ដុតខ្មោច ប៉ុល ពត នៅលើភ្នំដងរែកព្រំដែនខ្មែរ-ថៃ
- បាត់ដំបង
សាឡុត ស Saloth Sar (១៩ ឧសភា ១៩២៥ ដល់១៥ មេសា ១៩៩៨)…
សាឡុត ស Saloth Sar (១៩ ឧសភា ១៩២៥ ដល់១៥ មេសា ១៩៩៨) ដែលមនុស្សភាគច្រើនស្គាល់ថាឈ្មោះ ប៉ុល ពត ជាអ្នកបដិវត្តកម្ពុជា តាមលទ្ធិម៉ៅ និងជាអ្នកដឹកនាំនៅក្នុងរបបខ្មែរក្រហមពីឆ្នាំ១៩៦៣និងស្លាប់ក្នុងឆ្នាំ១៩៩៨ ។ ជាប្រវត្តិពីឆ្នាំ១៩៧៦ ដល់ឆ្នាំ១៩៧៩ ប៉ុល ពតជានាយករដ្ឋមន្រី្តនៃកម្ពុជាប្រជាធិបតេយ្យ ។
ប៉ុល ពត បានក្លាយជាអ្នកដឹកនាំប្រទេសកម្ពុជា នាពាក់កណ្ដាលឆ្នាំ១៩៧៥ ។ អំឡុងពេលដែលគាត់កាន់អំណាចគាត់បានកែប្រែថ្មីនៃការធ្វើស្រែចម្ការ បង្ខំឱ្យអ្នកទីក្រុងទៅតាំងទីលំនៅថ្មីនៅឯជនបទ ដើម្បីធ្វើការប្រមូលផលកសិកម្ម និងបានបង្ខំឱ្យធ្វើការធ្ងន់ៗ ឆ្ពោះទៅរកគោលដៅ «ការរីកចម្រើនឡើងវិញ» ក្នុងឆ្នាំសូន្យ ។
ការរៀបចំរបបដ៏ឃោរឃៅបានជះឥទ្ធិពលដល់កម្លាំងពលកម្ម ការហូបមិនគ្រប់គ្រាន់ ខ្វះពេទ្យព្យាបាលជំងឺ និងការប្រហារជីវិត លទ្ធផលអត្រាប្រជាជនកម្ពុជាបានស្លាប់ប្រមាណជា២០% តែតួលេខនេះនៅតែមជ្ឈដ្ឋានខ្លះថាអាចលើសនេះ ។ ក្នុងនោះប្រជាជនប្រមាណជា១លាន៧សែននាក់ទៅ២លាន៥សែននាក់បានស្លាប់ក្រោមការដឹកនាំរបស់គាត់ ។ ក្នុងឆ្នាំ១៩៧៩ បន្ទាប់ពីការវាយលុកពីសំណាក់ប្រទេសវៀតណាមក្នុងសង្គ្រាមកម្ពុជា-វៀតណាម ប៉ុល ពត បានភៀសខ្លួនទៅក្នុងព្រៃ ភាគពាយ័ព្យនៃប្រទេសកម្ពុជា ហើយរដ្ឋាភិបាលខ្មែរក្រហមក៏បានដួលរលំ ។
ពីឆ្នាំ១៩៧៩ ដល់ឆ្នាំ១៩៩៧ ប៉ុល ពត និងអ្នកដែលនៅតែស្មោះត្រង់ជាមួយរបបខ្មែរក្រហមបានធ្វើការងារនៅភូមិភាគព្រំដែនប្រទេសកម្ពុជានិងថៃ ដែលជាកន្លែងដែលពួកគេកាន់អំណាចជាមួយការទទួលស្គាល់ពីអង្គការសហប្រជាជាតិជារដ្ឋាភិបាលពេញច្បាប់ ។ គាត់បានស្លាប់នៅក្នុងឆ្នាំ១៩៩៨ នៅក្រោមផ្ទះដែលចាប់ខ្លួនដោយបក្សពួក តា ម៉ុក នៃរបបខ្មែរក្រហម ។ ចាប់តាំងពីការស្លាប់របស់ប៉ុល ពតមកក៏ មានពាក្យចចាមអារ៉ាមថាគាត់ត្រូវបានដាក់ថ្នាំបំពុលឱ្យស្លាប់ តែត្រូវបានមជ្ឈដ្ឋាននានាបដិសេធ ។ អ្វីដែលមជ្ឈដ្ឋានមានការសោកស្តាយនោះគឺមិនបាននាំខ្លួនប៉ុល ពត ឡើងតុលាការកាត់ទោសឱ្យសក្តិសមនឹងអំពើមហាឧក្រិដ្ឋរបស់ខ្លួន ។
ពីមនុស្សម្នាក់ដែលគេកោតខ្លាចនិងបញ្ជាឱ្យសម្លាប់សមចិត្តរបស់ខ្លួនគ្មានការយោគយល់បានក្លាយជាមនុស្សឯកោ រស់ក្រោមដំបូលផ្ទះតូចមួយក្នុងព្រៃជាយដែនថៃក្នុងស្រុកអន្លង់វែង ។
តើពិធីបូជាសពប៉ុល ពត មានទិដ្ឋភាពបែបណា ?
យោងតាមឯកសាររបស់ក្រសួងទេសចរណ៍ ដែលមានគណៈកម្មការអន្តរក្រសួងដើម្បីគ្រប់គ្រង និងអភិវឌ្ឍន៍តំបន់ទេសចរណ៍ប្រវត្តិសាស្ត្រអន្លង់វែងបានបញ្ជាក់ថា ផ្ទះរបស់មេដឹកនាំប៉ុល ពត និងខៀវ សំផន ក្នុងរបបប្រល័យពូជសាសន៍ ដែលបានរត់ចេញពីតំបន់ប៉ៃលិន នៅពេលមានសង្គ្រាមប្រទាញប្រទង់គ្នានោះ គឺតាម៉ុក បានរៀបចំផ្ទះប្រភេទក្រោមដីនៅតំបន់ក្បាលទន្សោង លើភ្នំដងរែក ដែលមានចម្ងាយពីទីរួមស្រុកអន្លង់វែង២៤គីឡូម៉ែត្រ ស្ថិតនៅភូមិអូរគ្រញូង ឃុំត្រពាំងប្រីយ៍ ស្រុកអន្លង់វែង ខេត្តឧត្តរមានជ័យ ។
ផ្ទះបានសាងសង់នៅថ្ងៃទី៦ ខែតុលា ឆ្នាំ១៩៩៣ កម្ពស់មួយជាន់ សង់អំពីឥដ្ឋចាក់បេតុង ប្រក់ហ្វីប្រូស៊ីម៉ង់ត៍ នៅក្រោមដីសម្រាប់ទុកដាក់ឯកសារ និងសម្ភារសំខាន់ៗមានតម្លៃមួយចំនួន ។ ចំណែកឯផ្ទះ ខៀវ សំផន សាងសង់ដូចគ្នាស្ថិតនៅក្នុងតំបន់នោះដូចគ្នាដែរ ដែលមានការិយាល័យ១ និងស្រះចិញ្ចឹមត្រីមួយនៅក្បែរនោះផង ។
នៅតំបន់ក្បាលទន្សោងដែលផ្ទះប៉ុល ពត, ខៀវ សំផន ស្នាក់នៅនេះ គឺជាទីបញ្ជាការសម្រាប់បញ្ជាកម្លាំងទាហាននៅពេលនោះផងដែរ ។ អ្នកស្រី ឃឹម សុន កំពុងនៅថែរក្សាផ្នូរសពប៉ុល ពត បានថ្លែងថា មុនពេលបើកច្រកជាំស្រងាំ ប្រមាណ៦ឆ្នាំមុន អ្នកស្រីមានការងារផ្នែកកាត់ទោស ហើយបានមកទីនេះដោយមានសុទ្ធតែព្រៃព័ទ្ធជុំវិញ ត្រូវធ្វើដំណើរឡើងតាមជើងភ្នំមកប្រមាណ៤ឬ៥គីឡូម៉ែត្រតាមដានផ្លូវម៉ូតូនិងថ្មើរជើងឡើងចុះតាមជើងភ្នំ ។ សម្រាប់រថយន្តមិនអាចបើកចូលមកបានឡើយ ។ អ្នកស្រី រៀបរាប់ថា ពេលមកដល់ ឃើញមានតែទាហាននៅបោសសម្អាតថែរក្សាផ្ទះរបស់គាត់មិនឲ្យបាត់បង់ដោយបានការណែនាំអំពីការរក្សាទុកជាប្រវត្តិសាស្ត្រផង ។ គាត់បានកាប់ឆ្ការព្រៃជុំវិញផ្នូរ និងលើកផ្លូវ ដោយសុំការអនុញ្ញាត និងជំនួយពី«មិត្តអាត»ផងមកនោះទើបមានផ្លូវចេញចូលដល់ពេលនេះ ។
ទីតាំងដែលបានបូជាសពប៉ុល ពត ស្ថិតនៅលើផ្ទៃដីទំហំ១,២០៧ហិកតា ដែលមានចម្ងាយ១៣គីឡូម៉ែត្រពីរង្វង់មូលស្រុកអន្លង់វែង ។ នៅតាមបណ្តោយផ្លូវជាតិ៦៧ នៅជាប់ច្រកព្រំដែនកម្ពុជា-ថៃ នៅជាំសាងាំ ស្ថិតនៅលើខ្នងភ្នំដងរែក ក្នុងភូមិជើងភ្នំ ឃុំត្រពាំងប្រីយ៍ ស្រុកអន្លង់វែង ខេត្តឧត្តរមានជ័យ ។ តាមឯកសារថា ប៉ុល ពតស្លាប់នៅថ្ងៃទី១៥ មេសា ឆ្នាំ១៩៩៨ ដោយជំងឺគាំងបេះដូង ។
ពេលនោះមានអ្នកកាសែតអាមេរិកឈ្មោះ ណេត ថាយើរ៍ បានផ្តល់ថ្នាំសម្រាប់ចាក់ដើម្បីរក្សាសាកសពរយៈពេលពីរបីថ្ងៃ ហើយបន្តមកក៏មានអ្នកកាសែតអន្តរជាតិជាច្រើនបានធ្វើដំណើរទៅដល់ទីនោះ ដើម្បីថតរូបសព និងធ្វើសេចក្តីរាយការណ៍ពីការស្លាប់របស់មេដឹកនាំខ្មែរក្រហមរូបនេះ ដោយក្រុមអ្នកកាសែតមានចម្ងល់ថាហេតុអ្វីបានជាសាកសពរបស់ប៉ុល ពត មានសក់ពណ៌ខ្មៅ ? ពីព្រោះនៅពេលដែល ប៉ុល ពត ត្រូវបានកាត់ទោសកាលពីមួយឆ្នាំមុន នាខែមីនា ឆ្នាំ១៩៩៧ ប៉ុល ពត មានសក់ស្កូវសោះ ។
ប្រពន្ធ ប៉ុល ពត បានឆ្លើយប្រាប់ទៅអ្នកកាសែតវិញថា៖ (ខ្ញុំបានលាបសក់ឲ្យគាត់ ដើម្បីក្លែងបន្លំភៀសខ្លួនទៅជំរំភូណយក្នុងដីថៃ ដែលជាជំរំចុងក្រោយរបស់ខ្មែរក្រហមនៅក្នុងខេត្តស៊ីសាកេត) បន្ទាប់មក អ្នកកាសែតបានយកសក់ ប៉ុល ពត ដើម្បីធ្វើកោសល្យវិច័យ ដោយលទ្ធផលគឺដូចអ្វីដែលប្រពន្ធរបស់ ប៉ុល ពត បាននិយាយមែន ។
សពរបស់ ប៉ុល ពត ត្រូវបានបូជានៅថ្ងៃទី១៧ ខែមេសា ឆ្នាំ១៩៩៨ នៅវេលាម៉ោង១០ព្រឹក ដែលស្ថិតនៅចម្ងាយប្រហែល១០ម៉ែត្រពីផ្ទះខ្ទមរបស់គាត់ ។ តាមកាលបរិច្ឆេទថ្ងៃបូជាសពប៉ុល ពតនេះគឺវាស្របគ្នា ដែលកាលពីថ្ងៃ (១៧ មេសា ១៩៧៥ ) គឺជាថ្ងៃជ័យជម្នះរបស់ប៉ុល ពត ក្នុងការផ្តួលរំលំរបបសាធារណរដ្ឋខ្មែររបស់លោកសេនាប្រមុខ លន់ ណុល ។ ការបូជាសពប៉ុល ពត គ្មាននរណាម្នាក់ចូលរួម ក្រៅតែពីយោធាខ្មែរក្រហមឡើយ ដោយសារនាពេលនោះ កងកម្លាំងរាជរដ្ឋាភិបាលកំពុងវាយសម្រុកចូលយ៉ាងជ្រៅទៅក្នុងតំបន់នោះ ហើយយោធាខ្មែរក្រហមភាគច្រើនរត់គេចចែកផ្លូវគ្នាពីតំបន់នោះដែរ ។
យោធាដែលនៅសេសសល់ជិតស្និទ្ធការពារប៉ុល ពត មិនអាចរកអុសឲ្យបានគ្រប់គ្រាន់ដើម្បីបូជាសពបាននោះទេ ដែលយោធាទាំងនោះបានប្រមូលកៅអីឫស្សី សាឡុង និងកៅអីធ្វើពីផ្តៅ ព្រមទាំងកង់ឡានចាស់ៗ ដាក់ដុតជាមួយគ្នាពេលនោះទៅ ហើយយោធាខ្មែរក្រហមទាំងនោះក៏មិនបានរើសឆ្អឹងទុកដែរ ដោយឆ្អឹងទាំងអស់ត្រូវទុកចោលនៅកន្លែងដុតសពនោះហើយកប់ក្នុងផ្នូរនេះតែម្តង ។ អ្នកស្រី ឃឹម សុនបានបន្តទៀតថា ក្រោយពេលស្លាប់ហើយអង្គរក្សផ្ទាល់(ត្រូវជាឪពុកមារបស់អ្នកស្រី)បាននាំប្រពន្ធកូនគាត់ទៅរស់នៅឯស្រុកម៉ាឡៃ រហូតដល់សព្វថ្ងៃនេះ ៕
ចែករំលែកព័តមាននេះ