ខេត្តកំពង់ស្ពឺ ៖ រមណីយដ្ឋាន «ទេ ទឹកពុះ» ជាកន្លែងទេសចរមួយមានប្រវត្តិ និងរឿងដំណាលជាយូរលុងណាស់មកហើយ ពាក់ព័ន្ធនឹងរឿងដំណាលរបស់សេដ្ឋីម្នាក់មានទ្រព្យស្តុកស្តុម្ភ តែបែរជាខ្លាចបែកទ្រព្យសម្បត្តិរបស់ខ្លួនក៏ឱ្យកូនបង្កើតយកគ្នាជាប្តីប្រពន្ធ ហើយក៏ត្រូវព្រះធរណីស្រូបយក ក្រោយមកក៏នៅទីនោះក៏ក្លាយជាទឹកពុះរហូតមកដល់បច្ចុប្បន្ននេះ។ ហើយរមីយដ្ឋាន «ទេ ទឹកពុះ» នេះមិនសូវមានមនុស្សទៅលេងច្រើននោះទេ តែបើអ្នកទៅអង្គុយត្រាំទឹកក្តៅ ដើម្បីព្យាបាលជំងឺវិញ គឺសម្បូរតែម្តង ព្រោះមានអ្នកជំងឺបានអះអាងថា ពិតជាបានជាសះស្បើយពិតប្រាកដមែន ។
ហើយបើសិនធ្វើដំណើរនៅរមណីយដ្ឋាន «ទេ ទឹកពុះ» នេះ យើងត្រូវចេញពីរាជធានីភ្នំពេញ តាមបណ្តោយផ្លូវជាតិលេខ៤ ចម្ងាយប្រហែល៤៨គីឡូម៉ែត្រ យើងនឹងទៅដល់ផ្សារកំពង់ស្ពឺឆ្លងកាត់ក្រោមស្ពានអាកាសថ្មើរជើងទៅខាងលិចប្រហែល២០០ម៉ែត្រ ទៅដល់ស្ថានីយប្រេងតេលា រួចបត់ស្តាំទៅផ្លូវជាតិលេខ៤៤ ជាង១គីឡូម៉ែត្របត់ទៅឆ្វេងដៃ តាមបណ្តោយផ្លូវជាតិលេខ៤៤ ដដែល ឆ្ពោះទិសខាងលិចចម្ងាយ៥០គីឡូម៉ែត្រ និងទៅដល់រង្វង់ផ្សារកន្តួត (ទីរួមស្រុកឱរ៉ាល់)។
បន្ទាប់មកបន្តដំណើរតាមផ្លូវលំទៅទិសខាងលិចចម្ងាយប្រហែល២៦គីឡូម៉ែត្រ និងទៅដល់តំបន់ទេសចរណ៍ប្រវត្តិសាស្ត្រ «ទេ ទឹកពុះ» ដែលជាកន្លែងទឹកពុះ ស្ថិតនៅក្នុងភូមិពុទ្រា ឃុំត្រពាំងជោ ស្រុកឱរ៉ាល់ ខេត្តកំពង់ស្ពឺ ហើយ «ទេ ទឹកពុះ» នេះ ជាកន្លែងរមណីយដ្ឋានមានប្រជាពលរដ្ឋក្នុងខេត្ត និងអ្នកភ្នំពេញទៅលេងកំសាន្ត មិនតែប៉ុណ្ណោះទឹកពុះនៅតំបន់តេនេះ តាមជំនឿបុគ្គលអាចព្យាបាលជំងឺជាសះស្បើយជាច្រើនមុខថែមទៀតផង។
ពាក់ព័ន្ធកន្លែងទឹកពុះនេះដែរ មានរឿងតំណាលថា «ដើមឡើយមានសេដ្ឋីមួយរូបមានមាសប៉ុនដូងទុំ គឺជាអ្នកមានប្រចាំតំបន់តេ សេដ្ឋីរូបនេះមានកូនពីរនាក់ ប្រុស១ ស្រី១ កូនទាំង២ត្រូវបានគាត់បំបែកចេញពីគ្នាតាំងពីតូចៗ រហូតដល់ធំពេញវ័យ។ ដោយសារតែខ្លាចបែកទ្រព្យសម្បត្តិ គាត់មិនបានឱ្យកូនទៅយកគ្រួសារផ្សេងនោះទេ បើទោះជាគេមកដណ្តឹងកូនក្រមុំក្តី ក្រោយមកគាត់ក៏គិតគ្នាជាមួយប្រពន្ធថា ចៀសវាងបែកទ្រព្យសម្បត្តិពុះមាសប៉ុនដូងទុំជាពីរចំណែក មានតែរៀបការកូនរបស់ខ្លួនដែលបំបែកចេញកាលពីតូចឱ្យយកគ្នាជាប្តីប្រពន្ធ។
គិតគូររួចហើយ គាត់ក៏រៀបចំការកូនដែលជាបងប្អូនបង្កើតនឹងគ្នាដោយមានហៅភ្ញៀវមកចូលរួមយ៉ាងច្រើនកុះករ លើកលែងតែយាយតីម្នាក់គត់ដែលសេដ្ឋីមិនបានហៅឱ្យចូលរួម មិនតែប៉ុណ្ណោះសេដ្ឋីថែមទាំងបានយកក្រពើដែលយាយតីចិញ្ចឹមកាប់បំរើភ្ញៀវទៀតផង។
បើនិយាយពីយាយតីវិញ ក្រោយពីដឹងថា សេដ្ឋីរៀបការកូនបង្កើតឱ្យយកគ្នាជាប្តីប្រពន្ធ គាត់មានការបាម្ភជាខ្លាំង ហើយនៅថ្ងៃចូលរោងមិនបានទៅក្បែរនោះទេ។ វេលាយប់ឡើងស្រាប់តែយាយតីយល់សប្តិឃើញយមទូតមកប្រាប់ថា ថ្ងៃស្អែកហាមដាច់ខាតមិនឱ្យចូលទៅក្បែរកន្លែងគេការកូនឡើយ ភ្ញាក់ពីយល់សប្តិយាយតីភ័យណាស់ គឺនៅតែក្នុងផ្ទះតែម្នាក់ឯង មិនចេញទៅណាឡើយ ដោយបានវួងសួងថា បើគាត់មានជីវិតរស់ គាត់នឹងកោរសក់ថ្វាយដល់ព្រះធរណី។
បើនិយាយពីផ្ទះសេដ្ឋីវិញ មនុស្សមកចូលរួមយ៉ាងច្រើនកុះករ ពេលពិធីសែនព្រេនបានចាប់ផ្តើមឡើង ស្រាប់តែកើតមានបាតុភូតចម្លែក ដោយក្នុងបរិវេណផ្ទះសេដ្ឋីត្រូវព្រះធរណីស្រូបយកមនុស្សទាំងអស់ចូលទៅក្នុងដីគ្មានសល់ម្នាក់ លើកលែងតែយាយតីម្នាក់គត់ ដោយឃើញទិដ្ឋភាពបែបនោះយាយតីភ័យណាស់ បានរត់គេចពីកន្លែងនោះរហូតទៅដល់ដីទួលមួយកន្លែង គាត់ក៏បានកោរសក់នៅទីនោះតាមអ្វីដែលគាត់បានបន់ស្រន់ថ្វាយដល់ព្រះធរណី ហើយក៏រស់នៅទីនោះរហូត មានគ្រួសារ និងកូនប្រុសមួយ ។
ក្រោយពីកូនកើត ប្តីរបស់គាត់ក៏ទៅបួសជាតាបសនៅលើភ្នំខ្ជោល (ឱរ៉ាល់) នៅពេលដែលកូនកើតមកមានឈ្មោះត្រសក់ផ្អែម។ ភូមិដែលយាយតីរស់នៅក៏មានឈ្មោះថា ភូមិកោរដូនតី រហូតមកដល់សព្វថ្ងៃ ដែលជាភូមិរបស់ជនជាតិដើមយាយតី គឺជនជាតិសួយ។
ចំណែកកន្លែងទឹកពុះឯណេះវិញ ក្រោយពីព្រះធរណីស្រូបយកអ្នកដែលមកចូលរួមពិធីការកូនសេដ្ឋីជនជាតិសួយអស់ហើយ កន្លែងនេះក៏ស្រាប់តែក្លាយជាមានទឹកហូរចេញពីក្នុងដី ហើយមានកំដៅក្តៅរហូតដល់បច្ចុប្បន្ន។ កន្លែង «ទេ ទឹកពុះ» បច្ចុប្បន្នមានអ្នកទៅលេងមិនសូវច្រើននោះទេ តែបើអ្នកទៅអង្គុយត្រាំទឹកក្តៅ គឺសម្បូរតែម្តង។
បើតាមពលរដ្ឋ១រូបឈ្មោះ ញ៉ាញ់ ភេទប្រុស អាយុ៣៦ឆ្នាំ រស់នៅក្នុងឃុំអមលាំង ស្រុកថ្ពង បាននិយាយថា លោកបានមកត្រាំទឹកក្តៅនេះ ដោយសារតែកន្លងមក លោកបានធ្វើការវះកាត់ខួរក្បាល ហើយដៃជើងកំរើកមិនបានឡើយ ប្រៀបដូចមនុស្សរុក្ខជាតិ ស្រាប់តែយប់១លោកបានគេងយល់សុបិន្តឃើញមានលោកតាម្នាក់មកប្រាប់លោកថា បើសិនជាចៅចង់ជាសះស្បើយពីជំងឺនោះ ចៅត្រូវតែទៅត្រាំទឹកក្តៅនោះជារៀងរាល់ថ្ងៃទៅ។ ភ្លាមៗនោះ លោកបានដឹងខ្លួនវិញបាននិយាយប្រាប់ប្រពន្ធ និងកូន ទើបប្រពន្ធរបស់លោកយកមកត្រាំទឹកក្តៅនៅទីនេះជាប្រចាំ ដែលរហូតមកដល់ពេលនេះលោកបានធូរស្បើយច្រើនហើយ។
ចំណែកលោក សៅ សារ៉ន ប្រធានមន្ទីរទេសចរណ៍ខេត្តកំពង់ស្ពឺ ធ្លាប់និយាយឱ្យអ្នកសារព័ត៌មានថា កន្លែង «ទេ ទឹកពុះ» នេះ ពិតជាអ្នកព្យាបាលជំងឺជាពិតមែន បើតាមជំនឿរបស់អ្នកជំងឺ មានដូចជា ជំងឺសើស្បែក កន្តួលរមាស់ ជំងឺលើសឈាម ទឹកនោមផ្អែម ជាដើម។ហើយលោកនឹងធ្វើការអភិរក្សទីតាំងខាងលើនេះ ឱ្យក្លាយទៅជាកន្លែងទេសចរណ៍មួយទាក់ទាញនៅពេលឆាប់ៗខាងមុខនេះ៕ (កែសម្រួលដោយ ៖ បុប្ផា)
ចែករំលែកព័តមាននេះ