ការបង្កើតព្រះរាជវង្សថៃ ពោលគឺរបបរាជាធិបតេយ្យថៃដំបូង នៅខេត្តសុខោទ័យនាចុងសតវត្សទី១៣ និងដើមសតវត្សទី១៤ គឺបានធ្វើឡើងតាមលំនាំនៃរបបរាជាធិបតេយ្យខ្មែរ ។ ឯកសារលោកបណ្ឌិតមីសែល ត្រាណេ បញ្ជាក់ថា បើប្រៀបធៀបរបបនយោបាយរបស់ព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា និងថៃ របបគ្រប់គ្រងដែលមានស្តេចជាប្រមុខដឹកនាំនោះ នៅកម្ពុជាយើងមានចំណាស់ចាស់ជាងរបបនៅថៃ ប្រមាណជា១៣០០ឆ្នាំ ។
តើការកកើតព្រះរាជវង្សថៃដំបូងបង្អស់ និងព្រះរាជាណាចក្រថៃ ធ្វើឡើងតាមរបៀបណា ?
ជាបឋមជាមួយលោកហ្សក ស៊ឺដេស សូមរំឭកថា ការបង្កើតព្រះរាជាណាចក្រថៃ ឬរដ្ឋថៃ គឺបានធ្វើឡើងដោយរដ្ឋប្រហារដោយកម្លាំងទ័ពប្រឆាំងនឹងអភិបាលខេត្តខ្មែរនៅខេត្តសុខោទ័យ និងសជ្ជនល័យ ដែលជាខេត្តភ្លោះ ។ ហើយមួយវិញទៀតសោតការបង្កើតព្រះរាជាណាចក្រថៃខាងលើនេះ គឺត្រូវបានធ្វើឡើងដោយការអនុវត្តនូវហេដ្ឋារចនាសម្ព័ន្ធនយោបាយបែបរាជានិយមដែលមានព្រះរាជា ឬមហាក្សត្រជាប្រមុខដឹកនាំ ។
នេះគឺជាចំណុចចាប់ផ្តើមនៃការកកើតនៃព្រះរាជវង្សានុវង្សថៃជាលើកទី១ ក្នុងប្រវត្តិសាស្ត្រថៃ ។ ខាងលើនេះ គឺជាព្រឹតិ្តការណ៍ជាប្រវត្តិសាស្ត្រឥតប្រកែកបាន ដែលអ្នកប្រវត្តិវិទូគ្រប់សញ្ជាតិបានកត់ត្រា និងចងចាំយ៉ាងជាក់ច្បាស់ ។
ចំពោះព្រឹត្តការណ៍នយោបាយនេះលោក ហ្សក ស៊ឺដេស បានឲ្យដឹងថា នៅក្នុងអំឡុងឆ្នាំ១២៣០ មេទ័ពថៃម្នាក់ឈ្មោះហ្វា មឿង ដែលធ្លាប់ជាមេទ័ពក្នុងរាជ្យរបស់ព្រះមហាក្សត្រខ្មែរ គឺព្រះបាទសុរិយាវរ័ន្មទី២ (១១១៣ – ១១៥០ នៃគ.ស) បានធ្វើរដ្ឋប្រហារដណ្តើមអំណាចពីអភិបាលខេត្តខ្មែរ នៅស្រុកសុខោទ័យ ហើយបន្ទាប់មកទៀតមេទ័ពនេះក៏បានក្លាយជាស្តេចថៃដំបូងបង្អស់ នៅសុខោទ័យ ដោយយកគោរមងារតាមបែបខ្មែរ ហៅថាព្រះបាទឥន្ទ្រាទិត្យ ។
ក្រៅពីព្រះនាមជាភាសាសំស្ក្រឹតនាគ្រាបឋមនៃប្រវត្តិសាស្ត្ររបស់ព្រះរាជាណាចក្រថៃ ព្រះមហាក្សត្រថៃ ក៏បានយកស័ព្ទខ្មែរមួយចំនួនមកប្រើប្រាស់ផងដែរ ដូចជាព្រះបាទរាមកំហែង និងព្រះបាទឮថៃ ជាដើម ។ ពាក្យ«កំហែង» គឺជាពាក្យខ្មែរកើតចេញពីពាក្យខែង សម្ដៅមហិទ្ធិឫទ្ធិរបស់ហនុមាន ។ រីឯពាក្យ«ឮ»ថៃ គឺមានន័យថា ថៃ មានឈ្មោះល្បីល្បាញ ឮរន្ទឺ ៕ (កែសម្រួលដោយ ៖ បុប្ផា)
ចែករំលែកព័តមាននេះ