បើនិយាយពីចាបដូចតា នៅសម័យកាលទំនើបនេះ អ្នកជំនាន់ក្រោយភាគច្រើនហាក់មិនបានចាប់អារម្មណ៍ប៉ុន្មានទេ ប៉ុន្តែបើនិយាយពីចាស់ៗវិញគ្មានអ្នកណាដែលថាមិនដឹងមិនស្គាល់ពីចាបដូនតានេះឡើយ ។
តាមជំនឿរបស់ចាស់ៗបានលើកឡើងស្រដៀងគ្នាថា ចាបដូចតាគឺជាសត្វស្លាបម្យ៉ាងដូចទៅនឹងសត្វស្លាបដទៃទៀតដែរ ប៉ុន្តែសត្វមួយប្រភេទនេះតែងតែយំនៅជិតរដូវភ្ជុំបិណ្ឌនិងអំឡុងរដូវកាន់បិណ្ឌដែលវាមិនខុសពីសត្វរៃតែងតែយំពេលបុណ្យចូលឆ្នាំខ្មែរដែរ ។
តាមការតំណាលតៗមកចាបដូនតាមានជាយូរមកហើយ គេសង្កេតឃើញវាតែងតែយំនៅក្នុងរដូវបុណ្យភ្ជុំបិណ្ឌ ។ ចាបនេះយំដើម្បីដាស់តឿនដល់កូនចៅប្រុសស្រីឱ្យបានដឹងថា ដល់ឱកាសបុណ្យភ្ជុំបិណ្ឌហើយ ដូច្នេះត្រូវនាំគ្នាទៅធ្វើបុណ្យដើម្បីឧទ្ទិសកុសលដល់យាយតា ឪពុកម្តាយ ញាតកាដែលចែកឋានទៅព្រោះមិនដឹងពួកគាត់កើតនៅទីណាឡើយ ។
នៅក្នុងរឿងព្រេងនិទានមានដំណាលអំពីចាបដូនតាថា កាលដើមឡើយមានយាយ និងចៅរស់នៅជាមួយគ្នា ហើយចៅប្រុសម្នាក់នោះតែងតែដើរបរបាញ់សត្វ ។ លុះថ្ងៃមួយចៅប្រុសបាញ់បានសត្វចាបមួយក្បាលក៏យកឱ្យយាយរបស់ខ្លួនអាំងទុកបរិភោគ ប៉ុន្តែក្រោយពីយាយអាំងសត្វនោះឆ្អិន សាច់ក៏រួមតូចស្វិតជាងសភាពដើម។ ពេលចៅប្រុសឃើញសាច់សត្វតូចស្វិតជាងមុន ក៏គិតថាយាយរបស់ខ្លួនប្រាកដជាលួចបរិភោគ។ ដោយខឹងខ្លាំងពេកចៅនោះក៏វាយសម្លាប់យាយរបស់ខ្លួនចោលទៅ ។
ប៉ុន្តែនៅពេលចៅប្រុសវាយលោកយាយរបស់ខ្លួននោះ គាត់បានស្រែកដដែលៗថា ស្វិតទេចៅៗ ។ លុះពេលដែលយាយស្លាប់ទៅបានកើតជាសត្វចាបដូនតា ដូច្នេះហើយទើបពេលវាយំឮសូរស្រដៀងពាក្យថា ស្វិតទេចៅៗ ។
លោកធម្មាចារ្យសាន សុឃឿន បង្រៀននៅពុទ្ធិកវិទ្យាល័យបានមានប្រសាសន៍ថា តាមតំបន់ខ្លះគេហៅខុសគ្នាចំពោះសត្វប្រភេទនេះ ប៉ុន្តែជាក់ស្តែងគេហៅសត្វដូនតាមិនមែនចាបដូនតាទេ ។ លោកធម្មាចារ្យថា សត្វនេះតែងតែយំនៅក្នុងខែមន្តសន់រដូវ តែអញ្ចឹង ហើយសត្វប្រភេទនេះបើនិយាយពីនៅភ្នំពេញវិញគឺមិនសូវមានទេ តែវាមានច្រើននៅតាមបឹង និងវាលស្រែ ឬគុម្ទោតព្រៃ ។
តាមជំនឿចាស់ៗពីដើមសត្វដូនតានេះគឺវាយំមានន័យថា ដូនតាយំរកចំណី ដាស់តឿនកូនចៅឱ្យធ្វើបុណ្យឧទ្ទិសកុសលទៅញាតកាដែលបានលាចាកលោកទៅ ទោះជាយ៉ាងណានេះជាការតំណាលតៗគ្នាពីចាស់ៗបុរាណប៉ុណ្ណោះ ។
សត្វចាបដូនតាអាចទុកជាអបិយជំនឿមួយទៀតបន្ទាប់ពីបទស្មូត្រទំនួញប្រេត សម្រាប់ដាស់តឿនដល់មហាជនឲ្យភ្ញាក់រលឹកនាំគ្នាធ្វើបុណ្យតាមទីវត្តអារាមនានាក្នុងឱកាសបុណ្យភ្ជុំបិណ្ឌដើម្បីឧទ្ទិសកុសលផលបុណ្យជូនជីដូនជីតា ឪពុកម្តាយ សាច់សាលោហិតដែលបានចែកឋានទៅ ។ (ដោយសាន សារិន)
ចែករំលែកព័តមាននេះ