ប្រជាជនដែលមានលំនៅឋានតាមដងទន្លេមេគង្គទាំងសង្ខាងគឺជាអ្នករស់នៅតពូជតត្រកូលយូរលង់មកហើយ ដែលគេហៅយ៉ាងសាមញ្ញថា«អ្នកទន្លេ»ដោយរស់នៅមិនប្រាកដថាបានសុវត្ថិភាព និងសុខសាន្តគ្រប់គ្នាទេ ។ តាមការកត់សម្គាល់ឆ្នេរទន្លេតំបន់ខ្លះទទួលរងគ្រោះយ៉ាងធ្ងន់ធ្ងរដោយសារ«ច្រាំងបាក់» ។ ច្រាំងបាក់ខ្លះរហូតដល់អស់ដី អស់ផ្ទះ អស់កេរកម្មសិទ្ធិពីដូនតាដែលមហន្តរាយនេះកើតចេញពីកត្តាគ្រោះធម្មជាតិទឹកហូរបាក់ច្រាំងក៏មាន និងកើតចេញពី«កត្តាមនុស្ស»តាមរយៈការបូបខ្សាច់រំលោភច្រាំងក៏មាន ។
បានកត់សម្គាល់ទៀត ឆ្នេរទន្លេតំបន់ខ្លះមានភ័ព្វសំណាងខ្ពស់ណាស់ដោយសារតែ«ច្រាំងដុះ»ឬហៅថា«ដីដុះ»ដែលមួយឆ្នាំៗខ្សាច់បានដុះប្រៀបដូចបានជួយបង្កើនបន្តកន្ទុយដីលំនៅឋានកាន់តែវែងលយចូលទៅទឹកទន្លេតែម្តង ។ ឆ្នេរទន្លេដែលមានដីដុះបានធ្វើឱ្យប្រជាជនរស់នៅតំបន់នោះមានសំណាង មានជីវភាពរស់នៅធូរធាតាមរយៈដំណាំដាំដុះ«បណ្តាញទឹក»ទាំងប្រាំងទាំងរដូវវស្សា ។
ពិសេសមួយទៀត ប្រជាជនរស់នៅតាមច្រាំងនៃដងទន្លេបានបែងចែកគ្នាយ៉ាងសុខសាន្តនូវធម្មជាតិអំណោយផលនេះ មិនបានបង្កផលលំបាកដល់សង្គមឡើយ ពោលគឺផ្ទះណាមានដីទំហំក្បាលដីផ្ទះប៉ុនណា គេបានកំណត់យកទំហំដីផ្ទះរបស់ពួកគេត្រង់ហ្នឹងចុះទៅដល់ច្រាំងទន្លេ ។ ទោះបីដីដុះប្រវែងណាគឺដីកម្មសិទ្ធិរបស់ពួកគេកាន់កាប់ដល់ទីនោះតាំងតែពីដូនតាមក ។
ចំណែកដំណាំដាំដុះក៏ចែកជាពីរប្រភេទដែរ ដំណាំរដូវវស្សា និងដំណាំរដូវប្រាំងទឹកស្រក មិនដែលរដ្ឋអំណាចថ្នាក់ណាមករារាំង មកដណ្តើមយក«ដីដុះ»ពីកន្ទុយផ្ទះប្រជាជនទាំងនោះឡើយ ច្រើនរបបសង្គមមកហើយ ធ្វើឱ្យប្រជាជនរស់នៅយ៉ាងសុខសាន្តប្រចាំត្រកូលតរៀងមក ។
ចម្លែកអីម្ល៉េះទេ…ឈានចូលមកដល់ឆ្នាំ២០១៩នេះដីដុះនៅឃុំអរិយក្សត្រ ស្រុកល្វាឯម ត្រូវបានរដ្ឋអំណាចខេត្តតាមរយៈ ស.ជ.ណ របស់រាជរដ្ឋាភិបាល និងតាមអំណាចចង់បានពីសេដ្ឋីខ្លះផងបានយកអំណាចលោកតាប្រាក់ទៅកាត់យកដីដុះដែលនៅកន្ទុយដីផ្ទះរបស់ប្រជាជនស្ទើរមួយច្រាំងទន្លេក្នុងតំបន់«បង្ក្រប់៧០ហិកតារ»សម្រាប់ឱ្យឯកជនធ្វើរបស់ដែលហៅថា«វិនិយោគ»។
ដោយសារតែប្រជាជនដែលជាម្ចាស់ដី ម្ចាស់ផលដំណាំរឹងទទឹងមិនព្រមលក់…ត្រូវបានរដ្ឋអំណាចសម័យនេះប្រកាសថា«ដីដុះជាដីរបស់រដ្ឋ»រដ្ឋត្រូវតែយក ដោយយកច្បាប់មកដាក់ពីមុខតែម្តង ។
ចំណែកម្ចាស់ដីបានតវ៉ាយ៉ាងត្រឹមត្រូវថា បើរដ្ឋត្រូវការខានមិនបានមែនត្រូវតែ«សង»តាមតម្លៃទីផ្សារ មិនមែន«រំលោភទាំងកម្រោល»ដូចរដ្ឋអំណាចខេត្តកណ្តាលប្រព្រឹត្តបែបនេះបានទេ គឺមិនព្រមទេ មិនព្រមដាច់ខាត។
គួរកត់សម្គាល់ថា ប្រជាជនសម័យតេជោសែនដ៏មានអំណាចយូរមិនល្ងង់ដូចសម័យមុនៗទេ…មិនចេះសម្ងំស្ងៀមដូចរដ្ឋអំណាចសម័យមុនៗទេ…ព្រមទាំងបានកាត់យល់ទៀតថា បើមានរដ្ឋអំណាចថ្នាក់ណាមួយមកកំហែងគំរាមកាត់យកដីដែលពួកគាត់កាន់កាប់ប្រគល់ឱ្យទៅសេដ្ឋីណាមួយ ទោះបីមានរបស់ដែលហៅថា«ស.ជ.ណ»ក៏ដោយ ពួកគេបានយល់ឃើញដូចៗគ្នាថា «អ្នកមានប្រាក់បានទិញយក្សប្រើ» យ៉ាងពិតប្រាកដ ព្រោះកាលណាមានប្រាក់អាចទិញយក្សជិះលេងម៉ាសេរី ។
ទ្រឹស្តីយល់ដឹងខ្លះៗខាងលើនេះ ជាកំហុសតេជោសែនប្រមុខដឹកនាំសង្គម ប្រមុខបក្សដែលជាអ្នកបានបណ្តុះបណ្តាល ជាអ្នកមើលថែទាំការពារនូវផលប្រយោជន៍ប្រជាជន ព្រមទាំងលើកកំពស់សិទ្ធិ សេរីភាព ប្រជាធិបតេយ្យរបស់ប្រជាជនទូទាំងប្រទេស៦អាណត្តិកន្លងធ្វើឱ្យប្រជាជនចេះដឹងអស់«លែងល្ងង់» ។
ពិសេសទៀតអាចជាកំហុសរបស់សម្តេចក្រឡាហោម ដែលបានបញ្ជូនក្រុមការងារគណបក្សទៅចូលរួមថែរក្សាការពារការរស់នៅរបស់ប្រជាជនតាមជនបទឱ្យយល់ដឹងពីជីវភាពរស់នៅប្រកបដោយសេចក្តីសុខ គ្មានការគំរាមកំហែង…គ្មានការជិះជាន់កៀបសង្កត់…ដែលបានធ្វើឱ្យប្រជាជនដ៏ល្ងង់ខ្លៅពីរបបដឹកនាំនាយុគសម័យមុនៗបាន«ចេះដឹង»មានស្មារតី«ឆ្លាតលែងល្ងង់កប់»ដូចសម័យមុនដែលជា«សម័យជិះជាន់»នោះទៀតហើយ ។
ដូចបានពោលខាងលើនេះ ល្មមរដ្ឋអំណាចដ៏មានឥទ្ធិពលទាំងឡាយ«មេត្តាឈប់ប្រើធម៌ក្តៅ»ទៅដណ្តើមយកផលប្រយោជន៍ប្រជានុរាស្ត្រដូចកើតមាននៅឃុំអរិយក្សត្រ ស្រុកល្វាឯម ខេត្តកណ្តាល ទៀតទៅ បានទេលោកម្ចាស់?
តើក្រុមការងារចុះមូលដ្ឋាននៅស្រុកល្វាឯមអញ្ជើញទៅណាអស់ហើយ? មានចុះមូលដ្ឋានជួយដោះទុក្ខប្រជាជនតំបន់នោះហើយឬនៅ?
ទោះជាយ៉ាងណាក៏ដោយ កោះសន្តិភាព ពុំទាន់ទទួលនូវការបំភ្លឺណាមួយពីអាជ្ញាធរខេត្តដែលកំពុងប្រព្រឹត្តនេះនៅឡើយទេ ៕
កែសម្រួលដោយ ៖ សំណាង
ចែករំលែកព័តមាននេះ