ខេត្តបាត់ដំបង៖ វត្តវបុលត្ថារាម ហៅវត្តកណ្ដាល ជាវត្តដ៏ស្កឹមស្កៃ និងល្បីឈ្មោះមួយស្ថិតនៅក្រុងបាត់ដំបង ។ មានចម្ងាយប្រមាណជា៥០០ម៉ែត្រពីសាលាខេត្តបាត់ដំបង មហាជនទៅលេងក្រុងបាត់ដំបង ប្រាកដជាចាប់អារម្មណ៍វត្តនេះ ។…
ខេត្តបាត់ដំបង៖ វត្តវបុលត្ថារាម ហៅវត្តកណ្ដាល ជាវត្តដ៏ស្កឹមស្កៃ និងល្បីឈ្មោះមួយស្ថិតនៅក្រុងបាត់ដំបង ។ មានចម្ងាយប្រមាណជា៥០០ម៉ែត្រពីសាលាខេត្តបាត់ដំបង មហាជនទៅលេងក្រុងបាត់ដំបង ប្រាកដជាចាប់អារម្មណ៍វត្តនេះ ។ តើវត្តនេះមានប្រវត្តិយ៉ាងណា?
វត្ត្តវបុលត្ថារាម ហៅវត្តកណ្ដាល ភាគខាងកើតជាប់់ផ្ទះប្រជាជន២គ្រួសារ ខាងលិចជាប់ថ្នល់ ខាងត្បូងជើងជាប់ផ្ទះអ្នកស្រុក មានផ្ទៃដីសរុប៤៨.២៩៦ម៉ែត្រការ៉េ ។ វត្តវបុលត្ថារាម បានកសាងឡើងប្រហែលជាក្នុងឆ្មាំ១៨១៣ ដោយព្រះគ្រូចៅអធិការមួយអង្គ ។ ព្រះអង្គបានចលនាពុទ្ធបរិស័ទក្នុងភូមិកាប់ឆ្ការព្រៃសាងសង់បានជាសាលាបុណ្យ១ខ្នង ធ្វើអំពីឈើប្រក់ស្លឹក និងកុដិតូចៗ បានមួយចំនួន ។
ហេតុដែលនាំឱ្យហៅថា វត្តកណ្ដាល ដោយផ្អែកលើវត្តស្ថិតនៅចំកណ្ដាលនៃវត្តពីរ គឺវត្តពោធិ៍ក្នុង និងវត្តសង្កែ ដែលនៅអមសងខាង ។
នៅព.ស២៤៦២ គ.ស១៩១៨ ទើបបានដឺងច្បាស់ថា ព្រះចៅគ្រូវិសុទ្ធិវង្សា ឧបជ្ឈាយ៍ ឈុន ព្រះវិន័យធម៌សំ ,ព្រះមហា យឿន ព្រះបាឡាត់ ស៊ូ ថ្លាង ,ជាអ្នកគ្រប់គ្រង និងដឹកនាំពុទ្ធបរិស័ទកសាងព្រះវិហារបន្តពីចៅអធិការចាស់ចាប់ពីឆ្នាំ១៩១៨ ដល់ឆ្នាំ១៩៦៦ ។
វត្តនេះគឺមានភាពរីកចម្រើនជាខ្លាំង និងមានការសហការជាមួយលោកឧញ៉ាមហាផលាសម្បត្តិអ៊ាប ហេវ ឧកញ៉ាឧត្ដមបម្រុងរដ្ឋសោ ហឺ ស្នាព្រះហស្ត និងស្នាដៃមានកុដិមាន១៧ សាលាបាលី១ សាលាឆាន់៤ខ្នង និងរោងបាយ១ ប្រាង្គ១ និងចេតិយ៍ធំៗចំនួន៣ និងកសិណ១ បង្គន់១២បន្ទប់ ព្រមទាំងរបងខ្លោងទ្វារ ផ្លូវ ជាដើម ។
សម័យនោះលោកឧកញ៉ាសោ ហឺ គឺជាអ្នកកសាងបន្តខ្លាំងជាងគេសម្រាប់ខេត្តបាត់ដំបង ដែលមានស្ពានថ្ម សាលារៀនសោហឺ វិទ្យាល័យនេត យ៉ង់ (នេត យ៉ង់ ជាភរិយា) បន្តបន្សល់ទុកដល់សព្វថ្ងៃនេះ។ ចំពោះវត្តកណ្តាលនេះ គឺស្ទើរជួយកសាងទាំងស្រុង ដែលមានលក្ខណៈពិសេសជាច្រើនដូចជា មានអគារ ចាស់ៗជាច្រើនក្នុងសម័យបារាំង, មានខ្លោងទ្វារដែលមានរចនាបថខ្មែរពីបុរាណ ,មានទីធ្លាសួនច្បារយ៉ាងស្រស់ស្អាតទស្សនាកម្សាន្ត ,មានប្រាង្គប្រាសាទនៅខាងក្រោយវត្តដែលមានកំពូល៥ផងដែរ ដែលកំពុងតម្កល់ធាតុរបស់គាត់ទាំង២នាក់ (ឧកញ៉ា ឧបាសកសោ ហឺ-ឧបាសិកានេត យ៉ង់) ។
ពីឆ្នាំ១៩៦៦ដល់ឆ្នាំ១៩៧៥ តពីព្រះបាឡាត់នាមស៊ូ ថ្លាង មានព្រះសង្ឃចំនួន៤អង្គទៀត ដែលបានគ្រប់គ្រងទីអារាមនេះបន្តបន្ទាប់គ្នា គឺព្រះនាមអាត់(១៩៦៦-១៩៦៨) ពី១៩៦៨-១៩៧៥ ព្រះនាមសូរ ជិត (ព្រះនាមហែម បាន ព្រះនាមសួន ប៊ុនជឿន ជាតំណាងឲ្យព្រះគ្រូសូរ ជិត)ព្រោះព្រះសូរ ជិត លោកជាគ្រូចៅអធិការវត្តគរ ព្រះអង្គបាននិមន្តមកមើលការខុសត្រូវតាមការចាត់តាំងរបស់គណៈសង្ឃ បានចលនាពុទ្ធបរិស័ទជិតឆ្ងាយកសាងបានប៉ាឆា១ខ្នងធ្វើអំពីបេតុង ។
សម័យកាលនោះពុំសូវមានភាពរីកចម្រើនទេ ព្រោះមានអធិករណ៍ជាច្រើនបានកើតឡើង ។ អំឡុងឆ្នាំ១៩៧៥ដល់១៩៧៩ ទីសេនាសនៈផ្សេងៗ នៅក្នុងវត្តនេះទាំងអស់ត្រូវបនប្រល័យពូជសាសន៍ប៉ុល ពត ទុកជាកន្លែងឃុំឃាំងមនុស្សសួរចម្លើយ ធ្វើទារុណកម្មយ៉ាងធ្ងន់ថែមទៀត ។ កុដិមួយចំនួនត្រូវបានដាក់អ្នកទោស និងព្រះវិហារជាកន្លែងធ្វើទារុណកម្មនិងសួរចម្លើយ និងសំណង់មួយចំនួនត្រូវបានបំផ្លាញ ។
ក្រោយថ្ងៃរំដោះ៧មករា ១៩៧៩ គឺនៅអំឡុងឆ្នាំ១៩៨០ដល់១៩៨៩ ស្ថិតនៅក្រោមការគ្រប់គ្រងរបស់កងទ័ពវៀតណាម និងទ័ពកម្ពុជា ។ ឆ្នាំ១៩៨៩ បានប្រគល់មកឱ្យមកព្រះសង្ឃគ្រប់គ្រងវិញ ។ លោកតាអាចារ្យ និងប្រជាពុទ្ធបរិស័ទបាននាំគ្នាចូលរៀបចំវត្ត ហើយបាននិមន្តព្រះអនុគណស្រុកបាត់ដំបង ព្រះនាម អ៊ុក មុត ជាអ្នកមើលការខុសត្រូវមួយរយៈ ដើម្បីពុទ្ធបរិស័ទបានជួបជុំគ្នាធ្វើបុណ្យតាមប្រពៃណី ។
ពីឆ្នាំ១៩៩០ ដល់ឆ្នាំ១៩៩៨ ក្រោមការគ្រប់គ្រងរបស់លោកគ្រូចៅអធិការព្រះនាមនុត រ៉ាន់ លោកបានដឹកនាំជួសជុសព្រះនាមវិហារឡើងវិញ ។
ឆ្នាំ១៩៩៨ ដល់២០០០ ក្រោមការគ្រប់គ្រងរបស់លោកគ្រូចៅអធិការព្រះនាមញាណសរណោលន់ សារេត បានដឹកនាំកសាងកុដិ១ខ្នងពីរជាន់មានឧបាសកវ៉ាន់ ទៀង ឧបាសិកាវ៉ៅ រួម ជាអ្នកឧបត្ថម្ភ ។
ថ្ងៃទីខែសីហា ឆ្នាំ២០០៤ បានប្រកាសបំពេញសិទ្ធិលោកគ្រូកែវ សំពស់ ជាអធិការ ភិក្ខុអ៊ុក ម៉ាត់លី ជាគ្រូសូត្រស្ដាំ ភិក្ខុតែ វ៉ាន់ធី ជាគ្រូសូត្រឆ្វេងដដែល ។ ក្រោមការគ្រប់គ្រងរបស់គ្រូចៅអធិការនាមកែវ សំពស់ នេះគឺមានគ្រូសូត្រឆ្វេងស្ដាំលាចាកសក្ខាបទចំនួន៣ជំនាន់ហើយ គឺគ្រូសូត្រស្ដាំនាមអ៊ុក ម៉ាត់លី, គម សារឹន ,ម៉ៅ កុសល, គ្រូសូត្រឆ្វេងនាមតែ វ៉ាន់ធី ,តូច ហ៊ាង, ប្រាក់ ស៊ុយ ។
បច្ចុប្បន្នវត្តវបុលត្ថារាម ស្ថិតក្រោមកាគ្រប់គ្រងរបស់គ្រូចៅអធិការនាមកែវ សំពង់ និងគ្រូសូត្រស្ដាំនាមលុច ស្ដើង និងគ្រូសូត្រឆ្វេងនាមឃៀម សុខា មានស្នាព្រះហស្ដដឹកនាំជួសជុសព្រះវិហារ ជួសជុសកុដិ ចាស់ៗឡើងវិញ ព្រមទាំងអាចារ្យស សារឿន ធ្លាប់បួសរៀននៅទីនេះ កំពុងរៀបចំសួននៅខាងមុខវត្ត បានចាក់សាបបំពេញទីធ្លាខាងមុខសាលាឆាន់ និងតាមផ្លូវសហការកសាងកុដិបានចំនួន៩ខ្នង កសាងរបងចាក់ដីបំពេញទីធ្លាវត្ត កសាងបង្គន់១១បន្ទប់ និងហេដ្ឋារចនាសម្ព័ន្ធ ដទៃ ផ្សេងៗជាច្រើនទៀត ៕ (កែសម្រួលដោយ ៖ បុប្ផា)
ចែករំលែកព័តមាននេះ