ភ្នំពេញ ៖ កោះតូចមួយដែលមានទឹកព័ទ្ធជុំវិញ ប៉ុន្តែទោះជាទឹកឡើងជន់លិចកន្លែងដទៃទៀត នៅជុំវិញនោះក្ដីក៏កោះមួយនេះ មិនដែលលិចទឹកម្ដងណាឡើយ ។ ដូច្នេះ អ្នកភូមិនៅតំបន់នោះនាំគ្នាហៅថា «កោះអណ្ដែត»រ ហូតមក ។ មិនតែប៉ុណ្ណោះកោះមួយនេះ គឺជាទីឋានដ៏ពូកែស័ក្ដិសិទ្ធិខ្លាំងណាស់ អ្នកភូមិទាំងឡាយតែងគោរពបូជានាំគ្នាទៅបន់ស្រន់សុំពរជ័យសុំលាភសក្ការៈក្នុងការរកស៊ីជួញដូរផ្សេងៗជាដើម ។
សម្រាប់អ្នកមានទំនាស់រហូតឈានដល់ការក្ដីក្ដាំគ្នាដោះស្រាយមិនចេញ ហើយម្នាក់ៗដណ្ដើមយកតែត្រូវរៀងខ្លួននោះតែងតែបានបបួលគ្នាទៅធ្វើពិធីស្បថនៅលើកោះមួយនោះ ដើម្បីរកយុត្តិធម៌ និងភាពស្អាតស្អំសម្រាប់ខ្លួនម្នាក់ៗថែមទៀតផង ព្រោះបានចាត់ទុកថា ជាកន្លែងដ៏ស័ក្ដិសិទ្ធិមួយ ។ កោះណ្ដែតមានទីតាំងស្ថិតនៅក្នុងបរិវេណវត្តភ្នៀតសម្ពលី ក្នុងភូមិអង្គរជ័យ សង្កាត់ស្នោរ ខណ្ឌពោធិ៍សែនជ័យ ជាយរាជធានីភ្នំពេញ ។ កាលពីដើមឡើយកោះនេះមានទឹកព័ទ្ធជុំវិញ និងមានដើមឈើផ្សេងៗទៀតដុះនៅលើនោះយ៉ាងទ្រុបទ្រុល ។ ប៉ុន្តែរហូតមកដល់បច្ចុប្បន្ន ដោយមានការអភិវឌ្ឍន៍លើគ្រប់វិស័យនោះដើមឈើទាំងនោះត្រូវបានកាប់ចោល និងសាងសង់ជាអាស្រមជំនួនវិញ ហើយនៅផ្នែកខាងកើតនៃកោះត្រូវបាន ចាក់ដីបំពេញនៅសល់តែផ្នែកខាងជើង និងខាងត្បូងជាប់ព្រះវិហារ និងខាងលិចដែលមានទឹកព្រមទាំងមានឈូកដុះយ៉ាងស្រស់ស្អាតផងដែរ ។
លោកគ្រូអាចារ្យឃុត ឃីម ដែលជាអាចារវត្តភ្នៀតសម្ពលីបានមានប្រសាសន៍ប្រាប់កោះសន្តិភាពថា កោះអណ្ដែតនោះពិតជាមានមហិទ្ធិឫទ្ធិខ្លាំងពូកែស័ក្ដិសិទ្ធិមែន ហើយកោះនេះមានអាយុកាលរាប់រយឆ្នាំមកហើយមនុស្សនៅតំបន់នោះតែងតែមានជំនឿលើវត្តនេះ ។ រូបលោកផ្ទាល់ កាលពីកុមារភាពធ្លាប់បួសជាសង្ឃនៅក្នុងវត្តខាងលើ ហើយក៏ធ្លាប់បានស្ដាប់ការនិទានរឿងពីកោះនេះពីសំណាក់ព្រះគ្រូចៅអធិការវត្តក៏ដូចជា ចាស់ព្រឹទ្ធាចារ្យផង ។លោកគ្រូក៏ធ្លាប់បានឃើញពីទិដ្ឋភាពនៃមនុស្សម្នាទាំងឡាយគោរពបូជាកោះនោះដោយផ្ទាល់ផងដែរ ។ ពុទ្ធបរិស័ទចំណុះជើងវត្តខាងលើទើបដឹងច្បាស់ពីអានុភាពនៃកោះនេះ ហើយកាលពីដើមមនុស្សមួយចំនួនតែងបានយកទីនោះធ្វើជាកន្លែងរកយុត្តិធម៌តាមរយៈការស្បថពេលមានទំនាស់ក្ដីក្ដាំគ្នាម្ដងៗដែលដោះស្រាយមិនចេញ ។ លោកគ្រូអាចារ្យបានថ្លែងបន្តទៀតថា កាលពីអតីកាលទីតាំងវត្តភ្នៀតសម្ពលីនេះជាវាលទំនាបដែលមានអូរព័ទ្ធជុំវិញ ហើយនៅរដូវវស្សាទឹកឡើងជនលិចទីធ្លារល្ហាចល្ហ ហើយនៅខាងជើងវត្តមានផ្លូវលំដែលជាផ្លូវទំនាបដែរនោះ និងមានដើមគគីរជាច្រើនដើមនៅអមសងខាង ។
លុះពេលទឹកជន់មកលិចដើមគគីរទាបៗល្មមស្ទើពាក់កណ្ដាលដើមទៅហើយក៏កោះអណ្ដែតនេះអត់លិចឡើយ និយាយរួមទោះជាទឹកជន់បែបណាក៏មិនដែលលិចសោះ ហើយនៅតែរក្សាទ្រង់ទ្រាយដើមដដែលគ្មានការប្រែប្រួលឡើយ ។ ពិតជាមានភាពអច្ឆរិយខ្លាំងណាស់ ។ មិនតែប៉ុណ្ណោះនៅក្រោមកោះនោះមានរូងដ៏ធំ១ ដែលមិនដឹងថា ជារូងសត្វអ្វីពិតប្រាកដទេ ប៉ុន្តែអ្នកភូមិបានសង្ស័យថា ជារូងសត្វក្រពើអ្នកតាប្រចាំកោះនោះ ហើយទោះបីជាបែបណាពុំដែលមាននរណាហ៊ានចុះទៅក្នុងទឹកក្បែរកោះនេះឡើយ ព្រោះតែឮតៗគ្នាថា មានសត្វក្រពើអ្នកតានៅក្នុងរូងនោះបែបនេះ ។
លោកគ្រូក៏បានប្រាប់បន្ថែមទៀតថា នៅអំឡុងទសវត្សរ៍ឆ្នាំ១៩៦០ ជាពិសេសឆ្នាំ១៩៦៧ កោះនេះបានពេញនិយមយ៉ាងខ្លាំងក្នុងជំនឿអរូបិយសម្រាប់អ្នកនៅតំបន់នោះធ្វើជាទីសក្ការៈបូជាបន់ស្រន់សុំសេចក្ដីសុខ សេចក្ដីចម្រើនសុំឲ្យជាសះស្បើយពីជំងឺផ្សេងៗ ។ ជាងនេះទៀតសម្រាប់អ្នកដែលមានទំនាស់រហូតឈានដល់ការក្ដីក្ដាំគ្នាដោះស្រាយមិនចេញ ហើយដោយភាពចង់ចាញ់ចង់ឈ្នះគ្នាទៅវិញទៅមកនោះក៏បានសម្រេចនាំគ្នាជិះទូកឆ្លងទៅកាន់កោះអណ្ដែតនេះ ដើម្បីធ្វើពិធីស្បថជាមួយគ្នាស្វែងរកយុត្តិធម៌រៀងៗខ្លួន ។
លុះក្រោយស្បថរួចអ្នកដែលបំពានតែងតែទទួលរងនូវផលកម្មដែលខ្លួនបានប្រព្រឹត្ត ទៅតាមពាក្យសម្ដីដែលខ្លួនស្បថដាក់ដូចជា ការស្បថដាក់ជីវិតជាដើម ។ អ្នកស្បថបំពាន គឺបានស្លាប់ទាន់ហន់តាមមាត់យ៉ាងស្ដែងៗ បំផុត ។ ចំណែកទូកងរបស់វត្តភ្នៀតសម្ពលីនាជំនាន់នោះក៏មានភាពល្បីល្បាញខ្លាំងណាស់ ដោយប្រណាំឈ្នះគូប្រកួតជារៀងរាល់ឆ្នាំ ព្រោះមុនពេលចេញទៅប្រកួតម្ដងៗតែងធ្វើពិធីបន់ស្រន់សុំឲ្យបរមីកោះជា ពិសេសក្រពើនៅកោះនេះជួយរុញច្រានទូកឲ្យបានលឿនឈ្នះគូប្រកួត ។ គេជឿជាក់ថា សត្វក្រពើអ្នកតានៅ កោះអណ្ដែតនេះប្រាកដជាហែលទៅតាមទ្រទូក ដើម្បីយកជ័យជម្នះលើគូប្រកួតដែលនេះ គឺជាជំនឿដ៏មុតមាំ មួយនាសម័យកាលនោះ ។
លោកគ្រូអាចារ្យបានបញ្ជាក់ថា បើតាមលោកដឹងជំនឿនោះទោះជានៅក្នុងរបបប៉ុលពតក៏នៅតែមានអ្នកជឿនិងគោរពដែរនៅពេលអ្នកទាំងនោះមានទុក្ខភ័យតែងនាំគ្នាទៅលួចទៅបែរបន់នៅលើកោះជាដរាប ។ រហូតក្រោយថ្ងៃរំដោះ៧មករា ឆ្នាំ១៩៧៩ ឃើញថា កោះនោះនៅមានទ្រង់ទ្រាយដើមទាំងអស់ គ្មានការប្រែប្រួលទេ បានន័យថា ក្នុងសម័យប៉ុលពតក៏មិនមាននរណាហ៊ានប៉ះពាល់ឡើយ ។ ពេលនោះអ្នកភូមិតំបន់ខាងលើបាននាំគ្នាគោរពបូជាឡើងវិញរហូតមកដល់អំឡុងឆ្នាំ២០១២ ដោយសារតែប្រទេសជាតិមានការអភិវឌ្ឍន៍ទីនោះត្រូវបានចាក់ដីលុបផ្នែកខាងកើតកោះ ចំណែកឯទីធ្លារវត្តក៏ត្រូវបានចាក់ដីបំពេញជាបន្តបន្ទាប់ដែលទោះបីជាទឹកជន់មកក៏មិនធ្វើឲ្យលិចខ្លាំងដូចជំនាន់ដើមឡើយ ។
ចំណែកដើមឈើព្រៃនៅលើកោះក៏ត្រូវបានកាប់ចោលដោយអ្នកមានជំនឿថា មានសេចក្ដីសុខរកស៊ីមានបានកាក់កប ព្រោះតែការបន់ស្រន់កោះនេះ បាននាំគ្នាកការសាងអាស្រមមួយនៅលើនោះ ហើយក្រោយមក ទៀតបាននាំយកព្រះពុទ្ធរូប រូបសំណាកព្រះមុនីឥសី លោកតាដំបងដែក ព្រមទាំងរូបសំណាក់អ្នកតាផ្សេងៗ ទៀតទៅដាក់តម្កល់ក្នុងអាស្រមនោះផងដែរ ។ ថ្វីដ្បិតតែស្ថានកោះមានការប្រែប្រួលបែបនេះក្ដី ប៉ុន្តែនៅតែជា ទីកន្លែងដ៏ស័ក្ដសិទ្ធសម្រាប់អ្នកជឿ ចំណែកអ្នកដែលមិនជឿក៏អត់មាននរណាហ៊ានប្រមាថដែរ ។
សព្វថ្ងៃនេះភាគច្រើននៃអ្នកទៅបែរបន់សុំឲ្យបរមីកោះអណ្ដែតជួយនោះ គឺអ្នករកស៊ីលក់ដូរ ជាពិសេសអ្នកគួកជេរដីក្រុមអ្នកពុះដីឡូត៌លក់ជាដើម ហើយក្រោយពេលបន់រួចអ្នកខ្លះបានមានជំនឿថា បានរកស៊ីកាក់កបរកមានបាន ព្រោះតែបរមីកោះជួយ ។ ជាក់ស្ដែងអ្នករកស៊ីផ្នែកលក់ និងទិញដីម្នាក់ដែលមានជំនឿខ្លាំងបំផុតនោះ ក៏បានចំណាយប្រាប់រាប់ម៉ឺនដុល្លារកសាងព្រះពុទ្ធរូបអង្គធំ១ព្រះអង្គនៅក្នុងវត្តដែលមានកម្ពស់រហូត១២ម៉ែត្រទាំងបល្ល័ង្ក ហើយពេលនេះសង់ជិតរួចរាល់ជាស្ថាពរហើយ ។
ចំណែកម្នាក់ទៀតកំពុងរៀបចំកសាងសង់បញ្ចារមុខ៤នៅក្នុងវត្តដែលគ្រោងចំណាយប្រាក់ចំនួន៣ម៉ឺនដុល្លារ អាមេរិក ហើយការចំណាយខាងលើដោយអ្នករកស៊ីទាំង២នាក់នេះបានប្រាប់លោកគ្រូ និងព្រះសង្ឃក្នុងវត្តថា ក៏ព្រោះតែពួកគាត់រកស៊ីមានបានកាក់កបខ្លាំង ដោយសារការបន់ស្រន់សុំឲ្យបរមីកោះអណ្ដែតនោះជួយ និងឃើញថា ពិតជាពូកែស័ក្ដិសិទ្ធិដូចបំណងមែន ។ ប្រភពដដែលបានបន្តទៀតថា បច្ចុប្បន្ននេះផ្លូវលំខាងជើងកោះដែលធ្លាប់តែជាផ្លូវដីធម្មតា ជាផ្លូវបុរាណ ត្រូវ លិចទឹកមិនអាចធ្វើដំណើរកើតនោះត្រូវបានអភិវឌ្ឍន៍ជាបន្តបន្ទាប់រហូតក្លាយទៅផ្លូវចាក់ក្រាលបេតុងដ៏រឹងមាំស្របតាមការអភិវឌ្ឍន៍រីកចម្រើនរបស់ប្រទេសជាតិ ។
ចំណែកឯអូរ និងវាលទំនាបនៅខាងជើងវត្តដែលពោរពេញទៅដោយព្រៃលិចទឹករាប់សិបហិចតាក៏ត្រូវបានចាក់ដីបំពេញអស់ហើយ ។ ដូច្នេះពេលទឹកជន់ឡើងខ្លាំងមិនអាចមើលដឹងថា កោះនោះអណ្ដែត ឬមិនអណ្ដែតទៀតឡើយ ប៉ុន្តែភាពអច្ឆរិយនៃការមិនចេះលិចទឹកនោះត្រូវបានមើលឃើញរហូតមកដល់ឆ្នាំ២០១២ហើយរហូតមកដល់បច្ចុប្បន្នសម្រាប់អ្នកធ្លាប់ដឹងនៅតែមានជំនឿ និងនាំគ្នាទៅបន់ស្រន់រាល់ថ្ងៃដែរ ៕ កែសម្រួលដោយ ៖ សុឃាក់
ចែករំលែកព័តមាននេះ