ខេត្តសៀមរាប ៖ លោកសាស្ត្រាចារ្យ Pierre BAPTISTE អ្នកជំនាញអភិរក្សវត្ថុសិល្បនៃសារមន្ទីរសិល្បអាស៊ី Guimet ប្រទេសបារាំងបានធ្វើបាឋកថា ចែករំលែកចំណេះដឹងដល់មន្ត្រី-បុគ្គលិកអាជ្ញាធរជាតិអប្សរាស្តីអំពី «សមុច្ច័យពុម្ពចម្លាក់ និងប្រាសាទខ្មែរដែលបានតាំងនៅសារមន្ទីរសិល្បអាស៊ី Guimet ៖ មណ្ឌលសម្រាប់ការងារអភិរក្សបេតិកភណ្ឌទៅអនាគត?» នៅមជ្ឃមណ្ឌលបណ្តុះបណ្តាលអង្គររយៈពេល១ថ្ងៃពេញ នាថ្ងៃទី១៤ ខែមិថុនា ឆ្នាំ២០១៩ ។
លោកសាស្ត្រាចារ្យ Pierre BAPTISTE បានឱ្យបន្តទៀតថា គោលបំណងនៃការបង្រៀន គឺដើម្បីបង្ហាញអំពីការប្រមូលសមុច្ច័យបុរាណខ្មែរនៅក្នុងឃ្លាំងសារមន្ទីរសិល្បៈអាស៊ី Guimet ដែលជនជាតិបារាំងបានចម្លងពុម្ពរូបចម្លាក់រូបប្រាសាទអង្គរវត្តបាយ័ន្ត និងប្រាសាទសំខាន់ៗដទៃទៀតក្នុងសតវត្សរ៍ទី១៩ ដើម្បីយកមកតាំងពិព័រណ៍ពិភពលោកអំពីមរតកវប្បធម៌ប្រទេសដែលស្ថិតក្នុងដែនដីនៅក្រោមអាណាព្យាបាលរបស់ខ្លួន នៅទីក្រុងប៉ារីស ហើយក៏ដើម្បីអភិរក្សរូបភាពដើមនៃប្រាសាទទាំងនោះ និងបានរក្សាទុករហូតដល់ចុង ស.វ.ទី២០ ។
ថ្មីៗនេះក្រុមអភិរក្សក៏បានរៀបគំរូពុម្ពរូបឡើងវិញ ដើម្បីរៀបចំបង្ហាញសាធារណជនអំពី ទិដ្ឋភាពរូបភាពដែលមានមករវាងស្ថានភាពវត្ថុសិល្បនៅលើរូបពុម្ពចម្លង និងអ្វីដែលកំពុងកើតឡើងលើប្រាសាទអង្គរវត្តសព្វថ្ងៃនេះ ។ ពិតណាស់បន្ទាប់ពី១៤០ឆ្នាំមកប្រាសាទអង្គរវត្ត និងប្រាសាទផ្សេងៗបានទទួលរងគ្រោះច្រើនពីភ្លៀង និងមនុស្សធ្វើឱ្យប្រាសាទទាំងនោះបានបាត់បង់ផ្នែកខ្លះនៃក្បាច់ចម្លាក់ដើមដោយសារតែដំណើរនៃការសឹករិចរិល ។
លោកសាស្ត្រាចារ្យបញ្ជាក់ថា នាពេលអនាគតយើងនឹងសង្ឃឹមថា ពុម្ពចម្លងទាំងអស់នៅសារមន្ទីរ Guimet នេះអាចជួយអាជ្ញាធរជាតិអប្សរា ដើម្បីផ្តល់ព័ត៌មានបន្ថែមអំពីស្ថានភាពវិវត្តន៍នៃចម្លាក់ និងប្រាសាទទាំងនោះក្នុងរយៈពេល១៤០ឆ្នាំកន្លងមកនេះ ព្រោះរូបពុម្ពចម្លងអាចយកមកសិក្សាបាននូវអ្វីដែលយើងមិនអាចយល់ ព្រោះតែរូបចម្លាក់ខ្លះបានបាត់បង់រូបរាង និងកុំឱ្យមានការស្មានខុសការពិតលើការសិក្សាសម័យក្រោយៗ ។
ចំណែកលោក អ៊ឹម សុខរិទ្ធី ប្រធានមជ្ឈមណ្ឌលបណ្តុះបណ្តាលអង្គរ និងជាអនុប្រធានមជ្ឈមណ្ឌលអន្តរជាតិស្រាវជ្រាវ និងតម្កល់ឯកសារអង្គរបានឱ្យដឹងថា ៖ ការធ្វើបទបង្ហាញថ្ងៃនេះ គឺផ្តល់អត្ថប្រយោជន៍សម្រាប់អ្នកស្រឡាញ់ និងមានអាជីពការងារលើវិស័យសិល្បៈបុរាណខ្មែរ ដើម្បីឱ្យយើងយល់ពីសារៈសំខាន់នៃការធ្វើពុម្ពដែលជាបេតិកភណ្ឌប្លែកពីគេ និងការអភិរក្សវត្ថុសិល្ប។
បើតាមទ្រឹស្តីនៃសារមន្ទីរគេអភិរក្សវត្ថុសិល្បៈបុរាណមានអាយុកាលរាប់រយពាន់ឆ្នាំតែពុម្ពចម្លងនេះមិនមានអាយុកាលច្រើនទេ តែជាវត្ថុសិល្បមួយដ៏កម្រធ្វើដោយមនុស្សយ៉ាងពិចិត្រនិងមានទេពកោសល្យ ព្រោះពុម្ពទាំងនេះរៀបជាខ្នាតពិតមានគុណភាពល្អ ហើយវិធីធ្វើនេះ សព្វថ្ងៃពិភពលោកស្ទើរតែភ្លេចទាំងស្រុងទៅហើយ ។ លោកបន្តថា នេះជាវេលាមួយដែលបង្ហាញពីទស្សនៈថ្មីវិជ្ជាថ្មីទៅលើការអភិរក្សវត្ថុបុរាណផ្នែកពុម្ពចម្លងដែលវាជាតម្លៃសម្រាប់ពិចារណាក្នុងការគ្រប់គ្រង និងសិក្សាពីបេតិកភណ្ឌ ។ វាអាចបញ្ជាក់ពីការពិតនៃប្រវត្តិវត្ថុសិល្បអាចសិក្សាស្រាវជ្រាវអភិរក្ស ដើម្បីឱ្យយើងដឹងពីទេពកោសល្យ និងបច្ចេកទេសដែលគេធ្វើ ។
ដូច្នេះហើយវាដល់ពេលមួយដែលយើងត្រូវពិចារណារឿងធ្វើពុម្ពចម្លងវត្ថុសិល្បខ្មែរហើយ ព្រោះវត្ថុសិល្បបុរាណប្រាង្គប្រាសាទវាគង់តែបាក់បែកក្លាយជាគំនរថ្មនាថ្ងៃណាមួយមិនខាន បើរង់ចាំច្រើនឆ្នាំបន្តទៀតរហូតចម្លាក់ប្រាសាទទាំងនោះ មានហានីភ័យខ្ពស់ យើងនឹងមិនអាចធ្វើបានឡើយ ៕ កែសម្រួលដោយ ៖ សុឃាក់
ចែករំលែកព័តមាននេះ