ខេត្តស្ទឹងត្រែង ៖ ប្រាសាទព្រះគោជារមណីយដ្ឋានវប្បធម៌យ៉ាងសំខាន់របស់ខេត្តដែលមានទីតាំងស្ថិតនៅឃុំថាឡាបរិវ៉ាត់ ស្រុកថាឡាបរិវ៉ាត់ ខេត្តស្ទឹងត្រែង។ គេអាចធ្វើដំណើរទៅកំសាន្តនៅទីនោះតាមទូកដែលឆ្លងកាត់ទីប្រសព្វគ្នានៃទន្លេសេកុង និងទន្លេមេគង្គ។ ថ្មីៗនេះមានផ្លូវមួយខ្សែក្រាលក្រួសក្រហមជាអំណោយរបស់សម្តេចអគ្គមហាសេនាបតីតេជោ ហ៊ុន សែន មានប្រវែង២៨៤គីឡូម៉ែត្រតភ្ជាប់ពីស្រុកថាឡាបរិវ៉ាត់ទៅខេត្តព្រះវិហារស្ថាបនាដោយកងវិស្វកម្មតេជោហ៊ុន សែន សៀមរាបមានលោកឧត្តមសេនីយ៍ទោ ខេង សុមេធ ជាប្រធាន។ ផ្លូវមួយខ្សែនេះជាចរន្តដើម្បីសំរួលដល់ប្រជាជន និងភ្ញៀវទេសចរដែលចង់ធ្វើដំណើរតាមរថយន្តទៅទស្សនាប្រាសាទព្រះគោ ព្រោះជាតំបន់ប្រវត្តិសាស្រ្តនៅ លើទឹកដីខេត្តស្ទឹងត្រែង។ ប្រាសាទព្រះគោសាងសង់នៅចន្លោះសតវត្សទី៧ និងទី៨ក្នុងរជ្ជកាលព្រះបាទជ័យវរ្ម័នទី១ដែលឧទ្ទិសដល់លទ្ធិព្រហ្មញ្ញសាសនា។
តាមសៀវភៅរបស់មន្ទីរវប្បធម៌ និងវិចិត្រសិល្បៈខេត្ត រៀបរាប់ថា ប្រាសាទព្រះគោសាងសង់ឡើងពីវត្ថុធាតុដើម២ទៅ៣មុខដែលភាគច្រើនគឺឥដ្ឋក្រហម និងថ្មភក់។ នេះជាប្រាសាទទោលនៅត្រើយខាងលិចនៃទន្លេមេគង្គចំងាយពីមាត់ច្រាំងប្រមាណ៥០០ម៉ែត្រ។ សព្វថ្ងៃសល់តែតួប្រាសាទធំដែលមានទទឹងប្រហែល៧ម៉ែត្រ បណ្តោយ៨ម៉ែត្រ កំពស់៧ម៉ែត្រ ដំបូលបាក់ខ្ទេចអស់ ឯវត្ថុបុរាណសេសសល់មានទំរលិង្គព្រះឥសូរចំនួន១ សិលាចារឹកចំនួន១ផ្ទាំង ក្បាលសត្វមករចំនួន២។ ប្រាសាទនេះសាងសង់នៅលើដីទួលខ្ពស់បែរមុខទៅទិសខាងកើត នៅពីមុខមានរូបសំណាកព្រះគោក្រាបមួយយ៉ាងធំលើសគេនៅប្រទេសកម្ពុជាសាងអំពីថ្មភក់។ កាលពីដើមមានបល្ល័ង្កតំកល់ព្រះគោ តែសព្វថ្ងៃបល្ល័ង្កស្រុតចុះបាត់អស់ ហើយនៅជាទីសក្ការៈរបស់ប្រជាជនក្នុងខេត្ត។
ប្រាសាទព្រះគោកាលពីដើមស្អាតណាស់ ក៏ប៉ុន្តែកំបោរបាយអ មិនអាចធានានឹងធម្មជាតិយូរអង្វែងទើបធ្លាក់មកខាងក្រោមអស់នៅសល់តែជញ្ជាំងឥដ្ឋ និងរន្ធតូចៗដែលប្រជាជននៅទីនោះសន្និដ្ឋានថា ពីសម័យដើមមានដាំត្បូងពេជ្រយ៉ាងល្អប្រណីត ក៏ប៉ុន្តែតាមការបញ្ជាក់ពីសៀវភៅមន្ទីរវប្បធម៌ និងវិចិត្រសិល្បៈខេត្ត គឺរន្ធតូចៗតាមជញ្ជាំងខាងក្រៅមិនមែនគេបង្កប់ពេជ្រឬត្បូងទេ វាភ្លឺដោយពន្លឺ ហើយពីដើមគេចោះរន្ធតូចៗនេះធីវភ្ជាប់កំបោរ បាយអ តាមឥដ្ឋ។ បើមានរូបចំលាក់ក្រោយពីបិទបាយអ ហើយទើបគេរចនាជាក្បាច់ឬគេបោះពុម្ពរូបមកបិទតែម្តង។ ផ្នែកខាងក្នុងប្រាសាទដើម្បី សមជាកន្លែងសក្ការបូជា គេធ្វើបល្ល័ង្កសំរាប់ទ្រលិង្គដែលមានយោនីនាងឧមាវតីនៅពីក្រោម រួចគេយករូបចំលាក់បង្ហូរទឹក គឺរូបសត្វមករភ្ជាប់មកខាងក្រៅប្រាសាទ។ ចំណែកឯជញ្ជាំងប្រាសាទខាងក្នុងគេចោះរន្ធតូចៗជាច្រើនសំរាប់ភ្ជាប់បន្ទះជាប្រាក់មាស ត្បូង និងវត្ថុបុរាណផ្សេងទៀតសំរាប់ការបំភ្លឺទីសក្ការបូជា។
អ្នកស្រីនៅ សៅ រស់នៅភូមិថាឡាបរិវ៉ាត់ ឃុំថាឡាបរិវ៉ាត់ ឱ្យដឹងថា កាលពីប៉ុន្មានឆ្នាំមុនមានភ្ញៀវអន្តរជាតិទៅទស្សនាច្រើ់ន ជាពិសេសគឺដើម្បីសិក្សាស្រាវជ្រាវអំពីការសាងសង់ប្រាសាទ និងចង់ដឹងពីការរស់នៅ វប្បធម៌ ប្រពៃណី ទំនៀមទំលាប់របស់អ្នកភូមិ។ បច្ចុប្បន្នពុំសូវឃើញភ្ញៀវអន្តរជាតិមក មិនដឹងបណ្តាលមកពីអ្វី ។ ជារៀងរាល់ឆ្នាំ នៅទីតាំងប្រាសាទនេះប្រជាពលរដ្ឋក្នុងខេត្តតែងតែប្រារព្ធពិធីបុណ្យប្រាសាទ ឬបុណ្យព្រះគោ ។ បុណ្យនេះតាំងពីដើមរៀងមកគេប្រារព្ធរហូតដល់៧យប់ ៧ថ្ងៃ តែមកដល់បច្ចុប្បន្នកាត់បន្ថយមកត្រឹមតែ៣យប់៣ថ្ងៃប៉ុណ្ណោះ។ ពិធីនេះគេធ្វើនៅថ្ងៃ១៥កើត ខែផល្គុន រៀងរាល់ឆ្នាំ ។
ស្ត្រីដដែលបន្តថា ចាស់ៗបានតំណាលថា សម័យបុរាណព្រះគោមានមហិទ្ធិរឹទិ្ធខ្លាំងណាស់ អាចហោះហើរបានចំណែកបារមីព្រះគោអាចជួយយកអាសាដល់ប្រជាពលរដ្ឋតាមបំណងប្រាថ្នា ។ ទោះបីជាព្រះអង្គជួយសត្វលោកយ៉ាងណាក៏ដោយ ប្រជាពលរដ្ឋមិនដែលធ្វើបុណ្យរំលឹកគុណដល់ព្រះអង្គឡើយ ទើបមានសម័យមួយប្រជាជនទូទាំងស្រុកកើតក្តីក្តៅក្រហាយឈឺថ្កាត់ និងស្លាប់បន្តបន្ទាប់ទូទាំងភូមិ ដូច្នេះ ហើយប្រជាពលរដ្ឋបានធ្វើការបន់ស្រន់ស្រាប់តែបារមីព្រះគោចូលរូបសណ្ឋិតលើដូនជីម្នាក់។ តាមរយៈដូនជីនោះ បារមីព្រះគោ ប្រាប់ហេតុផលថា ត្រូវតែធ្វើបុណ្យព្រះគោដើម្បីឧទ្ទិសកុសលថ្វាយព្រះអវតាររបស់ព្រះគោ និងឧទ្ទិសថ្វាយចំពោះព្រលឹងបុព្វបុរសវរក្សត្រដែលបានកសាងប្រាសាទឱ្យបាន៧យប់៧ថ្ងៃជារៀងរាល់ឆ្នាំទើបប្រជាពលរដ្ឋទាំងមូលបានសេចក្តីរុងរឿងចៀសផុតការឈឺថ្កាត់ និងរោគាកាចសាហាវផ្សេងៗ។
ចាប់តាំងពីពេលនោះមកការធ្វើបុណ្យប្រាសាទឬបុណ្យព្រះគោក្លាយជាជំនឿមួយជាប់លាប់របស់ប្រជាជនស្រុកថាឡាបរិវ៉ាត់ ហើយបុណ្យប្រាសាទក៏ចាប់បដិសន្ធិឡើងជារៀងរាល់ឆ្នាំតាមកាលបរិច្ឆេទបានកំណត់មកដល់សព្វថ្ងៃ។
លោកផេង ណាល័យ ប្រធានមន្ទីរវប្បធម៌ និងវិចិត្រសិល្បៈខេត្តឱ្យដឹងថា សព្វថ្ងៃប្រាសាទព្រះគោគឺជាទីសក្ការៈរបស់ប្រជាជនក្នុងខេត្តពេលមានពិធីបុណ្យព្រះគោម្តងៗតែងតែមានភ្ញៀវជាច្រើនទៅគោរពបូជាសុំសេចក្តីសុខ ចំរុងចំរើនពីព្រះគោដែលនៅពីមុនប្រាសាទ។ ប្រាសាទនេះមានសភាពទ្រុឌទ្រោមច្រើន ហើយមន្ទីរគ្រាន់តែថែរក្សា និងការពារធម្មតាប៉ុណ្ណោះ ព្រោះមន្ទីរមិនទាន់មានគំរោងធំណាមួយដើម្បីរៀបចំរមណីយដ្ឋានវប្បធម៌នេះឱ្យកាន់តែល្អប្រសើរជាងពេលបច្ចុប្បន្នទេ។ ទោះជាយ៉ាងណាក្តី ពេលអនាគតដ៏ខ្លីមន្ទីរជំនាញនឹងសហការជាមួយមន្ទីរបរិស្ថាន មន្ទីរទេសចរណ៍ធ្វើការអភិរក្សរៀបចំឱ្យបានស្អាតដើម្បីទាក់ទាញភ្ញៀវជាតិ និងអន្តរជាតិឱ្យមកទស្សនាប្រាសាទនេះ៕
ចែករំលែកព័តមាននេះ