ខេត្តមណ្ឌលគិរី៖ ខេត្តមណ្ឌលគិរីគឺជាឈ្មោះខេត្តត្រូវបានបង្កើតឡើងក្នុងរជ្ជកាលព្រះបាទសម្តេចព្រះនរោត្តម សីហនុ នៃសង្គមរាស្ត្រនិយមដោយយកឈ្មោះស្របទៅនឹងស្ថានភាពភូមិសាស្ត្រជាក់ស្តែង ដ្បិតនៅទឹកដីឦសានមួយនេះមានភ្នំច្រើនឥតគណនា មានធំមានតូចពាសពេញផ្ទៃខេត្ត និងពាសពេញទៅព្រៃឈើ ។ ភ្នំមួយចំនួនត្រូវគេអភិវឌ្ឍន៍ទៅជា រមណីយដ្ឋានឬផ្ទះសំណាក់ជាដើម…
ខេត្តមណ្ឌលគិរី៖ ខេត្តមណ្ឌលគិរីគឺជាឈ្មោះខេត្តត្រូវបានបង្កើតឡើងក្នុងរជ្ជកាលព្រះបាទសម្តេចព្រះនរោត្តម សីហនុ នៃសង្គមរាស្ត្រនិយមដោយយកឈ្មោះស្របទៅនឹងស្ថានភាពភូមិសាស្ត្រជាក់ស្តែង ដ្បិតនៅទឹកដីឦសានមួយនេះមានភ្នំច្រើនឥតគណនា មានធំមានតូចពាសពេញផ្ទៃខេត្ត និងពាសពេញទៅព្រៃឈើ ។ ភ្នំមួយចំនួនត្រូវគេអភិវឌ្ឍន៍ទៅជា រមណីយដ្ឋានឬផ្ទះសំណាក់ជាដើម ។
សូមបញ្ជាក់ថា ខេត្តមណ្ឌលគិរីជាខេត្តមួយដែលសិ្ថតនៅភូមិភាគឦសាន នៃប្រទេសកម្ពុជា ដែលមានព្រំប្រទល់ខាងកើតជាប់នឹងប្រទេស វៀតណាម ខាងជើងជាប់នឹងខេត្តរតនគិរី ខាងជើងឈាងខាងលិចជាប់នឹងខេត្តស្ទឹងត្រែង ខាងលិចជាប់នឹងខេត្តក្រចេះ ហើយមានចម្ងាយ៣៨០គីឡូម៉ែត្រ ពីរាជធានីភ្នំពេញ ដោយធ្វើដំណើរតាមផ្លូវជាតិលេខ៨ លេខ៧ និង៧៦ ដោយឆ្លងកាត់តាមខេត្តកណ្ដាល ព្រៃវែង ត្បូងឃ្មុំ កំពង់ចាម និងខេត្តក្រចេះ ។ ផ្លូវដែលអាចធ្វើដំណើរ ទៅដល់ខេត្តមណ្ឌលគិរីបានមានផ្លូវគោក និងផ្លូវអាកាស ។ បើយើងធ្វើដំណើរតាមផ្លូវគោក យើងនឹងឃើញថាកំណាត់ផ្លូវពីភ្នំពេញទៅមណ្ឌលគិរី ជាផ្លូវកៅស៊ូដែលផ្តល់នូវលក្ខណះងាយស្រួលក្នុងការធ្វើដំណើរ ។
ខេត្តនេះមានអាកាសធាតុខុសពីខេត្តផ្សេងៗទៀតនៅកម្ពុជា ដោយនៅក្នុងរដូវក្តៅ សីតុណ្ហភាពចាប់ពី២៧°C ទៅ៣១°C ដែលអាចចុះត្រជាក់នៅពេលយប់ ។ ខេត្តមណ្ឌលគិរីជាតំបន់ទេសចរណ៍ធម្មជាតិធំមួយ នៃព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា ដែលមានតំបន់ទេសចរណ៍ធម្មជាតិជាច្រើនដូចជា ទឹកជ្រោះប្រកបដោយហ្វូងមច្ឆា ជាច្រើនប្រភេទ ព្រមទាំងរុក្ខជាតិ សត្វព្រៃ និងភ្នំតូច-ធំជាច្រើន ។
ខេត្តមណ្ឌលគិរីមានផៃ្ទដីសរុបទាំងអស់ ១៤.២៨៨គីឡូម៉ែត្រការ៉េពោលគឺមានផ្ទៃដីធំជាងគេនៅប្រទេសកម្ពុជា ចែកជា៤ស្រុក-ក្រុង១ ជាតំបន់ភ្នំដែលប្រជាពលរដ្ឋភាគច្រើន ជាជនជាតិដើមភាគតិច ។
ខេត្តដែលពោរពេញទៅដោយភ្នំបែបនេះកោះសន្តិភាពបានព្យាយាមសាកសួរទៅរដ្ឋបាលខេត្ត មន្ទីរពាក់ព័ន្ធនឹងអភិបាលក្រុងស្រុកទាំង៥ក្នុងខេត្ត ពីចំនួនភ្នំដែលមាននៅក្នុងខេត្តមណ្ឌលគិរី ប៉ុន្តែមិនមានប្រភពព័ត៌មានណាមួយអាចផ្តល់ជាផ្លូវការបាននោះទេ គឺម្ចាស់ស្រុកអត់ដឹងថា ភ្នំដែលអស់លោកគ្រប់គ្រងមានប៉ុន្មានផង គឺចប់តែម្រ៉ង ។ ដូច្នេះការរៀបរាប់ឈ្មោះភ្នំនឹងចំនួនភ្នំខាងក្រោម គ្រាន់ជាព័ត៌មានតូចមួយដែលយើងព្យាយាមប្រមូលបានពីអ្នកភូមិប៉ុណ្ណោះ ។
ទីរួមខេត្តមានឈ្មោះថា ក្រុងសែនមនោរម្យ គឺជាក្រុងមួយស្ទើរគ្មានដីរាបស្មើរនោះទេ សូម្បីអគាររដ្ឋបាល ផ្ទះសម្បែងរបស់ប្រជាពលរដ្ឋ ត្រូវបានសាងសង់ខ្លះខ្ពស់ ខ្លះទាប ខ្លះចំតិតនៅតាមជម្រាលភ្នំ និងលើភ្នំតែម្តង ។ ភ្នំដែលមានឈ្មោះល្បីជាងគេនៅក្រុងសែនមនោរម្យ គឺភ្នំដោះក្រមុំ ដែលជាបូជនីយដ្ឋានសម្រាប់អ្នកស្រុកនិងភ្ញៀវទេសចរទៅគោរពបូជាបែរបន់តាមជំនឿ ។
ចំណែកចំនួនភ្នំស្ថិតនៅក្រុងសែនមនោរម្យដែលកោះសន្តិភាពទទួលបានក្រៅផ្លូវការមានឈ្មោះ ១-ភ្នំសមុទ្រឈើ ។ ២-ភ្នំយាយអាត ។ ៣-ភ្នំបងប្រយុទ្ធ ។ ៤-ភ្នំសម្រាម ។ ៥-ភ្នំហ៊ុនតូ ។ ៦-ភ្នំពូតាំង ។ ៧-ភ្នំវ៉ៃថ្ម ។ ៨-ភ្នំបាយឆៅ ។ ៩-ភ្នំដំណាក់ស្តេច (ឈ្មោះភ្នំខ្លះត្រូវបានគេហៅតាមម្ចាស់ដីដែលទិញភ្នំទាំងនោះជាកម្មសិទ្ធិ) ។ល។
ចំណែកនៅស្រុកកែវសីមាដែលមានដែនជម្រកសត្វព្រៃជាង៣០ម៉ឺនហិកតា គឺជាស្រុកដែលមានភ្នំមើលដាច់កន្ទុយភ្នែក មានជួរភ្នំតូច-ធំវែងអន្លាយ គ្មានឃើញវាលទំនាបទេ ។ លោក នួន សារ៉ន អភិបាលស្រុកប្រាប់យ៉ាងខ្លីថា«តាមខ្ញុំដឹងមានភ្នំកែវសីមាស្ថិតក្នុងភូមិស្រែអំពិល ឃុំស្រែខ្ទុម ដែលជាទីកន្លែងគោរពបូជារបស់ប្រជាពលរដ្ឋពិសេសបងប្អូនជនជាតិដើមភាគតិចជាយូរយារមកហើយ ។ ម្យ៉ាងវិញទៀតមានភ្នំជាច្រើនទៀត ពេញទឹកដីគ្មានអ្នកណាស្គាល់អស់ទេ ។ ចំពោះអាជ្ញាធរម្ចាស់ទឹកដីខេត្ត-ស្រុក កុំសង្ឃឹមថា ស្រាវជ្រាវឬស្គាល់ ។
ស្រុកអូររាំងដែលជាស្រុកប្រជុំទៅដោយភ្នំរាប់រយ ត្រូវបានលោក នង ទុណ្ណារី អភិបាលស្រុកប្រាប់យ៉ាងខ្លីថា «អធ្យាស្រ័យដោយខ្ញុំរវល់មិនទាន់អាចតបទាន់ពេល ដែលចង់បានទេ» ។ បើតាមកោះសន្តិភាពទទួលបានព័ត៌មានដ៏តិចតួចពីអ្នកភូមិ ស្រុកអូររាំងមានឈ្មោះភ្នំល្បីៗផងដែរគឺ ១-ភ្នំអណ្តូងស្នេហ៍ ។ ដែលកំពុងល្បីនៅលើបណ្តាញសង្គមហ្វេសប៊ុក ។ ២-ភ្នំដាក់ដាំ ។ ៣-ភ្នំអូរងើយ ។ ៤-ភ្នំពូឡា ។ ៥-ភ្នំស្រឡៅ ។ ៦-ភ្នំសេវា ព្រមទាំងភ្នំដែលមានកំពូលជាប់គ្នារដឹកស្ទើរដូចក្បាលឈើគូស ។ បើអាជ្ញាធរគ្មានការសិក្សាស្រាវជ្រាវទេ ក៏មិនអាចដឹងពីចំនួនភ្នំបានដែរ សុទ្ធតែភ្នំជាប់ៗគ្នា ។
ស្រុកពេជ្រាដា ដែលមានទឹកជ្រោះប៊ូស្រាដ៏ល្បីល្បាញទូទាំងប្រទេស ក៏មានភ្នំច្រើនមិនអាចស្គាល់អស់ដូចគ្នា ហើយលោក មើល សឿន អភិបាលស្រុកនេះផ្ទាល់ក៏មិនបានផ្តល់ព័ត៌មានដល់កោះសន្តិភាពដែរ តែយើងបានសាកសួរទៅប្រជាសហគមន៍ក៏បានដឹងឈ្មោះខ្លះៗ ដូចជា ១-ភ្នំណាំលៀរ ។ ២-ភ្នំលុប្រាណ ។ ៣-ភ្នំយាយ ។ល។ ចំណែកមន្ត្រីដែលធ្វើរដ្ឋអំណាចដេកជុះស៊ីលើភ្នំ តែអត់ដឹងថាអាណាចក្រខ្លួនឯង មានភ្នំប៉ុន្មានសោះម្ចាស់ថ្លៃ ។
ស្រុកកោះញែកដែលជាស្រុកមួយគត់ក្នុងខេត្តមណ្ឌលគិរី មានផ្ទៃដីសម្រាប់ធ្វើកសិកម្មដំណាំស្រូវធំជាងគេ ហើយសម្បូព្រៃឈើ និងគិរីបុព្វតានោះ ត្រូវបានលោក ស៊ិន វណ្ណវុឌ្ឍន៍ ជាអភិបាលស្រុកប្រាប់ខ្លីថា«ខ្ញុំទើបមកកាន់ការងារ…ក្តាប់មិនបាន…ហើយក៏មិនទាន់ស្គាល់ និងដឹងនៅឡើយទេ» ។ បើតាមកោះសន្តិភាពដឹងឈ្មោះភ្នំមួយ ក្នុងចំណោមភ្នំរាប់រយនៅស្រុកកោះញែក គឺភ្នំក្រោលដែលមានប្រវត្តិយូរលង់ ជាមួយជនជាតិដើមភាគតិច និងជាទីកន្លែងសម្រាប់ប្រារព្ធពិធី បែបប្រពៃណីរបស់ជនជាតិដើមផងដែរ ។
ការរៀបរាប់ខាងលើគ្រាន់តែជាព័ត៌មានមួយជ្រុងតូចបំផុតដែលកោះសន្តិភាពទទួលបានពីមហាជន ខណៈការពិតជាក់ស្តែងចំនួនភ្នំនៅខេត្តមណ្ឌលគិរី មានច្រើនខ្លាំងណាស់ ខ្លះថារាប់ពាន់ភ្នំរហូតដល់រដ្ឋបាលខេត្តនិងមូលដ្ឋានក៏មិនអាចកំណត់ពីចំនួនច្បាស់លាស់ដែរ គឺគ្មានការកត់ត្រា ស្រាវជ្រាវ ទុកជាឯកសារទេ…ស្រួលខ្លួនណាស់ ។
មណ្ឌលគិរីជាខេត្តដែលពេញទៅដោយគិរីបុព្វតា ។ រដ្ឋអំណាចខេត្ត គ្មានដីទំនាបគ្រប់គ្រងទេ បើមានគឺចំនួនតិចណាស់ ព្រោះជាខេត្តពេញទៅដោយភ្នំ ។ ទីណាក៏មានភ្នំតូច-ធំ ជួរភ្នំវែងអន្លាយ ជ្រោះជ្រងជ្រលងដងអូរ ។ល។ ទឹកដីអាណាចក្រខេត្ត មានសុទ្ធតែភ្នំបែបនេះ សមណាស់អ្នកដឹកនាំគ្រប់គ្រងខេត្ត គួរស្គាល់អស់ចំនួនភ្នំ គួរធ្វើស្ថិតិ សិក្សាស្រាវជ្រាវ អភិរក្សហើយ ប៉ុន្តែបើសួរពីភ្នំ គឺសូន្យតាផ្លាកតែម្តង ដូចគោស្រាំងទិចគួរឱ្យខ្មាស់ណាស់ ៕
ចែករំលែកព័តមាននេះ