យោងតាមប្រវត្តិសាស្ត្រព្រះពុទ្ធសាសនាបានអះអាងថា កាលពីសម័យដើមគ្រូហោរជំនាន់នោះមិនទាន់ចេះលោភលន់អ្វីទេ ឃើញពិតថាពិត មិនចេះក្រឡៃសាច់រឿង សទៅជាខ្មៅ អាក្រក់ថាល្អនោះឡើយ។ ដូច្នេះការទស្សន៍ទាយរបស់គ្រូហោរឆុតណាស់ ច្បាស់ណាស់ដូចពាក្យចាស់បានពោលថា ហ៊ានស៊ីហ៊ានសង។ ជាក់ស្តែងដូចកំពូលហោរទាំង៨ទស្សន៍ទាយពីដំណើរជីវិតរបស់សិទ្ធត្ថរាជកុមារ(តួអង្គព្រះបរមសាស្តា)…
យោងតាមប្រវត្តិសាស្ត្រព្រះពុទ្ធសាសនាបានអះអាងថា កាលពីសម័យដើមគ្រូហោរជំនាន់នោះមិនទាន់ចេះលោភលន់អ្វីទេ ឃើញពិតថាពិត មិនចេះក្រឡៃសាច់រឿង សទៅជាខ្មៅ អាក្រក់ថាល្អនោះឡើយ។ ដូច្នេះការទស្សន៍ទាយរបស់គ្រូហោរឆុតណាស់ ច្បាស់ណាស់ដូចពាក្យចាស់បានពោលថា ហ៊ានស៊ីហ៊ានសង។
ជាក់ស្តែងដូចកំពូលហោរទាំង៨ទស្សន៍ទាយពីដំណើរជីវិតរបស់សិទ្ធត្ថរាជកុមារ(តួអង្គព្រះបរមសាស្តា) គ្រូហោរ៧នាក់បានមើលជើងលេខហើយទស្សន៍ទាយដោយលើកម្រាមដៃពីរ តែគ្រូហោរម្នាក់ដែលនៅក្មេងជាងគេបានលើកម្រាមដៃតែមួយ ហើយទស្សន៍ទាយថា កុមារនេះទៅថ្ងៃអនាគតនឹងចេញទៅបួសហើយបានត្រាស់ដឹងជាព្រះពុទ្ធ។ ហើយបន្ទាប់ពីទស្សន៍ទាយរួចហ៊ានចេញទៅបួសចាំមុនទៀត ។
ត្រង់នេះសបញ្ជាក់ថា គ្រូហោរពីដើមគេអាចចាត់ថាជាអ្នកមានមាត់ទិព្វ ត្រចៀកទិព្វ ថាយ៉ាងម៉េចគឺយ៉ាងនោះហើយស័ក្តិសិទ្ធិណាស់ ។
សូមលើកយកកំពូលហោរាម្នាក់ទៀតមកបង្ហាញដូចតទៅ គ្រូហោរនោះឈ្មោះវង្គីសៈនៅក្នុងនគររាជគ្រឹះចេះវិជ្ជាទស្សន៍ទាយដោយគោះក្បាលខ្មោច ហើយដឹងថា នេះជាក្បាលខ្មោចដែលស្លាប់ទៅកើតក្នុងនរក នេះជាក្បាលខ្មោចដែលស្លាប់ទៅ កើតក្នុងកំណើតសត្វតិរច្ឆាន ក្បាលខ្មោចនេះកើតក្នុងកំណើតប្រេត ក្បាលខ្មោចនេះកើតក្នុងមនុស្សលោក ក្បាលខ្មោចនេះកើតក្នុងទេវលោក ហើយអ្វីដែលកំពូលហោរនោះពោលគឺសុទ្ធតែជាពាក្យពិត គឺទាយឆុតមួយរយភាគរយ ។
ឃើញវិជ្ជាស័ក្តិសិទ្ធិបែបនេះ ព្រាហ្មណ៍ទាំងឡាយគិតថា យើងអាចរស់នៅក្នុងលោកដោយសម្បូរបែបព្រោះអាស្រ័យនូវវង្គីសហោរនេះបាន ហើយឲ្យវង្គីសៈនោះស្លៀកដណ្តប់ពណ៌ក្រហមនាំត្រាច់ទៅតាមទីជនបទប្រកាសប្រាប់មហាជនថា កំពូលហារាសាស្ត្រឈ្មោះវង្គីសៈយើងនេះចេះគោះក្បាលខ្មោច ហើយដឹងកន្លែងដែលខ្មោចទាំងទៅកើត បើដូច្នេះចូរអ្នកទាំងឡាយសួររកកន្លែងដែលពួកញាតិរបស់ខ្លួនទៅកើតដោយសេរី ។
ពេលនោះពួកមហាជនបានឲ្យ១០កហាបណៈខ្លះ ២០កហាបណៈខ្លះ ១០០កហាបណៈខ្លះតាមសមគួរដល់កម្លាំងសទ្ធា ហើយសួរពីទីកន្លែង ដែលពួកញាតិរបស់ខ្លួនទៅកើត។ បរិវារទាំងឡាយបាននាំកំពូលហោរនោះទៅតាមលំដាប់រហូតដល់ក្រុងសាវត្ថី ហើយស្នាក់នៅក្នុងទីជិតវត្តជេតពន ។
ពួកព្រាហ្មណ៍ទាំងនោះបរិភោគអាហារពេលព្រឹកស្រេចហើយ ឃើញមហាជនកាន់យកផ្កាកម្រង និងគ្រឿងក្រអូបជាដើម កំពុងដើរទៅស្តាប់ធម៌ទេសនា ស្រែកសួរថា អ្នកទាំងឡាយទៅណា? ពួកមហាជនប្រាប់ថា ទៅស្តាប់ធម៌ទេសនាក្នុងវត្ត ទើបពួកព្រាហ្មណ៍ប្រាប់ទៀតថា អ្នកទាំងឡាយទៅក្នុងវត្តនោះ នឹងធ្វើដូម្តេច? ព្រោះថាបុគ្គលដទៃប្រាកដស្មើដោយកំពូលហោរឈ្មោះវង្គីសៈរបស់យើងនេះ មិនមានទេ ព្រោះគាត់ចេះគោះក្បាលខ្មោច ហើយដឹងនូវទីកន្លែងដែលខ្មោចកើត បើដូច្នោះចូរអ្នកសួររកកន្លែង ដែលពួកជនជាញាតិរបស់អ្នកកើតនឹងគាត់ចុះ ។
ជនទាំងនោះពោលថា វង្គីសៈចេះអី? គាត់មិនស្មើនឹងព្រះសាស្តារបស់យើងទេ ហើយពួកព្រាហ្មណ៍និយាយទៅវិញថា ព្រះសាស្តារបស់អ្នកឯងមិនស្មើនឹងវង្គីសៈរបស់យើងទេ ។ ពួកជនទាំងពីរពួកនោះចេះតែអួតក្អេងក្អាងសរសើរគ្រូរបស់ខ្លួនតែរៀងៗខ្លួន ទើបពួកបរិវារទាំងនោះព្រមទាំងវង្គីសៈផងទៅវត្តដោយមានបំណងថា យើងនឹងសាកល្បងនូវចំណេះដឹងរបស់វង្គីសៈជាគ្រូរបស់យើងជាមួយនឹងចំណេះដឹងនៃព្រះសាស្តាជាគ្រូរបស់អ្នកទាំងឡាយដើម្បីឱ្យដឹងប្រាកដតែម្តង ។
ព្រះបរមសាស្តាព្រះអង្គទ្រង់ជ្រាបនូវដំណើរដែលជនទាំងនោះនាំគ្នាមក ហើយទ្រង់ឲ្យគេនាំយកក្បាលខ្មោច៥គឺ ក្បាលខ្មោច៤ដែលទៅកើតក្នុងនរក១ តិរច្ឆាន១ កើតក្នុងមនុស្សលោក១ ក្នុងទេវលោក១ និងព្រះសីសៈ(ក្បាល)នៃព្រះខីណាស្រព១ ឲ្យដាក់តាមលំដាប់ ហើយទ្រង់ប្រាប់ទៅកំពូលគ្រូហោរវង្គីសៈថា បានឮថាអ្នកចេះគោះក្បាលខ្មោច ហើយដឹងនូវកន្លែងដែលខ្មោចទៅកើតមែនឬ ? គាត់ឆ្លើយថាព្រះករុណាខ្ញុំដឹង ។
ព្រះអង្គត្រាស់សួរថា នេះជាក្បាលខ្មោចរបស់អ្នកណា ? កំពូលហោរវង្គីសៈគោះក្បាលខ្មោចនោះ រួចក្រាបទូលថា ក្បាលខ្មោចនេះកើតក្នុងនរក ។ លំដាប់នោះព្រះសាស្តាទ្រង់ឲ្យពរសព្វសាធុការដល់វង្គីសៈថាប្រពៃហើយ ទើបទ្រង់សួរក្បាលខ្មោច៣ដទៃទៀត វង្គីសៈឆ្លើយត្រូវទៀត ព្រះអង្គទ្រង់ឲ្យពរស័ព្ទសាធុការដូច្នោះទៀត រួចបង្ហាញក្បាលខ្មោចទី៥ហើយទ្រង់សួរថា ក្បាលខ្មោចនេះជារបស់អ្នកណា ? ហើយទៅកើតនៅឯណា។ ពេលនោះកំពូលហោរវង្គីសៈ គោះក្បាលខ្មោចនោះស្រាប់តែស្ងាត់សូន្យ មិនដឹងកន្លែងដែលបុគ្គលនោះកើតសោះ ។
គ្រានោះឯងព្រះសាស្តាទ្រង់ត្រាស់នឹងវង្គីសៈថា ម្នាលវង្គីសៈអ្នកឯងមិនដឹងទេឬ? វង្គីសៈក្រាបទូលថា ខ្ញុំព្រះអង្គមិនដឹងទេ ទើបព្រះអង្គត្រាស់ថា តថាគតដឹង ។
វង្គីសៈសួរថា ព្រះអង្គដឹងដោយហេតុដូម្តេច? ព្រះអង្គត្រាស់ថា តថាគតដឹងគឺម្ចាស់ក្បាលខ្មោចនេះបានទៅកាន់ទីរលត់ទុក្ខពោលគឺព្រះនិព្វាន ហើយការដឹងនេះគឺដឹងដោយកម្លាំងមន្តអាគម ។ ទើបវង្គីសៈសុំរៀនមន្តនោះនឹងព្រះអង្គ តែព្រះអង្គត្រាស់ថា តថាគតមិនអាចឲ្យមន្តនេះដល់អ្នកដែលមិនបួសបានទេ។ ពេលនោះវង្គីសៈគិតថា កាលបើអញរៀនមន្តអាគមនេះចេះ អញនឹងបានជាមនុស្សច្បងក្នុងសកលលោកនេះជាក់ជាមិនខាន។
លុះគិតដូច្នេះហើយទើបប្រាប់ពួកបរិវារទាំងនោះថា អ្នកទាំងអស់គ្នាចូរនៅក្នុងទីនេះអស់ពីរបីថ្ងៃសិន ខ្ញុំនឹងបួសក្នុងសំណាក់ព្រះសាស្តា លុះបួសរួចហើយ មាននាមប្បញ្ញត្តិថា វង្គីសត្ថេរ ។
កាលដែលវង្គីសៈចូលមកបួស ព្រះអង្គទ្រង់បង្រៀនឲ្យធ្វើសមាធិកម្មដ្ឋាន ហើយទូន្មានថា ចូរអ្នកទន្ទេញមន្តនេះឲ្យចាំស្ទាត់ ។ វង្គីសត្ថេរដោយអំណាចនៃការចង់ចេះក៏ប្រឹងទន្ទេញមន្តនោះ អស់កាលមិនយូរប៉ុន្មាន ក៏បានចេះចាំរហូតសម្រេចព្រះអរហត្តផល ចំណែកពួកបរិវារដែលកំពុងទន្ទឹងរង់ចាំយ៉ាងអន្ទះសាក៏នាំគ្នាចូលមកសួរម្តងទៀត លោកប្រាប់ថា ម្នាលអ្នកដ៏មានអាយុទាំងឡាយក្នុងកាលឥឡូវនេះអាត្មាជាមនុស្សមិនគួរនឹងបន្តដំណើរទៅជាមួយអ្នកទាំងឡាយទៀតទេ ព្រោះអាត្មាបានដល់នូវទីបំផុតនៃសេចក្តីទុក្ខពោលគឺព្រះនិព្វានហើយ សូមអ្នកទាំងឡាយត្រាច់ទៅដោយសុខសាន្តចុះ ។
ចែករំលែកព័តមាននេះ