ខេត្តប៉ៃលិន ៖ កសិករម្នាក់រស់នៅភូមិដូង ឃុំស្ទឹងកាច់ ស្រុកសាលាក្រៅបានដាំដំណាំថ្មីមួយប្រភេទឈ្មោះ ដំណាំ ល្ម៉ើ «លម៉ើ» ចំនួន៤០០ដើម អស់រយៈពេល៤ឆ្នាំមកហើយដែលនាំពូជយកមកពីប្រទេសថៃក៏ចាប់ផ្តើមផ្លែដំបូងចំនួន៥០ដើម ។ គាត់ប្រមូលផលលក់ឱ្យឈ្មួញបានប្រហែល១តោន ដោយលក់បានតម្លៃខ្ពស់ជាងដំណាំផ្សេងៗដែលកសិករដាំនៅក្នុងខេត្តប៉ៃលិន ហើយគាត់ក៏បានដាក់ដាំបន្ថែមទៀតនៅឯស្រុកវាលវែងខេត្តពោធិ៍សាត់ផងដែរ ។
ប្រភពព័ត៌មានពីបុរសឈ្មោះ វ៉ាន់ សាម៉េត ជាប្រធានសមាគមពេជ្របៃតងកម្ពុជាបានរៀបរាប់ឱ្យដឹងថា គាត់បានទិញកូនលម៉ើជាច្រើនមកពីប្រទេសថៃ ដោយ១ដើមតម្លៃ១០ដុល្លារ ហើយគាត់ក៏បានដាំនៅក្នុងដីចម្ការរបស់ខ្លួននៅខាងក្រោយផ្ទះចំនួន៤០០ដើម ហើយគាត់ក៏បានដាំនៅឯខេត្តពោធិ៍សាត់ចំនួន៥០០០ដើមផងដែរ ។ គាត់បានរៀបរាប់ពីលក្ខណៈពិសេសនៃដំណាំខាងលើថា ដើមលម៉ើ ឬដើមមង្គល (Date palm) គឺជារុក្ខជាតិហូបផ្លែម្យ៉ាង ស្ថិតក្នុងអំបូរត្នោត ដូង ស្លា និងដូងប្រេងជាដើម ។ វាមានពូជច្រើនប្រភេទដោយកាលពីអតីតកាលប្រជាពលរដ្ឋរស់នៅតំបន់អារ៉ាប់ចូលចិត្តដាំដំណាំនេះណាស់ ។ តែក្រោយមកគេឃើញប្រជាពលរដ្ឋរស់នៅប្រទេសឥណ្ឌូណេស៊ី ម៉ាឡេស៊ី និងប្រទេសថៃ ក៏ចាប់ផ្តើមដាំដំណាំនេះដែរ ។ ដើមលម៉ើមានសណ្ឋានដូចដើមដូងប្រេង ប៉ុន្តែស្លឹកវាមានបន្លាសទន់ៗ នៅជាប់នឹងគល់ធាងនីមួយៗ ។
គាត់បានរៀបរាប់ពីរបៀបដាំឱ្យដឹងថា មុននឹងដាំគេត្រូវជ្រើសរើសពូជដែលមានអាយុយ៉ាងតិច១ឆ្នាំ ដោយជីករណ្តៅទំហំ០,៥ម៉ែត្រ គុណ០,៥ ម៉ែត្រ គុណ០,៥ម៉ែត្រ ហើយដាំឃ្លាតពីគ្នាចម្ងាយ៦ម៉ែត្រគុណ៧ម៉ែត្រ (១ហិកតា២៤០ដើម) ។ ដំណាំលម៉ើមិនរើសដីប៉ុន្មានទេ លើកលែងតែដីលិចទឹកប៉ុណ្ណោះ ។ គេកាប់រណ្តៅរួចដាក់ថ្នាំទ្រាប់បាតការពារសត្វល្អិត ហើយពេលជាមួយគ្នានេះដែរ គេដាក់ជីប៉ូវឫស និងស្លឹករួចដាក់កូនលម៉ើចូលក្នុងរណ្តៅកាប់មិនឱ្យលិចគល់ពេកជាការស្រេច ។ ចំពោះជីធម្មជាតិដូចជា លាមកសត្វត្រូវហាលឱ្យស្ងួតល្អ រួចជីកជុំវិញគល់រោយជីករួចកប់ បន្ទាប់ពីដាំបានរយៈពេល២ទៅ៣ខែក្រោយ ។ គេគួរតែដាំនៅរដូវវស្សា ក្នុងកំឡូងខែឧសភា ដល់ខែតុលា ព្រោះមានភ្លៀងច្រើនងាយស្រួលក្នុងការថែទាំ តែបើដាំនៅ រដូវរំហើយ ឬរដូវប្រាំងវិញគេត្រូវការស្រោចទឹកយ៉ាងហោចណាស់ក្នុង១សប្តាហ៍ឱ្យបាន២ដង ។
គាត់បញ្ជាក់ទៀតថា ក្រោយពេលដាំរយៈពេល២ខែវានឹងចាប់ឫស ហើយលូតត្រួយថ្មីគេត្រូវសំអាតស្មៅជុំវិញគល់ ។ បើសិនជាដីពុំសូវមានជីជាតិ ឬពុំសូវមានសំណើមក្រោមគេត្រូវបន្ថែមជីជំនួយឫស និងស្លឹកឱ្យបានយ៉ាងតិចណាស់១ដងក្នុងខែឆ្នាំទី១ដែរ ។ ចាប់ពីឆ្នាំទី២ទៅ គេត្រូវបំប៉នជីធម្មជាតិបន្ថែម ដើម្បីពន្លឿនការចេញផ្កាដោយជីកជុំវិញគល់ប្រហែលពី០,៥ម៉ែត្រទៅ១ម៉ែត្រជុំវិញគល់ រួចកប់ហើយការដាក់ជីធម្មជាតិនេះគេធ្វើនៅខែវស្សា ។ នៅចន្លោះឆ្នាំទី៣ទៅទី៤គេនឹងឃើញដើមលម៉ើចេញខ្ពរផ្កា ដែលចាប់ផ្តើមពីខែធ្នូទៅខែកុម្ភៈ ហើយពេលនោះគេត្រូវកាត់ផ្កាឈ្មោលមកបង្កាត់ជាមួយផ្កាញី ដើម្បីបានទទួលទិន្នផលខ្ពស់ ។ លើសពីនេះគេត្រូវចាំថា ដំណាំលម៉ើក្នុង១ហិកតា មានដើមញី៥ភាគរយ និងឈ្មោល៥០ភាគរយ ។
ចំណែកការប្រមូលផលលម៉ើចាប់ផ្តើមទុំក្នុងកំឡុងខែសីហា ក្នុងឆ្នាំទី១ ដោយទិន្នផលគិតជាមធ្យមប្រហែល២០គីឡូក្រាមក្នុង១ដើម ហើយវាក៏នឹងកើនទិន្នផល២០ភាគរយ ក្នុង១ឆ្នាំផងដែរ ។ នៅពេលផ្លែវាចាស់ជិតទុំគេត្រូវយកស្បោងបា្លស្ទិក ឬសំបកការ៉ុងមករុំ ដើម្បីការពារទឹកភ្លៀងកុំឱ្យប្រេះ និងការពារសត្វល្អិតទិច ។ ម្យ៉ាងវិញទៀត បើសិនជាពិនិត្យឃើញថា ដំណាំនេះចាប់ផ្តើមទុំហើយ គេត្រូវកាត់វាទាំងស្ទងយកមកហាលសំដិលឱ្យស្ងួត និងស្វិត ដើម្បីរក្សាទុកឱ្យបានយូរនឹងអាចវេចខ្ចប់លក់ ឬក៏លក់ទាំងស្ទងតាមតម្រូវការអតិថិជនក៏បានដែរ ។ តម្លៃលម៉ើទុំបច្ចុប្បន្នអាចលក់បានចាប់ពី១០ទៅ១៥ដុល្លារក្នុង១គីឡូក្រាម ។ គាត់បន្ថែមថា លម៉ើមានរស់ជាតិផ្អែមឈ្ងុយ គេអាចហូបទាំងផ្លែស្រស់ ឬទុំក្រៀមជាដំណាប់ និងអាចកែច្នៃជាភេសជ្ជបានច្រើនប្រភេទ ។
តាមការស្រាវជ្រាវរបស់អ្នកជំនាញរកឃើញថា ផ្លែលម៉ើមានសារធាតុពិសេសៗ សម្រាប់ទ្រទ្រង់សារពាង្គកាយមនុស្សយើងឱ្យមានថាមពលខ្លាំងចៀសផុតពីការនឿយហត់អស់កម្លាំង ព្រោះវាមានសារធាតុប្រូតេអ៊ីន កាល់ស្យូម ម៉ាញ៉េស្យូម ដែក ផូស្វ័រ និងសារធាតុផ្សេងៗទៀតដែលចាត់ទុកថា វាជាអាហារបម្រុង និងជាឱសថព្យាបាលដ៏មានសក្តានុពលដូចជា ជំនួយភ្នែក បន្ថយការស្រេកឃ្លាន ជួយបន្ថយជាតិស្លេស្មក្នុងបំពង់ក កាត់បន្ថយជាតិ កូលេសស្តេរ៉ល ក្នុងសរសៃឈាម ធ្វើឱ្យឆ្អឹងរឹងមាំ បន្ថយជាតិស្ករក្នុងឈាម បន្ថយសំពាធឈាមកុំឱ្យឡើងខ្ពស់ កំចាត់ព្រូន តេនញ៉ា និងអៀនក្នុងក្រពះពោះវៀន បន្សាបសារធាតុពុលក្នុងឈាម ជួយសម្រួលប្រព័ន្ធរំលាយអាហារ និងបង្អាក់ការរីកលូតលាស់របស់មេរោគមហារីកថែមទៀតផង ។
ជាពិសេសទៅទៀត ក្រៅពីហូបផ្លែគេដាំលម៉ើ ដើម្បីលំអគេហដ្ឋាន បូរី សណ្ឋាគារ និងតំបន់ ទេសចរណ៍ ហើយប្រជាពលរដ្ឋអារ៉ាប់ ពិសេសជនជាតិកាន់សាសនាអ៊ីស្លាម ចាត់ទុកដើមលម៉ើជា ដើមមង្គលដែលមានហុងស៊ុយក៏ជួយបន្ថែមសមត្ថភាពផ្លូវភេទផងដែរ ៕
ចែករំលែកព័តមាននេះ