ខេត្តមណ្ឌលគិរី ៖ កាលពីមុនបើគេនិយាយពីខេត្តមណ្ឌលគិរី និងខេត្តដទៃទៀតដែលស្ថិតនៅតំបន់ភូមិភាគឦសាន គេប្រាកដជានឹកឃើញអំពីរូបភាពនៃការស្លៀកពាក់បែបប្រពៃណីរបស់ជនជាតិភាគតិច ឬខ្មែរលើ តែនាពេលបច្ចុប្បន្នគេកម្របានឃើញពួកគាត់ ប្រើប្រាស់សម្លៀកបំពាក់បុរាណណាស់ ព្រោះតែការវិវឌ្ឍនៃសង្គម និងភាពទាន់សម័យ ។
លោកម៉ុប គ្រែត អាយុ៥៤ឆ្នាំ ជាជនជាតិព្នង រស់នៅភូមិពូលូង សង្កាត់រម្យនា ក្រុងសែនមនោរម្យ និយាយកាលពីពេលថ្មីៗនេះថា «ធ្វើម៉េចក្មួយសម័យនេះគេលែងពាក់ហើយខោអាវពីមុននោះ…ព្រោះក្មេងឥឡូវគេចូលចិត្តទាន់សម័យ» ។ បើទោះជាយ៉ាងណាក្តីគេសង្កេតឃើញសម្លៀកបំពាក់ដូនតារបស់ជនជាតិភាគតិចនៅតែទទួលបានការចាប់អារម្មណ៍ពីអ្នកផលិតកុន និងចម្រៀងកាយវិការមួយចំនួន ដោយជ្រើសរើសយកសម្លៀកបំពាក់ប្រពៃណីរបស់ជនជាតិភាគតិចទៅស្លៀកពាក់សម្តែងដើម្បីទទួលបានការចាប់អារម្មណ៍ពីទស្សនិកជន ។
ភ្ញៀវទេសចរមកពីខេត្តកំពង់ចាមដែលទៅលេងទឹកជ្រោះប៊ូស្រាជាមួយគ្រួសារបានឱ្យដឹងថា «វារាងសិចស៊ីបន្តិចមែន…ប៉ុន្តែវាក៏ស្អាតម្យ៉ាងដែរ..ហើយបើយើងមកលេងនៅតំបន់នេះហើយមិនបានស្លៀកថតអួតមិត្តភក្តិ គឺពិតជាគួរឱ្យស្តាយខ្លាំងណាស់ ព្រោះមិនងាយបានមកលេងទេ….» ។
ក្នុងន័យស្រដៀងគ្នានេះដែរ លោកសុវណ្ណ និសិត្សពីរាជធានីភ្នំពេញ បានបញ្ចេញយោបល់ថា «ដំបូងខ្ញុំមិនហ៊ានស្លៀកពាក់ទេ…ដូចជា អៀនៗខ្លួនឯងម៉េចមិនដឹងទេ…តែនៅពេលមិត្តភក្តិជំរុញឱ្យស្លៀកដើម្បីថតរូបជុំគ្នាទុកជាអនុស្សាវរីយ៍ ខ្ញុំក៏ដាច់ចិត្តស្លៀកតែម្តងទៅ» ។
ជាការពិតការរស់នៅរបស់មនុស្សបច្ចុប្បន្នរមែងមានការផ្លាស់ប្តូរពីមួយថ្ងៃទៅមួយថ្ងៃ មនុស្សគ្រប់ៗរូបចង់បានភាពងាយស្រួលក្នុងការរស់នៅ ដូច្នេះហើយការអភិវឌ្ឍរបស់សង្គមជាតិ តែងជួបប្រទះនូវការប៉ះពាល់ដល់ប្រពៃណីវប្បធម៌មួយចំនួនរបស់មនុស្សជំនាន់ដើម ។
បច្ចុប្បន្នជនជាតិភាគតិចរស់នៅខេត្តមណ្ឌលគិរីភាគច្រើនបាននិងកំពុងបោះបង់ចោលនូវរបៀបរស់នៅតាមយថាកម្ម ដូចកាលពីមុន ដោយពួកគាត់រៀនរបៀបរស់នៅតាមខ្មែរកណ្តាល ដូចជារាល់ពេលឈឺថ្កាត់ទៅមន្ទីរពេទ្យ បញ្ជូនកូនទៅសាលារៀន ចេះចិញ្ចឹមសត្វ និងបង្កើនផលកសិកម្មតាមបែបទំនើប ។ សូម្បីតែសម្លៀកបំពាក់ប្រពៃណីដូនតា(ប៉ឹង) ក៏គេកម្របានឃើញពួកគាត់ស្លៀកពាក់ជាសាធារណៈដែរ គឺពួកគាត់ស្លៀកពាក់តាមរបៀបអ្នករស់នៅតំបន់ភូមិភាគកណ្តាល មានខោជើងវែង អាវដៃវែង និងខោអាវម៉ូដសម័យ ផ្សេងៗទៀត។ ខុសប្លែកកាលពីមុនដែលស្រុកទេសមិនទាន់មានសុខសន្តិភាពពេញលេញ និងមិនទាន់ជឿនលឿនការស្លៀកពាក់របស់ពួកគាត់នៅប្រើប្រាស់បែបប្រពៃណីច្រើន តួយ៉ាងដូចជាស្ត្រីស្លៀកតែសំពត់ លែងល្វែងលើ ចំណែកបុរសគ្រាន់តែយកក្រណាត់បិទបាំងកេរ្តិ៍ខ្មាសប៉ុណ្ណោះ ។
មន្ត្រីមន្ទីរវប្បធម៌ខេត្តឱ្យដឹងថា ទោះបីជនជាតិភាគតិចបោះបង់លែងស្លៀកពាក់បែបប្រពៃណីក៏ដោយ ប៉ុន្តែមន្ទីរវប្បធម៌ខេត្តបានយកចិត្តទុកដាក់ចូលរួមអភិរក្សមិនឱ្យបាត់បង់ឡើយ ។ «យើងមានបង្កើតក្រុមរបាំប្រពៃណីជនជាតិដែលស្លៀកពាក់បុរាណ មិនតែប៉ុណ្ណោះនៅតាមរមណីយដ្ឋានមួយចំនួនធំក្នុងខេត្ត ក៏មានកន្លែងសម្រាប់ជួលខោអាវជនជាតិសម្រាប់អ្នកទេសចរផងដែរ» ៕
ចែករំលែកព័តមាននេះ