រាជធានីភ្នំពេញ ៖ ទីផ្សារដំឡូងមីដើមឆ្នាំនេះ បានស្ទុះងើបឡើងគួរឲ្យកត់សម្គាល់ ដែលនេះគួរតែអរគុណដល់់រាជរដ្ឋាភិបាលតាមរយៈក្រសួង២សំខាន់ គឺក្រសួងពាណិជ្ជកម្ម និងក្រសួងកសិកម្មបានយកចិត្តទុកដាក់បើកទីផ្សារ និងទាក់ទាញការវិនិយោគលើដំណាំនេះ ។ ដំឡូងមី…
រាជធានីភ្នំពេញ ៖ ទីផ្សារដំឡូងមីដើមឆ្នាំនេះ បានស្ទុះងើបឡើងគួរឲ្យកត់សម្គាល់ ដែលនេះគួរតែអរគុណដល់់រាជរដ្ឋាភិបាលតាមរយៈក្រសួង២សំខាន់ គឺក្រសួងពាណិជ្ជកម្ម និងក្រសួងកសិកម្មបានយកចិត្តទុកដាក់បើកទីផ្សារ និងទាក់ទាញការវិនិយោគលើដំណាំនេះ ។
ដំឡូងមី គឺជាកសិផលដ៏សំខាន់ និងមានសក្តានុពលទី២របស់កម្ពុជា ដែលអាចបង្កើតការងារពហុវិស័យជូនប្រជាពលរដ្ឋ និងនាំមកនូវប្រាក់ចំណូលយ៉ាងច្រើនសម្រាប់សេដ្ឋកិច្ចជាតិ។ បើទោះបីជាឆ្នាំនេះ ដំឡូងមីមានទីផ្សារ និងតម្លៃខ្ពស់ ប៉ុន្តែអ្វីដែលជាបញ្ហាប្រឈម គឺកង្វះគុណភាពក្នុងការផលិត ។
ប្រធានសម្ព័ន្ធសមាគមដំឡូងមីខេត្តបាត់ដំបងបានប្រាប់ឲ្យដឹងថា បច្ចុប្បន្ន ទីផ្សារនាំចេញដំឡូងមីគ្មានបញ្ហាទេ តែអ្វីដែលជាបញ្ហាធំ គឺគុណភាព ដោយសារខ្វះបច្ចេកទេស ដោយប្រជាកសិករនៅតែធ្វើតាមបែបប្រពៃណី ។
លោក នី កន ប្រធានសម្ព័ន្ធសមាគមរូបនេះថ្លែងថា ៖« យើងខ្វះទុនក្នុងការធ្វើកន្លែងសម្រាប់ទទួលវត្ថុធាតុដើម ព្រោះកសិករនីមួយៗត្រូវយកមកកាប់ចិញ្ច្រាំដំឡូង រួចហើយហាលនៅលើដីដោយដាក់ស្បៃពីក្រោម ធ្វើឲ្យដំឡូងនៅជាប់ជាតិសំណើម ។ ជួនកាល មានភ្លៀងធ្លាក់ទៀតកាន់តែធ្វើឲ្យដំឡូងស្រូបជាតិសើមបន្ថែមទៀត ដែលនេះជាបញ្ហាធំធ្វើឲ្យជាតិសំណើមនៃដំឡូងកាន់តែកើនឡើង ហើយក្រុមហ៊ុនខ្លះមិនអាចយកទៅចូលរោងចក្រគេទេ ព្រោះទម្រាំតែទៅដល់កន្លែង គឺវាខូច » ។
បញ្ហាមួយចំនួនទៀត គឺកង្វះហិរញ្ញវត្ថុ ព្រោះកសិករត្រូវទៅខ្ចីទុនពីធនាគារ ធ្វើឲ្យជាប់បំណុល ។ ដូច្នេះ ពួកគាត់ត្រូវបង្ខំចិត្តប្រញាប់ដកដំឡូងមុនកំណត់ដើម្បីលក់បង់ការប្រាក់ ឬបង្វិលសងគេជាដើម ។
លោកបន្ដថា ៖« អាយុកាលរបស់ដំឡូងមី ដែលត្រូវដក គឺមានរយៈពេល១២ខែ តែពួកគាត់ប្រញាប់ដកដំឡូងមុនកំណត់ ដោយសារជំពាក់បំណុលគេ គឺត្រូវដកវា៩ខែ ឬ១០ខែ ធ្វើឲ្យដំឡូងបាត់បង់ជាតិម្សៅ » ។
លោក អ៊ូ វ៉ាន់នី កសិករដាំដំឡូងមីនៅខេត្តស្ទឹងត្រែង បានឲ្យដឹងថា ឆ្នាំនេះ តម្លៃដំឡូងមីលក់បានថ្លៃជាងឆ្នាំមុនៗប្រហែលពី៥០ទៅ៦០% តែអាស្រ័យទៅលើគុណភាព និងទីតាំង។
លោកថា ៖« ឆ្នាំមុន ដំឡូងក្រៀមលក់ចេញបានតម្លៃពី៤៨០ទៅ៥០០រៀល ហើយដំឡូងស្រស់បាន១៥០ ទៅ២០០រៀលតែប៉ុណ្ណោះ តែសម្រាប់ឆ្នាំនេះ លក់បានរហូតទៅដល់៦៨០ ទៅ៧០០រៀលក្នុង១គីឡូក្រាមសម្រាប់ដំឡូងក្រៀម និងដំឡូងស្រស់ ១គីឡូក្រាមបាន៣០០រៀលដែរ ។ ចំណែកទីផ្សារវិញ គឺថៅកែមកប្រមូលទិញដល់ចម្ការ ហើយតម្លៃ គេឲ្យទៅលើគុណភាព និងទីតាំងដែរ បើកន្លែងជិតដំឡូងក្រៀមហ្នឹង គឺបានរហូតដល់១គីឡូក្រាម១ពាន់រៀល» ។
ទោះបីយ៉ាងណា លោកថា ៖« អ្វីដែលគួរឲ្យស្ដាយនោះគឺដំឡូងខូចច្រើន ដោយសារតែមេឃភ្លៀងចំពេលរដូវប្រមូល ធ្វើឲ្យមើមដំឡូងរលួយខ្លះ ពេលហាលត្រូវភ្លៀងខ្លះ និងខូចដោយសារកម្ដៅថ្ងៃមិនបានគ្រប់គ្រាន់ ហាលដំឡូងអត់ស្ងួត និងមួយទៀត គឺដីមិនសូវមានជីវជាតិ ធ្វើឲ្យដំឡូងដុះមិនសូវបានល្អ » ។
ថ្លែងប្រាប់អ្នកយកព័ត៌មានកោះសន្ដិភាព ប្រចាំខេត្តបន្ទាយមានជ័យ លោក ញឹក និល រស់នៅភូមិកោះស្នួល ឃុំទួលពង្រ ស្រុកម៉ាឡៃ បានប្រាប់ថា លោកដាំដំឡូងមីឆ្នាំនេះ នៅលើផ្ទៃដីជាង១០ហិកតា ។ លោករីករាយ និងត្រេកអរណាស់ដែលឆ្នាំនេះ ទីផ្សារដំឡូងមីលក់បានថ្លៃជាងឆ្នាំមុន គឺដំឡូងមីសើមក្នុង១គីឡូក្រាមតម្លៃ៥បាតកន្លះ ស្មើនឹងជិត៦០០រៀល ខណៈឆ្នាំមុនបានត្រឹមតែ៤បាត ឬជាង៤បាតប្រាក់ថៃប៉ុណ្ណោះ។
យ៉ាងណាក៏ដោយ លោកនៅតែសោកស្ដាយ ដោយសារឆ្នាំមុន ទីផ្សារធ្លាក់ថ្លៃពេក ធ្វើឲ្យអ្នកស្រុកបោះបង់ការដាំដំឡូងមីច្រើន ហើយនាំគ្នាងាកទៅដាំពោតវិញ ។
ដំឡូងមីដែលដឹកមកលក់តាមស្តង់នៅតំបន់ម៉ាឡៃនេះ មិនមែនតែជារបស់ពលរដ្ឋនៅបន្ទាត់ព្រំដែនក្នុងស្រុកម៉ាឡៃទេ ដោយមានអ្នកខ្លះដឹកពីតាមខេត្តដូចជា សៀមរាប កំពង់ធំ និងបណ្ដាខេត្តផ្សេងៗទៀតជាដើម ។
អ្នកនាង សំ សុគន្ធារី តំណាងស្ដង់ទទួលទិញផលិតផលមួយកន្លែងបានប្រាប់ថា ស្តង់របស់នាងទទួលទិញដំឡូងមីពីពលរដ្ឋ ក្នុង១ថ្ងៃៗចាប់ពី៣០០ទៅ៤០០តោនយ៉ាងតិច ។
អ្នកនាងបន្ដថា ឆ្នាំនេះ ដំឡូងមីពិតជាមានហាងឆេងល្អជាងឆ្នាំមុន គឺដំឡូងមីស្ងួតទិញចូល១គីឡូក្រាមតម្លៃ៦បាតកន្លះ ស្មើនឹងជាង៦០០រៀល ខណៈឆ្នាំមុននាងថា ទិញចូលត្រឹមតែ៤បាត ឬជាង៤បាតប៉ុណ្ណោះ ។
តំណាងស្ដង់រូបនេះនិយាយថា ៖« ក្រៅពីទិញដំឡូងមីស្ងួត ខ្ញុំក៏ទទួលទិញដំឡូងមីស្រស់ដែរ ហើយជួលកម្មករជាច្រើននាក់កាប់ចិញ្ច្រាំដើម្បីឲ្យពលរដ្ឋមានការងារធ្វើ ចៀសវាងការធ្វើចំណាកស្រុកទៅថៃដោយខុសច្បាប់ » ។
គេឃើញពលរដ្ឋមកពីតាមបណ្តាខេត្តជាច្រើននាក់ទាំងចាស់ទាំងក្មេង បានធ្វើការស៊ីឈ្នួលកាប់ចិញ្ច្រាំដំឡូងមីតាមទីលានទិញលក់ និងហាលដំឡូងជាច្រើនកន្លែង ។ ក្រុមអ្នកស៊ីឈ្នួលនិយាយថា ក្នុង១ថ្ងៃ ពួកគាត់អាចរកប្រាក់បាន២ម៉ឺនទៅ២,៥ម៉ឺនរៀលក្នុងម្នាក់ៗ ។ ពួកគាត់ថា ការស៊ីឈ្នួលកាប់ចិញ្ច្រាំនេះគិតជាខេង ដោយក្នុង១ខេងទម្ងន់២០គីឡូក្រាម បានតម្លៃ៦០០រៀល ។
កម្ពុជា គឺជាប្រទេសផលិតដំឡូងមីលំដាប់ទី៨លើពិភពលោក និងលំដាប់ទី៤នៅក្នុងតំបន់។ ការអនុវត្តគោលនយោបាយយុទ្ធសាស្ត្រ និងកម្មវិធីពាក់ព័ន្ធតាមវិស័យនានាតម្រង់ឆ្ពោះទៅរកទីផ្សារក្នុងបណ្តាឆ្នាំកន្លងមក បានជួយជំរុញកំណើននាំចេញកសិផលកម្ពុជាទៅកាន់ទីផ្សារក្នុងតំបន់ និងពិភពលោក ក្នុងល្បឿនមួយគួរជាទីមោទនៈ ។
លោក ឡោ រស្មី អ្នកនាំពាក្យក្រសួងកសិកម្ម រុក្ខាប្រមាញ់ និងនេសាទ បានឲ្យដឹងថា ការនាំចេញដំឡូងទៅក្រៅប្រទេស គឺកើនឡើងជាបន្តបន្ទាប់ ទាំងតម្លៃ និងបរិមាណ ។
លោកថា ៖«សម្រាប់ការនាំចេញ៥ឆ្នាំចុងក្រោយនេះ កាលពីឆ្នាំ២០១២ យើងនាំចេញបាន០,៦៨លានតោន, ឆ្នាំ២០១៦ បានចំនួន៤,៧លានតោន ហើយសម្រាប់៩ខែក្នុងឆ្នាំ២០១៧យើងបាននាំចេញដំឡូងចំនួន៣,១៨លានតោន។ ដូចនេះ យើងអាចប៉ាន់ប្រមាណថា នៅសល់៣ខែទៀត គឺអាចនឹងកើនឡើងរហូតដល់ខ្ទង់៥លានតោនឯណោះ » ។
លោកបញ្ជាក់បន្ថែមថា ទីផ្សារនាំចេញផលិតផលដំឡូងមី ត្រូវបានពង្រីកពី៤ប្រទេស (ថៃ, វៀតណាម, ចិន, បារាំង) ក្នុងឆ្នាំ២០១៤ ទៅ១៦ប្រទេសក្នុងឆ្នាំ២០១៦ រួមមាន ៖ កាណាដា, ចិន, អង់គ្លេស, ហ្វាំងឡង់, ឥណ្ឌា, អុីតាលី, កូរ៉េ, លីទុយអានី, ម៉ាឡេស៊ី, មីយ៉ាន់ម៉ា, ហូឡង់, នូវែលសេឡង់, កោះតៃវ៉ាន់, ថៃ, អាមេរិក និងវៀតណាម ។
ចំណែកខេត្តដែលមានបរិមាណផលដំឡូងមីច្រើនជាងគេ មានខេត្តបាត់ដំបង, បន្ទាយមានជ័យ, ប៉ៃលិន, ក្រចេះ, កំពង់ធំ, ត្បូងឃ្មុំ និងខេត្តឧត្តរមានជ័យ ។ កាលពីចុងខែធ្នូថ្មីៗនេះ ប្រទេសចិនមានគម្រោងពីរវិនិយោគលើការកែច្នៃដំឡូងមីសម្រាប់នាំចេញទៅប្រទេសចិន និងមានផលិតផលកសិកម្មមួយចំនួនទៀតផងដែរ ។
គួររំលឹកថា បើតាមប្រសាសន៍របស់រដ្ឋមន្ត្រីក្រសួងពាណិជ្ជកម្ម លោក ប៉ាន សូរស័ក្ដិ ក្នុងការចុះត្រួតពិនិត្យសហគ្រាសផលិតម្សៅដំឡូងមី សញ្ញាហង្ស២ ស្ថិតនៅភូមិកៀនរូង សង្កាត់វិហារហ្លួង ក្រុងសួង ខេត្តត្បូងឃ្មុំ កាលថ្ងៃទី១៦ ខែមករា ឆ្នាំ២០១៨ បានជម្រាបអំពីកិច្ចខិតខំប្រឹងប្រែងរបស់ក្រសួងពាណិជ្ជកម្ម ក្នុងការជំរុញ និងអភិវឌ្ឍន៍ឧស្សាហកម្មដំឡូងមី តាមរយៈការចរចាស្វែងរកទីផ្សារថ្មីៗ, ការចងក្រងគោលនយោបាយដំឡូងមី, ការរៀបចំទិវាដំឡូងមីប្រចាំឆ្នាំ និងការអនុវត្តគម្រោងពង្រីក និងធ្វើពិពិធកម្មការនាំចេញរបស់កម្ពុជា ដំណាក់កាលទី២ (CEDEP II) ព្រមទាំងគម្រោងជំរុញទីផ្សារខ្នាតតូច ដែលផ្តោតសំខាន់លើការពង្រឹងសមត្ថភាពប្រជាកសិករ និងការស្វែងរកទីផ្សារថ្មីៗសម្រាប់ផលិតផលកសិកម្ម រួមទាំងដំឡូងមីផងដែរ ៕
ចែករំលែកព័តមាននេះ