រាជធានីភ្នំពេញ ៖ សេដ្ឋកិច្ចកម្ពុជានៅក្នុងរយៈពេល១០ឆ្នាំចុងក្រោយនេះបានរីកចម្រើនគួរឲ្យកត់សម្គាល់ ។ ជាមួយគ្នានេះ ស្ថាប័នហិរញ្ញវត្ថុអន្តរជាតិធំៗវាយតម្លៃថា កម្ពុជានៅតែរក្សាបានកំណើនសេដ្ឋកិច្ចខ្ពស់នៅក្នុងតំបន់ ប៉ុន្តែមួយរយៈចុងក្រោយនេះ ស្ថានភាពនយោបាយកម្ពុជាហាក់ដូចជាអួអាប់ ពិសេសក្រោយការរំលាយគណបក្សនយោបាយ…
រាជធានីភ្នំពេញ ៖ សេដ្ឋកិច្ចកម្ពុជានៅក្នុងរយៈពេល១០ឆ្នាំចុងក្រោយនេះបានរីកចម្រើនគួរឲ្យកត់សម្គាល់ ។ ជាមួយគ្នានេះ ស្ថាប័នហិរញ្ញវត្ថុអន្តរជាតិធំៗវាយតម្លៃថា កម្ពុជានៅតែរក្សាបានកំណើនសេដ្ឋកិច្ចខ្ពស់នៅក្នុងតំបន់ ប៉ុន្តែមួយរយៈចុងក្រោយនេះ ស្ថានភាពនយោបាយកម្ពុជាហាក់ដូចជាអួអាប់ ពិសេសក្រោយការរំលាយគណបក្សនយោបាយ និងបានក្លាយជាក្រសែភ្នែករបស់អន្តរជាតិ ។ ទន្ទឹមនឹងនេះ ក៏បានធ្វើឲ្យមានការព្រួយបារម្ភពីផលប៉ះពាល់ដល់គម្រោងអនុគ្រោះពន្ធ «Everything But Arms» (EBA) របស់សហភាពអឺរ៉ុបមកលើប្រទេសកម្ពុជាផងដែរ ។
EBA គឺជាគំនិតផ្តួចផ្តើមរបស់សហភាពអឺរ៉ុប ដែលអនុញ្ញាតឱ្យនាំចូលទំនិញទាំងអស់ លើកលែងតែសព្វាវុធ ទៅសហភាពអឺរ៉ុបពីប្រទេសអភិវឌ្ឍន៍តិចតួច ទទួលនូវការអនុគ្រោះដោយមិនជាប់ពន្ធនាំចូល និងកូតា ។
ទាក់ទងនឹង EBA នេះ តាមមន្ត្រីអ្នកនាំពាក្យក្រសួងពាណិជ្ជកម្ម លោក ស៊ាង ថៃ បានមានប្រសាសន៍កាលពីថ្ងៃទី២៣ វិច្ឆិកា ថា ៖«យើងអាចនាំអីវ៉ាន់ទាំងអស់ទៅអឺរ៉ុប អត់មានកូតា អត់មានពន្ធ លើកលែងតែគ្រឿងសព្វាវុធ អីចឹង វាជាទីផ្សារធំសម្រាប់កម្ពុជា ក្នុងនាមជាប្រទេសអភិវឌ្ឍន៍តិចតួច (LDC) » ។
លោកថ្លែងថា ៖« ប្រទេសមួយឈប់លែងទទួលបាន EBA ពីសហភាពអឺរ៉ុប ទាល់តែប្រទេសនោះចេញផុតពីប្រទេសអភិវឌ្ឍន៍តិចតួច, ចំណូលប្រជាជនឡើងដល់កម្រិតកំណត់ ហើយទទួលបានការវាយតម្លៃជាអន្តរជាតិថា ប្រទេសនោះបានឡើងផុតពីប្រទេសអភិវឌ្ឍន៍តិចតួច តែបើម្ចាស់ប្រទេសនោះបានវាយតម្លៃដល់កម្រិតនេះមែន ប៉ុន្តែមិនទាន់បានប្រុងប្រៀបខ្លួនរួចរាល់ អីចឹង នៅតែទទួលបានប្រយោជន៍ពី EBA ដដែល » ។
លោក ស៊ាង ថៃ បន្តថា ៖« ការផ្តាច់មិនផ្តល់ EBA ទៅដល់ប្រទេស LDC ណាមួយ វាមិនស្រួលប៉ុន្មានទេ ។ ប្រទេសមួយមិនអនុវត្តតាមចំណុចអ្វីមួយ ដែលពាក់ព័ន្ធនឹងទំនិញអ្វីមួយ គេឃាត់តែមុខទំនិញមួយនោះទេ មិនឱ្យនាំចូល ដោយសារយើងធ្វើមិនត្រូវទៅតាមលក្ខណៈរបស់គេ តែដោយឡែក មុខទំនិញផ្សេងទៀតនៅនាំចូលបានដូចមុន » ។
លោកបន្តថា ៖« កម្រិតពាណិជ្ជកម្មយើងនាពេលសព្វថ្ងៃនេះ គឺគ្មានបញ្ហាអីទេ ។ ចំពោះកម្ពុជាសព្វថ្ងៃ អត់ទាន់មានស្អីទេដែលអាចធ្វើឱ្យប៉ះពាល់ដល់ EBA ។ បញ្ហាពាណិជ្ជកម្ម និងសេដ្ឋកិច្ច អត់មានជារបាំងអាចមកដកយើងបានទេ រីឯបញ្ហានយោបាយ បើទោះបីខ្ញុំដឹងមិនជ្រៅ ក៏ប៉ុន្តែស្ថានភាពសព្វថ្ងៃ ខ្ញុំថា មិនទាន់ដល់គេធ្វើអីចឹងទេ » ។
លោកឧកញ៉ា សុង សារ៉ន អគ្គនាយកក្រុមហ៊ុន អេមរុ រាយស៍ មានប្រសាសន៍ថា ៖«យើងដឹងហើយទីផ្សារធំរបស់កសិផលខ្មែរទាំងសម្លៀកបំពាក់ និងវិស័យស្រូវអង្ករ គឺពឹងផ្អែកលើទីផ្សារអឺរ៉ុប ។ យើងចង់ឱ្យទីផ្សារយើងរីកធំ មិនអាចបោះបង់ទីផ្សារនេះបានទេ ហើយយើងធ្វើយ៉ាងម៉េច រក្សាទីផ្សារនេះឱ្យបានរហូតទៅ» ។ លោកថា ការធ្វើពាណិជ្ជកម្មនាំចេញទៅសហភាពអឺរ៉ុបនេះ កន្លងមក កម្ពុជាអនុវត្តបានទៅតាមលក្ខខណ្ឌរបស់ EU ហើយគេក៏សរសើរ និងទទួលស្គាល់កម្ពុជាផងដែរ ។
ទីប្រឹក្សាជាន់ខ្ពស់នៃឧត្តមក្រុមប្រឹក្សាសេដ្ឋកិច្ចជាតិ មានប្រសាសន៍ថា មួយរយៈចុងក្រោយនេះ លោកមិនបានដឹងថា សហភាពអឺរ៉ុប និងអាមេរិកគេកំពុងធ្វើអ្វីទេ ប៉ុន្តែសម្រាប់ប្រទេសក្រីក្រដូចកម្ពុជា នៅពេលមានការសម្រេចអ្វីមួយ រឿងនយោបាយ វាប៉ះពាល់ដល់សេដ្ឋកិច្ច ចៀសមិនរួចទេ តែបើប្រទេសធំអត់មានបញ្ហាទេ ហើយបញ្ហាតូចឬធំ គឺអាស្រ័យតាមស្ថានការណ៍ជាក់ស្តែង ។
លោកបណ្ឌិត ម៉ី កល្យាណ ទីប្រឹក្សាជាន់ខ្ពស់រូបនេះ មានប្រសាសន៍កាលពីថ្ងៃទី២៣ វិច្ឆិកា ថា ៖«ប្រទេសក្រីក្រដូចយើងអីចឹង ពេលមានការសម្រេចអ្វីមួយរឿងនយោបាយ អាចប៉ះពាល់ដល់សេដ្ឋកិច្ច តែសម្រាប់ប្រទេសធំ គេគ្មានបញ្ហាទេ ហើយបើមានបញ្ហាតូចឬធំ ចាំមើលស្ថានការណ៍ជាក់ស្តែង » ។
លោកបណ្ឌិតថា ៖« ខ្ញុំឮថា អាមេរិកាំង គេអត់ជួយរឿងបោះឆ្នោតនៅឆ្នាំក្រោយ រឿងហ្នឹង វាអត់ប៉ះពាល់ដល់សេដ្ឋកិច្ចទេ តែខ្លាចបញ្ហាគេអត់ផ្តល់ភាពអនុគ្រោះពន្ធទៅលើផលិតផលនាំចូលទៅប្រទេសគេ នេះទើបពិបាកបន្តិច។ ឧបមាថា បើគេបិទមិនឱ្យនាំចូលទៅប្រទេសគេនោះ ការនាំចេញពីប្រទេសយើងនឹងពិបាក » ។
យោងតាមសេចក្តីប្រកាសរបស់ក្រសួងពាណិជ្ជកម្ម ឱ្យដឹងថា អ្វីៗគ្រប់យ៉ាង លើកលែងតែអាវុធ (EBA) ត្រូវបានអនុម័តដោយវិធានរបស់ក្រុមប្រឹក្សាសហភាពអឺរ៉ុប លេខ No.416/2001 ចុះថ្ងៃទី២៨ ខែកុម្ភៈ ឆ្នាំ២០០១។ EBA គឺជាផ្នែកនៃប្រព័ន្ធអនុគ្រោះទូទៅរបស់សហភាពអឺរ៉ុប ដែលបានចូលជាធរមាន ចាប់តាំងពីថ្ងៃទី៥ ខែមីនា ឆ្នាំ២០០១មក និងគ្មានកំណត់ពេលវេលាបញ្ចប់ទេ ។
សេចក្តីប្រកាសដដែលបន្តថា ទំនិញនាំចូលទាំងអស់ នឹងត្រូវទទួលបាននូវការអនុគ្រោះមិនជាប់ពន្ធនាំចូល និងកូតា ប្រសិនបើអនុលោមទៅតាមវិធានប្រភពដើមទំនិញ និងបណ្តាវិធានពាក់ព័ន្ធដទៃទៀត ។ គម្រោងនេះគ្របដណ្តប់ទៅលើផលិតផលប្រមាណ៧.២០០បន្ទាត់ពន្ធគយ ក្នុងនោះ៩១៩បន្ទាត់ពន្ធគយ គឺជាផលិតផលកសិកម្ម ។
ប្រទេសអភិវឌ្ឍន៍តិចតួចចំនួន៤៨ រួមទាំងកម្ពុជាផងដែរ ទទួលបានការអនុគ្រោះពីគំនិតផ្តួចផ្តើមនេះ ។ ចំពោះកម្ពុជា EBA ផ្តល់ផលប្រយោជន៍យ៉ាងខ្លាំងដល់វិស័យកសិកម្ម ជាពិសេស អង្ករ និងផលិតផលសក្តានុពលមួយចំនួនទៀត ។ ជាក់ស្តែង ក្នុងរយៈពេលប៉ុន្មានឆ្នាំចុងក្រោយនេះ កម្ពុជាបានបង្កើនការនាំចេញអង្ករយ៉ាងច្រើនទៅសហភាពអឺរ៉ុប ជាពិសេសប្រទេសបារាំង និងអុីតាលី ជាដើម ។ ដូចគ្នានេះដែរ ការនាំចេញសម្លៀកបំពាក់ទៅសហភាពអឺរ៉ុប ក៏កើនឡើងគួរឱ្យកត់សម្គាល់ដែរ ។ ការនាំចេញអាចប្រព្រឹត្តទៅបាន ដោយសារតែការបន្ធូរបន្ថយលើវិធានប្រភពដើមទំនិញ ដែលកំណត់ធាតុផ្សំក្នុងស្រុក (Local content) ត្រឹមតែ៣០%ប៉ុណ្ណោះ ៕
ចែករំលែកព័តមាននេះ