ខេត្តតាកែវ ៖ អាស្រមទីបវ័ន្ត កោះប៊ុនលី ស្ថិតនៅត្រង់ចំណុចព្រំប្រទល់រវាងខេត្តតាកែវ និងខេត្តកណ្តាល ដែលកាលពីដើមឡើយ គ្រាន់តែជាអាស្រមរបស់ព្រះសង្ឃធ្វើធុតង្គ និងជាបន្តបន្ទាប់មកទៀតមានតាជីយាយជីចូលទៅធ្វើសមាធិកម្មដ្ឋាន ដោយគិតមកទល់ពេលនេះ មានរយៈពេល៧៣វស្សាមកហើយ បច្ចុប្បន្ននេះ បានក្លាយទៅជាអារាមពេញសិទ្ធិហើយក្រោមការដឹកនាំកសាងពីព្រះចៅអធិការដ៏ក្មេងខ្ចីមួយអង្គព្រះនាមណាង សុវុទ្ធី ព្រមទាំងមានការជួយជ្រោមជ្រែងពីតាជីយាយជី ពុទ្ធបរិស័ទ ទាំងជិតទាំងឆ្ងាយ ជាពិសេសពុទ្ធបរិស័ទនៅឯនាយសមុទ្រ ទើបទីអារាមមួយនេះមានការលូតលាស់ ផ្នែកសមិទ្ធផលសាសនាបានឆាប់រហ័ស។ ទោះជាយ៉ាងនេះក្តី ក៏នៅតែមានមារតាមជ្រែក តែមារទាំងនោះត្រូវរលាយទោវិញអស់ ដោយសារចាញ់បារមីទីអាស្រម។
ប្រជាពលរដ្ឋឃុំបឹងខ្យាង និងប្រជាពលរដ្ឋឃុំពត់សរ ដែលជាពុទ្ធបរិស័ទចំណុះជើងវត្តទីបវ័ន្ត កោះប៊ុនលីបានរៀបរាប់ថា វត្តទីបវ័ន្តកោះប៊ុនលីនេះ កាលដើមឡើយ គឺជាដីកោះមួយកន្លែងសម្រាប់ធ្វើចម្ការរបស់ឧបាសកប៊ុនលី និងឧបាសិកាណៃ ដែលមានស្រុកកំណើតនៅភូមិព្រែករុន ឃុំព្រែកគយ ស្រុកស្អាង ខេត្តកណ្តាល។ ចំណែកដីកោះប៊ុនលី នោះវិញ ស្ថិតនៅក្នុងភូមិក្វាន់មាស ឃុំពត់សរ ស្រុកបាទី ខេត្តតាកែវ ជាប់នឹងព្រំប្រទល់ខេត្តកណ្តាល ត្រង់ចំណុចឃុំបឹងខ្យាង ស្រុកកណ្តាលស្ទឹង តាមបណ្តោយផ្លូវជាតិលេខ២។
ប្រជាពលរដ្ឋទាំងនោះបានរៀបរាប់បន្តថា លុះដល់ខែមាឃ គ្រិស្តសករាជ១៩៣៨ មានសង្ឃមួយអង្គព្រះនាមព្រះគ្រូធម្មាចារ្យស្រី នុត សាមាធិរតោ បាននិមន្តត្រាច់ចរ មកគង់នៅលើកោះនោះ ចម្រើនធម៌វិបស្សនា។ ឃើញដូច្នេះ ឧបាសកប៊ុនលី និងឧបាសិកាណៃ ក៏បានប្រគេនដីកោះនោះទៅសង្ឃអង្គនោះធ្វើជាទីអាស្រមតែម្តងទៅ ។ ក្រោយមក ក៏មានសង្ឃមួយអង្គ ទៀត ព្រះនាមកៅ គី បានចូលទៅធ្វើវិបស្សនា នៅក្នុងអាស្រមនោះដែរ ហើយមានតួនាទីជាអ្នកគ្រប់គ្រងអាស្រម និងបង្រៀនធម៌អាថ៌ដល់តាជី យាយជីដែលទៅធ្វើសមាធិកម្មដ្ឋាននៅក្នុងអាស្រមនោះ។
បន្ទាប់មកទៀត ដោយឃើញភាពអត្តខាត់ ពុទ្ធបរិស័ទនៅតំបន់នោះក៏នាំគ្នាកសាងជាតូបស្លឹកមួយប្រគេនដល់ព្រះគ្រូ ដើម្បីគង់ស្នាក់នៅចម្រើនព្រះធម៌ជារៀងរហូតមក ទល់នឹងឆ្នាំ១៩៦៩ ព្រះគ្រូធម្មាចារ្យស្រី នុត សាមាធិរតោ ក៏ធ្វើអនិច្ចធម្មទៅ នៅសល់តែព្រះតេជគុណកៅ គី គ្រប់គ្រងបន្តរហូតមកដល់ថ្ងៃរំដោះ១៧ មេសា ឆ្នាំ១៩៧៥។ ក្នុងសម័យប៉ុល ពត ទីអាស្រមនោះត្រូវគេទុកចោលក្លាយជាព្រៃរហោឋាន។
លុះក្រោយថ្ងៃរំដោះ៧ មករា ១៩៧៩ ទីអាស្រមទីបវ័ន្តកោះប៊ុនលីនេះ ក៏មានព្រះសង្ឃចំនួន២អង្គមកគង់ស្នាក់នៅធ្វើវិបស្សនាឡើងវិញ ក្រោមការចាត់តាំងរបស់ព្រះតេជគុណហួរ ហួន។
ព្រះសង្ឃទាំង២អង្គ ដែលមកគង់នៅដំបូងគេនោះ គឺព្រះតេជគុណគង់ អួន និងព្រះតេជគុណយ៉ាន់ យុន ដោយបានកសាងកុដិជាបន្តបន្ទាប់។ នៅខែសីហា ឆ្នាំ២០០៧ ទើបមានព្រះសង្ឃមួយអង្គទៀតព្រះនាមឈាង សុវុទ្ធី ព្រះជន្ម៣៣វស្សា (ចៅអធិការសព្វថ្ងៃ) បានមកគង់នៅទីអាស្រមនោះ ហើយបានដឹកនាំ តាជី យាយជី ពុទ្ធបរិស័ទ ទាំងទីជិត ទីឆ្ងាយកសាងបាននូវសមិទ្ធផលសាសនាជាច្រើនដូចជា ការជាវដីពង្រីកទីអាស្រម កសាងកុដិថ្មី ព្រះវិហារថ្មី របងវត្ត បង្គន់អនាម័យ ដងទង់សាសនា និងសមិទ្ធផលផ្សេងៗជាច្រើនទៀត។ល។ មិនត្រឹមតែប៉ុណ្ណោះ អាស្រមទីបវ័ន្តកោះប៊ុនលី ត្រូវបានចុះបញ្ជីទទួលស្គាល់ជាផ្លូវការពីក្រសួងធម្មការ និងសាសនាឱ្យទៅជាវត្តទីបវ័ន្ត កោះប៊ុនលី នៅថ្ងៃទី២២ ឧសភា ឆ្នាំ២០១០ ជារៀងរហូតតទៅទៀតផង។
លោកស្រីនី អាយុ៥៨ឆ្នាំ ជាពុទ្ធបរិស័ទចំណុះជើងវត្តទីបវ័ន្ត កោះប៊ុនលី បានរៀបរាប់ដែរថា អាស្រមនេះមានអាយុកាល៧៣វស្សា ហើយទើបបានក្លាយជាទីអារាមពេញសិទ្ធិ ក្រោមការខិតខំដឹកនាំកសាងរបស់ចៅអធិការដ៏ក្មេងវ័យមួយអង្គព្រះនាមឈាង សុវុទ្ធី ។ ប៉ុន្តែទោះបីជាសង្ឃអង្គនេះខិតខំ យ៉ាងណាក៏ដោយ ក៏នៅតែមានមារតាមជ្រែកបង្កើតជាអធិករណ៍ តែដោយទសបារីទីអាស្រមខ្លាំងពូកែ និងដោយភាពបរិសុទ្ធស្មោះត្រង់របស់សង្ឃដែលជាចៅអធិការអង្គនេះ ទើបត្រូវបានអាជ្ញាធរ និងសមត្ថកិច្ចដែនដី ព្រមទាំងមន្ត្រីធម្មការស្រុកបាទីជួយជ្រោមជ្រែងរកយុត្តិធម៌ បញ្ចប់អធិករណ៍ ហើយអាស្រមនេះក៏បានក្លាយជាទិអារាមពេញសិទ្ធិ និងមានចុះបញ្ជីទទួលស្គាល់យ៉ាងត្រឹមត្រូវពីក្រសួងធម្មការ និងសាសនាទៀតផង។
លោកគន្ធ សុខុន ប្រធានភូមិក្វាន់មាស និងជាគណៈកម្មការវត្តទីបវ័ន្តកោះប៊ុនលី បានថា លោកត្រូវបានប្រជាពលរដ្ឋដែលជាពុទ្ធបរិស័ទចំណុះជើងវត្ត តាជី យាយជី តាអាចារ្យ ព្រះសង្ឃ អាជ្ញាធរមូលដ្ឋាន និងមន្ត្រីធម្មការស្រុក ធ្វើការបោះឆ្នោតជាសាកលចាត់តាំងលោកឱ្យធ្វើជាគណៈកម្មការវត្តចាប់តាំងពីដើមខែមិថុនាមកម៉្លេះ ហើយពេលនេះទីអារាមមានភាពប្រក្រតីគ្មានបញ្ហាអ្វីកើតឡើងទេ និងកំពុងតែរៀបចំកសាងរៀបឥដ្ឋការ៉ូឡា ជុំវិញព្រះវិហារ។
លោកគន្ធ សុខុន បានបន្តទៀតថា ឆ្នាំនេះវត្តទីបវ័ន្តកោះប៊ុនលី បានរៀបចំពិធីកាន់បិណ្ឌជាលើកដំបូងហើយមានប្រជាពលរដ្ឋដែលជាពុទ្ធបរិស័ទចំណុះជើងវត្តមកពីខេត្តកណ្តាល និងខេត្តតាកែវ នាំគ្នាមូលមីរយកចង្ហាន់មករាប់បាត្រប្រគេន ព្រះសង្ឃឧទ្ទិសដល់វិញ្ញាណក្ខន្ធបុព្វការីជន ដែលបានចែកឋានទៅលោកខាងមុខយ៉ាងសប្បាយរីករាយ។
ព្រះតេជគុណឈាង សុវុទ្ធី ចៅអធិការវត្តទីបវ័ន្តកោះប៊ុនលី បានមានថេរដីកាថា សព្វថ្ងៃនេះនៅក្នុងទីអារាមមានព្រះសង្ឃចំនួន៩អង្គ ក្មេងកំព្រាដែលមកពីជុំវិញទីអារាមចំនួន៧នាក់ រួមនឹងយាយជី តាជី ជាច្រើននាក់ទៀតផង។ ថ្មីៗ កន្លងទៅនេះ ដែលជារដូវកាន់បិណ្ឌ ក្នុងទីអារាមមានឧបាសក ឧបាសិកា និងញាតិញោមមកពីទីជិតទីឆ្ងាយអ៊ូអរសប្បាយរីករាយខ្លាំងណាស់។
ព្រះតេជគុណចៅអធិការបានមានថេរដីកាបន្តថា សព្វថ្ងៃនេះ ព្រះតេជគុណកំពុងស្វែងរកថវិកាដើម្បីជាវដីជាប់របងវត្តយកមកធ្វើផ្លូវ និងស្ពាន ដើម្បីឱ្យញាតិញោមជិតខាងទីអារាមធ្វើដំណើរឆ្លងកាត់ ព្រោះពេលខ្លះដឹកសត្វពាហនៈកាត់ទីអារាមមើលទៅពុំសូវសមរម្យទេ ដូច្នេះទាល់តែធ្វើផ្លូវ និងស្ពានមួយទៀត ទើបទីអារាមបានស្អាត និងស្ងប់ស្ងាត់ល្អ ៕
ចែករំលែកព័តមាននេះ