រាជធានីភ្នំពេញ ៖ ទំហំពាណិជ្ជកម្មរវាងកម្ពុជា និងបណ្តាប្រទេសនៅសហគមន៍អឺរ៉ុប និងអាមេរិក បានកើនឡើងគួរឲ្យកត់សម្គាល់។ តួយ៉ាង ទំហំពាណិជ្ជកម្មទំនិញវិស័យតែមួយសរុបរវាងកម្ពុជា និងសហរដ្ឋអាមេរិកមានចំនួន១,៥៤ពាន់លានដុល្លារអាមេរិកក្នុងរយៈពេល៦ខែដំបូងឆ្នាំ២០១៧ កើនឡើង១៤% នៅឆ្នាំ២០១៦ ក្នុងអំឡុងពេលដូចគ្នា ។ នេះបើយោងតាមព័ត៌មានលើគេហទំព័ររបស់ក្រសួងពាណិជ្ជកម្ម ។
ការវិនិយោគផ្ទាល់ពីបរទេសរបស់សហរដ្ឋអាមេរិកក្នុងកម្ពុជា មានចំនួនប្រហែល ១៤.៥៥៧.៦៧២ដុល្លារអាមេរិកក្នុងឆ្នាំ២០១៤។ នេះបើយោងតាមក្រុមប្រឹក្សាអភិវឌ្ឍន៍កម្ពុជា។ សហរដ្ឋអាមេរិក គឺជាទីផ្សារធំបំផុតទី២ របស់កម្ពុជា សម្រាប់ការនាំចេញសម្លៀកបំពាក់ ស្បែកជើង វាយនភ័ណ្ឌ អង្ករ គ្រឿងសង្ហារិម សម្ភារក្មេងលេង ជ័រ កៅស៊ូ ផលិតផលធញ្ញជាតិ សេរ៉ាមិច ឈើ សត្វនៅរស់ និងចំណីសត្វជាដើម ។
ការនាំចេញចម្បងរបស់សហរដ្ឋអាមេរិកទៅកាន់ប្រទេសកម្ពុជា មានដូចជា យានយន្ត គ្រឿងម៉ាស៊ីន ឧបករណ៍វេជ្ជសាស្ត្រ អគ្គិសនី វាយនភ័ណ្ឌ ក្រដាស ផ្លែឈើ និងធញ្ញជាតិជាដើម ។ កិច្ចព្រមព្រៀងក្របខ័ណ្ឌវិនិយោគ និងពាណិជ្ជកម្មរវាងសហរដ្ឋអាមេរិក និងកម្ពុជា ដែលបានចុះហត្ថលេខានៅថ្ងៃទី១៤ ខែកក្កដាឆ្នាំ២០០៦ គឺជាកិច្ចសន្ទនាទ្វេភាគីសំខាន់រវាងរដ្ឋាភិបាលទាំងពីរ ដើម្បីពិភាក្សាអំពីការអនុវត្តកិច្ចសន្យាទាំងនេះ និងបញ្ហាទាក់ទងនឹងការវិនិយោគ និងពាណិជ្ជកម្មផ្សេងៗទៀត ។
យោងតាមព័ត៌មាននៅវេបសាយក្រសួងពាណិជ្ជកម្ម សម្រាប់ឆមាសទី១ ឆ្នាំ២០១៧នេះ ទំហំនាំចេញមានកំណើន១៨,៣៦%។ លទ្ធផលនេះកើតចេញពីការខិតខំប្រឹងប្រែង និងការអនុវត្តគោលនយោបាយដ៏ត្រឹមត្រូវរបស់រាជរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា ដែលមានក្រសួងពាណិជ្ជកម្មជាសេនាធិការ ។ នៅចន្លោះឆ្នាំ២០០១-២០១៦ ទំហំនៃការនាំចេញពីកម្ពុជាទៅកាន់កាណាដា គឺមានកំណើនប្រមាណ១០០ដង ។
បើតាមរបាយការណ៍ប្រចាំឆ្នាំ២០១៦ និងទិសដៅសម្រាប់ឆ្នាំ២០១៧ របស់ក្រសួងពាណិជ្ជកម្មបានឲ្យដឹងថា ពាក់ព័ន្ធនឹងសេវានាំចេញនាំចូល គឺក្រសួងបានចុះបញ្ជីផ្តល់សិទ្ធិនាំចេញក្រោមប្រព័ន្ធអនុគ្រោះពាណិជ្ជកម្មសម្រាប់រោងចក្រកាត់ដេរសម្លៀកបំពាក់ចំនួន៤០រោងចក្រ, រោងចក្រកាត់ដេរស្បែកជើង៧រោងចក្រ និងក្រុមហ៊ុនផ្សេងៗ ១២៨រោងចក្រ ។
របាយការណ៍ដដែល ក៏បានឲ្យដឹងដែរថា ការងារផ្តល់វិញ្ញាបនបត្របញ្ជាក់ប្រភពដើមទំនិញ និងអាជ្ញាប័ណ្ណសម្រាប់នាំចេញលើមុខទំនិញសំខាន់ៗរួមមាន ៖ សម្លៀកបំពាក់ ស្បែកជើង អង្ករ កសិផល ទោចក្រយាន និងផលិតផលផ្សេងៗក្នុងឆ្នាំ២០១៦ ។
អ្វីគួរឲ្យកត់សម្គាល់ គឺការនាំចេញក្នុងឆ្នាំ២០១៦ ទៅកាន់ទៅទីផ្សារទ្វីបអាមេរិកមានទឹកប្រាក់សរុប២.៣៥៤លានដុល្លារអាមេរិក (២០១៥ មានតែ២.០៧៣លានដុល្លារអាមេរិក)។ ចំណែកការនាំចេញទៅសហគមន៍អឺរ៉ុបមានទឹកប្រាក់ប្រមាណ២.៨២៥លានដុល្លារអាមេរិក (២០១៥ គឺ២.៣២១លានដុល្លារអាមេរិក)។ សម្រាប់ការនាំចេញទៅក្រៅសហគមន៍អឺរ៉ុប (NON-EU) មានទឹកប្រាក់សរុបប្រមាណ៧៤លានដុល្លារអាមេរិក (២០១៥ គឺមានប្រមាណជាង៥៩លានដុល្លារអាមេរិក) ហើយការនាំចេញទៅទ្វីបអាស៊ី និងអូសេអានី មានទឹកប្រាក់សរុប១.៦១០លានដុល្លារអាមេរិក (២០១៥ មានប្រមាណតែ១.១៧៨លានដុល្លារអាមេរិក) ។
សម្រាប់ពាណិជ្ជកម្មទ្វេភាគីកម្ពុជា-អូស្ត្រាលីឆ្នាំ២០១៥ កន្លងមកនេះ ទំនិញនាំចេញពីកម្ពុជាទៅកាន់ប្រទេសអូស្ត្រាលី មានទឹកប្រាក់ចំនួន៨៨.៣២០.០០០ដុល្លារអាមេរិក ដែលមានកំណើនមធ្យមភាគកើនឡើង២៦% បើធៀបនឹងរយៈពេល១២ខែដូចគ្នាក្នុងឆ្នាំ២០១៤ ដែលមានទឹកប្រាក់ត្រឹមតែ៧០.០៦៨.០០០ដុល្លារអាមេរិក ។ សម្រាប់ការនាំចេញពីប្រទេសអូស្ត្រាលីមកកាន់កម្ពុជាវិញ មានទឹកប្រាក់ចំនួន៣៥.៤០២.០០០ដុល្លារអាមេរិក ថយចុះ១២%ធៀបនឹងឆ្នាំ២០១៤ ។
ទំនិញនាំចេញពីកម្ពុជាទៅកាន់អូស្ត្រាលី គឺសម្លៀកបំពាក់ ស្បែកជើង អាវចាក់ ស្រោមជើង ស្រោមដៃ គ្រឿងសង្ហារិម និងផលិតផលកម្មន្តសាល ។ល។ សម្រាប់ប្រភេទទំនិញនាំចូលពីអូស្ត្រាលី និងនូវែលសេឡង់ គឺផលិតផលថ្នាំពេទ្យ គ្រឿងបន្លាស់អគ្គិសនី ផលិតផលធ្វើពីក្រដាស ឧបករណ៍កីឡា និងសាច់គោ ។ល។
ងាកទៅពាណិជ្ជកម្មកម្ពុជា-ជប៉ុន ក្នុងឆ្នាំ២០១៦ (គិតត្រឹមខែកញ្ញា) ការនាំចេញទំនិញរបស់ជប៉ុនមកកម្ពុជា គិតជាទឹកប្រាក់មានចំនួន២០៩លានដុល្លារអាមេរិក ចំណែកកម្ពុជានាំចេញទៅប្រទេសជប៉ុនវិញ គិតជាទឹកប្រាក់ចំនួន៩៣២លានដុល្លារអាមេរិក ។
បើតាមរបាយការណ៍ប្រចាំឆ្នាំ២០១៦ និងទិសដៅការងារសម្រាប់ឆ្នាំ២០១៧ របស់ក្រសួងពាណិជ្ជកម្ម បានបង្ហាញថា ជប៉ុនគឺជាវិនិយោគិនធំជាងគេដែលបានបោះទុនវិនិយោគនៅតំបន់សេដ្ឋកិច្ចពិសេសកម្ពុជា (SEZ) ក្នុងទឹកប្រាក់សរុប២៩៩លានដុល្លារអាមេរិក បន្ទាប់មក គឺចិនស្មើទឹកប្រាក់១៨០លានដុល្លារអាមេរិក។ សម្រាប់វិនិយោគិនតៃវ៉ាន់វិញ គឺមានទុនវិនិយោគ១៤២លានដុល្លារអាមេរិក, សិង្ហបុរី១៣២លានដុល្លារអាមេរិក, កូរ៉េ៥៨លានដុល្លារអាមេរិក និងប្រទេសថៃ២លានដុល្លារអាមេរិក ។
សម្រាប់ពាណិជ្ជកម្មរវាងកម្ពុជា-សហរដ្ឋអាមេរិកវិញ គិតត្រឹមខែតុលា ឆ្នាំ២០១៦នេះ ទំហំពាណិជ្ជកម្មសរុបរវាងប្រទេសទាំងពីរស្មើទឹកប្រាក់២.៧៤២លានដុល្លារអាមេរិក ។ ការនាំចេញមកប្រទេសកម្ពុជា មានទឹកប្រាក់៣០៧លានដុល្លារអាមេរិក និងនាំចូលពីប្រទេសកម្ពុជាទៅសហរដ្ឋអាមេរិកមាន២.៤៣៤លានដុល្លារអាមេរិក ខណៈទំហំពាណិជ្ជកម្មសរុបរវាងកម្ពុជា និងសហរដ្ឋអាមេរិកក្នុងឆ្នាំ២០១៥ ស្មើទឹកប្រាក់២.៩៤៥លានដុល្លារអាមេរិក ។
ងាកទៅទំហំពាណិជ្ជកម្មរវាងប្រទេសកម្ពុជា-សិង្ហបុរីវិញឃើញថា ការនាំចេញ-នាំចូលសរុបរវាងប្រទេសទាំងពីរក្នុងរយៈពេល១០ខែ ឆ្នាំ២០១៦ មានទឹកប្រាក់សរុប២.៦៥៧.៣៣៩ដុល្លារសិង្ហបុរី (ប្រហែល១.៩៤៦.៦២៦ដុល្លារអាមេរិក) ក្នុងនោះការនាំចូលពីប្រទេសកម្ពុជា មានចំនួន១.៧៨៩.៩៦៩ដុល្លារសិង្ហបុរី (ប្រហែល១.៣១១.២៣៦ដុល្លារអាមេរិក) និងការនាំចេញទៅប្រទេសកម្ពុជាវិញ មានចំនួន៨៦៧.៣៧០ដុល្លារសិង្ហបុរី (ប្រហែល ៦៣៥.៣៨៩ដុល្លារអាមេរិក) ។
កាលពីថ្ងៃទី៧ សីហា លោកបណ្ឌិត អិុត សំហេង រដ្ឋមន្ត្រីក្រសួងការងារ និងបណ្តុះបណ្តាលវិជ្ជាជីវៈ បានទទួលជួបលោក Ingo Karsten ឯកអគ្គរដ្ឋទូតអាល្លឺម៉ង់ប្រចាំនៅកម្ពុជា ដើម្បីសម្តែងការគួរសម និងពិភាក្សាការងារនៅទីស្តីការក្រសួង ។ ក្នុងជំនួបទ្វេភាគីនោះ លោករដ្ឋមន្ត្រីបានវាយតម្លៃខ្ពស់ចំពោះកិច្ចសហប្រតិបត្តិការរវាងកម្ពុជា និងអាល្លឺម៉ង់ កន្លងមក ជាពិសេស កិច្ចសហប្រតិបត្តិការពាណិជ្ជកម្ម ដែលបានផ្តល់ផលប្រយោជន៍ជាច្រើនដល់កម្ពុជាក្នុងការរួមចំណែកអភិវឌ្ឍន៍សេដ្ឋកិច្ច ។ ការបញ្ជាទិញទំនិញពីកម្ពុជា ពីសំណាក់អាល្លឺម៉ង់ពិតជាបានផ្តល់ការងារជាច្រើនដល់ពលរដ្ឋកម្ពុជា និងរួមចំណែកចូលរួមអភិវឌ្ឍន៍សេដ្ឋកិច្ចកម្ពុជា។ ជាក់ស្តែង ទំហំពាណិជ្ជកម្មដែលកម្ពុជានាំចូលក្នុងទីផ្សារអាល្លឺម៉ង់ មានមិនក្រោម១ពាន់លានដុល្លារទេ ។
ថ្មីៗនេះផងដែរ សម្តេចនាយករដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន សែន ក្នុងអំឡុងពេលបំពេញទស្សនកិច្ចផ្លូវការទៅកាន់ប្រទេសជប៉ុន រយៈពេល៤ថ្ងៃ កាលពីដើមខែសីហានេះ ក៏បានបង្ហាញជូនទៅវិនិយោគិនជប៉ុនឲ្យដឹងអំពីឱកាសវិនិយោគល្អៗនៅកម្ពុជា ដោយសារកម្ពុជាសព្វថ្ងៃមានសុខសន្តិភាព និងស្ថិរភាពនយោបាយ ជាមួយការអនុគ្រោះលើការវិនិយោគ ទើបទាក់ទាញពាណិជ្ជករ និងវិនិយោគិនជប៉ុនយ៉ាងច្រើន ។
សម្តេចតេជោ ក៏បានឲ្យដឹងដែរថា ៖«ខ្ញុំ និងលោកនាយករដ្ឋមន្ត្រី (Shinzo) Abe នឹងបន្តខិតខំជំរុញបង្កើនទំហំពាណិជ្ជកម្មរវាងប្រទេសយើងទាំងពីរឲ្យកើនឡើងជាង២ពាន់លានដុល្លារនៅឆ្នាំខាងមុខ » ។ អ្វីដែលកាន់តែប្រសើរទៀតនោះគឺថា លោកនាយករដ្ឋមន្ត្រីជប៉ុន Shinzo Abe ដែលបានអញ្ជើញសម្តេចតេជោ ទៅធ្វើទស្សនកិច្ចនៅជប៉ុនឆ្នាំនេះ ព្រមទាំងបានសន្យាថា នឹងជួយកម្ពុជាឲ្យក្លាយទៅជាប្រទេសមានប្រាក់ចំណូលមធ្យមកម្រិតខ្ពស់នៅឆ្នាំ២០៣០ ។
កញ្ញា ស៊ឹង សុផារី អ្នកនាំពាក្យក្រសួងពាណិជ្ជកម្ម មិនទាន់ទំនាក់ទំនងបានទេកាលពីថ្ងៃចន្ទ ទី១៤ សីហា ពាក់ព័ន្ធនឹងការកើនឡើងនូវទំហំពាណិជ្ជកម្មទ្វេភាគី ឬទំហំនាំចេញពីប្រទេសកម្ពុជាទៅទីផ្សារសហគមន៍អឺរុប និងអាមេរិក មានសញ្ញាវិជ្ជមានសម្រាប់ឆមាសទី២ ។
លោកបណ្ឌិត ម៉ី កល្យាណ បានបង្ហាញការអបអរសាទរសម្រាប់ការកើនឡើងនូវភាគរយទំហំការនាំចេញពីកម្ពុជាទៅទីផ្សារក្រៅប្រទេស ក៏ដូចជាការកើនឡើងនូវទំហំពាណិជ្ជកម្មទ្វេភាគីរវាងកម្ពុជា និងបណ្តាប្រទេសនានា ។ យ៉ាងណាមិញ លោកបណ្ឌិតបានបញ្ជាក់ថា វាពិបាកធ្វើវិភាគអំពីបញ្ហាសេដ្ឋកិច្ច និងទំហំពាណិជ្ជកម្មរបស់កម្ពុជា និងបណ្តាប្រទេសនានា ដោយសារតែលោកគ្មានតួលេខក្នុងដៃ ។
លោកបណ្ឌិត ម៉ី កល្យាណ បានបន្តថា ៖«ស្តាប់ទៅកំណើន គឺល្អណាស់សម្រាប់ប្រទេសយើង ។ ឲ្យតែកើន វាជារឿងល្អហើយ» ។ លោកបន្ថែមថា អ្វីដែលលោកបានទទួលព័ត៌មានគឺថា តើការនាំចេញវាទ្រឹង ឬក៏ថយ អីចឹងវាពិបាកវិភាគ ពេលអ្នកខ្លះថាល្អ ខ្លះថាអាក្រក់ ។
លោកបណ្ឌិតបញ្ជាក់ថា ៖« តែខ្ញុំអាចនិយាយជាទូទៅថា បើកំណើនវាល្អអីចឹងមែននោះ គឺជោគជ័យហើយ ក៏ប៉ុន្តែអ្វីដែលយើងខំប្រឹងប្រែងបន្តទៀត គឺថា ជាគោលនយោបាយធំៗ ធ្វើម៉េចឲ្យកំណើននេះវាមានចីរភាព » ៕
ចែករំលែកព័តមាននេះ