ខេត្តសៀមរាប ៖ ភាសាចាមគឺស្ថិតក្នុងចំណោមភាសាបរទេសផ្សេងទៀត ដែលមានចារនៅប្រាសាទខ្មែរ ។
អ្នកស្រាវជ្រាវឱ្យដឹងថា ភាសាចាមត្រូវគេចារសរុបទាំងអស់ចំនួន៤ផ្ទាំងនៅចុងសតវត្សទី១៩ ។ តាមការបកបពីសិលាចារឹកភាសាចាមមក គេដឹងថា អ្នកដែលចារនោះគឺលោក«ទុក»ជាបាឡាត់ ស្រុកកំពង់សៀម ខេត្តកំពង់ចាម ។
លោកអឹុម សុខរិទ្ធី បុរាណវិទូ និងជាអ្នកស្រាវជ្រាវពន្យល់ថា សិលាចារឹកភាសាចាមត្រូវគេចារឡើងនៅឆ្នាំ១៨៨១ដែលជាប្រភេទអក្សរសម័យទំនើបមិនមែនភាសាចាមបែបបុរាណទេ ។
នៅឆ្នាំ២០១៤ មានអ្នកស្រាវជ្រាវជនជាតិបារាំងម្នាក់បានបោះពុម្ពផ្សាយភាសាចាមចំនួន៣ផ្ទាំងនៅលើទស្សនាវដ្តីសាលាបារាំងចុងបូព៌ា ។ ដោយឡែកមួយផ្ទាំងទៀតដែលស្ថិតនៅខ្លោងទ្វារព្រះបរមរាជវាំងអង្គរធំ មិនត្រូវគេយកមកបកប្រែ និងបោះពុម្ពផ្សាយទេ ។
តាមការរៀបរាប់របស់លោកអឹុម សុខរិទ្ធី អក្សរចាមនោះចារឡើងក្នុងសម័យតែមួយ គឺចុងសត្សវត្សទី១៩ ។ «នៅប្រាសាទអង្គរវត្ត (សិលាចារឹកភាសាចាម) នៅថែវនរក និងសួគ៌ មានខ្លឹមសារពន្យល់ពិស្តារ គឺមានជនជាតិចាមម្នាក់ឈ្មោះលោកទុក គាត់ត្រូវបានតែងតាំងជាបាឡាត់ស្រុកកំពង់សៀម ខេត្តកំពង់ចាម គាត់បានមកកាន់អង្គរគោលបំណង គឺដើម្បីសំពះព្រះ និងមកចារអក្សរថ្ម និង២កន្លែងទៀតនៅតាមប្រាសាទជ្រុងរបស់អង្គរធំ សរសេរថា មកចម្លងអក្សរថ្ម…» ។
លោក អឹុម សុខរិទ្ធីថា វាមិនចម្លែកទេ ដែលសិលាចារឹកភាសាចាមនោះ មានលាយអក្សរខ្មែរ ព្រោះលោក«ទុក»ទទួលអរិយធម៌ និងបម្រើការងារជាមន្ត្រីក្នុងរាជការខ្មែរកាលពីជំនាន់ដើម ៕
ចែករំលែកព័តមាននេះ