ដោយ ៖ មេត្តា
បើនិយាយពី NGOs នៅស្រុកខ្មែរមានរាប់ពាន់ ខ្លះក៏ដំណើរការ រីឯខ្លះទៀតមានតែឈ្មោះសឹង តែរកទីស្នាក់ការទំនាក់ទំនងគ្មាន។ សមាគមនិងអង្គការក្រៅរដ្ឋាភិបាលដែលមានដំណើរការមានមិនច្រើនទេ គឺមានប្រមាណជាងមួយរយសមាគមអង្គការប៉ុណ្ណោះក្នុងចំណោមសមាគមអង្គការក្នុងស្រុកជាងពីរពាន់ដែលបានចុះបញ្ជីជាមួយរាជរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជាតាមរយៈក្រសួងមហាផ្ទៃ ឬទីស្ដីការគណៈរដ្ឋមន្ដ្រី។ ពួកគេទាំងនេះបានចូលរួមចំណែកអភិវឌ្ឍន៏ប្រទេសឡើងវិញក្នុងវិស័យផ្សេងៗពីគ្នាជាអាទិ៍ វិស័យអប់រំ សុខាភិបាល កសិកម្ម ឧស្សាហកម្ម ឥណទាន ច្បាប់ សិទ្ធិមនុស្ស និងលទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យ។ គេអាចបែងចែកពួកគេជាក្រុមទៅតាមវិស័យការងារដែលសមាគមអង្គការក្នុងស្រុកបម្រើសេវានៅក្នុងសង្គម។
សមាគមអង្គការក្នុងស្រុកដែលបម្រើសេវាផ្នែកអប់រំ សុខាភិបាល កសិកម្ម ឧស្សាហកម្ម និង ឥណទាន គឺជាក្រុមធំមួយដែលបានជួយសម្រាលបន្ទុកជាច្រើនរបស់រាជរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជាក្នុងការរួមចំណែកអភិវឌ្ឍសង្គមកម្ពុជា។ ដោយឡែកក្រុមសមាគមអង្គការដែលបម្រើសេវាផ្នែកច្បាប់ សិទ្ធិមនុស្ស និងលទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យគឺជាក្រុមតូចមួយបើប្រៀបធៀបនឹងចំនួនសមាគមអង្គការក្នុងស្រុកដែលបានចុះបញ្ជី។ ក្រុមនេះមានគ្នាតិចប៉ុន្ដែចេះប្រើល្បិចផ្លាស់ប្ដូរគ្រប់រូបភាពក្នុងសង្គម ពេលខ្លះគេធ្វើសកម្មភាពតែម្នាក់ឯងដោយឯករាជ្យ ប៉ុន្ដែពេលខ្លះទៀតគេប្រមូលចងក្រងគ្នាជាក្រុម ជាសម័្ពន្ធភាព ជាក្រុមការងារគណៈកម្មាធិការ ឬក្រុមចម្រុះផ្សេងៗដើម្បីបំភាន់ភ្នែកសាធារណជនដែលមើលទៅហាក់បីដូចជាមានគ្នាច្រើន ប៉ុន្ដែបើយើងពិនិត្យឱ្យហ្មត់ចត់ទៅពួកគេមានគ្នាមិនលើសពី៣០សមាគមអង្គការឡើយ។
ពួកគេដើរតួធ្វើជាសមាជិកបំពេញឱ្យគ្នាទៅវិញទៅមកក្នុងសម្ព័ន្ឋភាពក្រុមការងារ ឬគណៈកម្មការផ្សេងៗ ជាពិសេសពួកគេភាគច្រើនអួតអាងពីការគ្រប់់គ្រងបានល្អតាមបែបប្រជាធិបតេយ្យ តម្លាភាព ឬគណនេយ្យភាព និងមានរចនាសម្ព័ន្ធគ្រប់គ្រងអង្គភាពបានគ្រប់គ្រាន់ ជាអាទិ៍មានក្រុមប្រឹក្សាភិបាលគ្រប់គ្រងជាដើម។ ប៉ុន្ដែបើពិនិត្យឱ្យច្បាស់ទៅ គឺពួកគេមានគ្នាមួយដំបស្វាប៉ុណ្ណោះ គឺប្រធានអង្គការមួយទៅធ្វើជាក្រុមប្រឹក្សាភិបាលឱ្យអង្គការមួយទៀត ហើយច្រាសមកវិញមានន័យថា គឺពួកគេដើរតួនាទីជាអ្នកប្រតិបត្ដិផង និងជាក្រុមប្រឹក្សាភិបាលផង ដែលបំពេញផលប្រយោជន៍ឱ្យគ្នាទៅវិញទៅមក។ រីឯអង្គការសមាគមខ្លះបានជ្រើសរើសក្រុមប្រឹក្សាភិបាលសុទ្ធតែបរទេសមានមុខមាត់និងឋានៈ ប៉ុន្ដែពួកគេមិនដែលបានប្រជុំក្រុមប្រឹក្សាភិបាលម្ដងសោះព្រោះតែក្រុមប្រឹក្សាភិបាលមានតែឈ្មោះដាក់ក្នុងរចនាសម្ព័ន្ធអង្គការឱ្យតែល្អមើល គ្មានដំណើរការ។
រឹតតែអាក្រក់ជាងនេះទៀត សមាគមអង្គការក្នុងស្រុកខ្លះបានទទួលយកបុគ្គលិកដែលធ្វើការក្នុងអង្គការម្ចាស់ជំនួយរបស់ខ្លួនឱ្យធ្វើជាក្រុមប្រឹក្សាភិបាល ដែលធ្វើឱ្យស្ថាប័នប្រតិបត្ដិមានការច្របូកច្របល់គ្មានឯករាជ្យក្នុងការបំពេញការងារ។ ម្យ៉ាងទៀតក៏នៅមានប្រភេទក្រុមប្រឹក្សាភិបាលមួយបែបទៀតដែលហួសដឺឡេ (expired) មានន័យថាពួកគេមុខក្រាស់ បើទោះបីជាលក្ខន្ដិកៈសមាគមអង្គការមានចែងអំពីអាណត្ដិការងាររបស់ក្រុមប្រឹក្សាភិបាល ២ឬ៣ឆ្នាំក៏ដោយ ក៏ពួកគេធ្វើមិនដឹងមិនឮ មិនព្រមលាឈប់ពីក្រុមប្រឹក្សាភិបាលឡើយ គឺពួកគេស្រឡាញ់មុខមាត់ឈរឈ្មោះក្នុងតំណែងជាក្រុមប្រឹក្សាភិបាលឱ្យអង្គការសង្គម ប៉ុន្ដែបែរជាបានចូលដៃចូលជើងរួមចំណែកធ្វើឱ្យសមាគមអង្គការទាំងនោះចុះខ្សោយពីមួយថ្ងៃទៅមួយថ្ងៃ ដោយសារតែក្រុមប្រឹក្សាភិបាលមិនដំណើរការ ឬក្រុមប្រឹក្សាភិបាលដែលគ្មានគំនិតស្ថាបនា បង្កើតឡើងដើម្បីតែគាំទ្រនាយកប្រតិបត្ដិដើម្បីឱ្យខ្លួននិងបក្សពួកខ្លួនកាន់តំណែងទទួលបានប្រាក់ខែបានយូរឆ្នាំប៉ុណ្ណោះ។
រួមសេចក្ដីមក សមាគមអង្គការក្នុងស្រុកនៅកម្ពុជាមិនទាន់មានភាពរឹងមាំក្នុងការបំពេញការងារទេ ទាំងការគ្រប់គ្រងផ្ទៃក្នុងនិងការប្រតិបត្ដិការគម្រោងនានា ដែលទាមទារឱ្យមានស្ថាប័ននិងលិខិតបទដ្ឋានគតិយុត្ដិច្បាស់លាស់ ដើម្បីគ្រប់គ្រងអំពីដំណើរការពួកគេនៅក្នុងសង្គម ចៀសវាងនូវទំនាស់ផ្សេងៗជាយថាហេតុ ដែលធ្វើឱ្យបាត់បង់ផលប្រយោជន៍ចំពោះប្រជាពលរដ្ឋដែលជាអ្នកទទួលផល។ ការបង្កើតឱ្យមានច្បាប់ដើម្បីគ្រប់គ្រងសមាគមអង្គការមិនមែនរដ្ឋាភិបាលក្នុងស្រុក គឺជាកាលានុវត្ដភាពថ្មីមួយធ្វើឱ្យអង្គការសង្គមនានាដែលប្រតិបត្ដិការនៅក្នុងប្រទេសកម្ពុជា កាន់តែមានការទទួលខុសត្រូវសាធារណៈច្រើនជាងមុន។ លុបបំបាត់ចោលនូវភាពអសកម្មនានាដែលពួកគេកំពុងជួបប្រទះ និងធ្វើឱ្យពួកគេកាន់តែមានភាពស្របច្បាប់ក្នុងការបំពេញការងារក្នុងសង្គម។
ម្យ៉ាងទៀត ការបង្កើតច្បាប់ស្ដីពីការគ្រប់គ្រងសមាគមនិងអង្គការក្រៅរដ្ឋាភិបាលក្នុងស្រុក គឺជាការគោរពអនុវត្ដទៅតាមស្មារតីមាត្រា៤២នៃរដ្ឋធម្មនុញ្ញ ដែលជាមាគ៌ាដ៏ត្រឹមត្រូវនៃព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា ដែលរាជរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជាក្រោមការដឹកនាំដ៏ឈ្លាសវៃរបស់សម្ដេចអគ្គមហាសេនាបតីតេជោ ហ៊ុន សែន កំពុងធ្វើដំណើរនៅលើផ្លូវឆ្ពោះទៅកាន់នីតិរដ្ឋពិតប្រាកដ៕
ចែករំលែកព័តមាននេះ