វិធីសាស្ត្រផលិតស្រាពាងតាមប្រពៃណីជនជាតិព្នង
ខេត្តមណ្ឌលគិរី ៖ ស្រាពាងជាប្រភេទស្រាម្យ៉ាងដែលផលិតដោយជនជាតិដើមភាគតិចតាំងពីបុរាណកាលមក ហើយបច្ចុប្បន្ននេះរូបមន្តនៃការផលិតនៅតែរក្សាបានយ៉ាងល្អពុំទាន់បាត់បង់នៅឡើយទេ
ខេត្តមណ្ឌលគិរី ៖ ស្រាពាងជាប្រភេទស្រាម្យ៉ាងដែលផលិតដោយជនជាតិដើមភាគតិចតាំងពីបុរាណកាលមក ហើយបច្ចុប្បន្ននេះរូបមន្តនៃការផលិតនៅតែរក្សាបានយ៉ាងល្អពុំទាន់បាត់បង់នៅឡើយទេ ។ សម្រាប់ខេត្តមណ្ឌលគិរី ជនជាតិដើមព្នងមិនត្រឹមតែបិតស្រាពាងបម្រើដល់ប្រពៃណីរបស់ពួកគេទេ ពួកគេថែមទាំងផលិតលក់ ដើម្បីផ្គត់ផ្គង់ជីវភាពថែមទៀតផង ។
ជនជាតិដើមភាគតិចព្នងរស់នៅក្នុងឃុំប៊ូស្រា ស្រុកពេជ្រាដា ឲ្យដឹងកាលពីពេល ថ្មីៗកន្លងមកថា ការបិតស្រាពាងបន្សល់ទុករូបមន្តតាំងពីដូនតាមក ។ ការបិតស្រាពាងសព្វថ្ងៃនេះ ដើម្បីលក់ផ្គត់ផ្គង់ជីវភាព និងសម្រាប់ប្រើក្នុងពិធីនានារបស់ជនជាតិព្នង ។ យោងតាមប្រពៃណីរបស់ជនជាតិព្នងគឺត្រូវប្រើប្រាស់ស្រាពាងជា ចាំបាច់គ្រប់ពិធីទាំងអស់ ដូចជាពិធីរៀបការ ពិធីបូជា និងពិធីសែនព្រេនជាដើម ។ សូម្បីតែនៅពេលមានមនុស្សស្លាប់ ក៏ត្រូវមានស្រាពាងដាក់ឧទ្ទិសដល់វិញ្ញាណក្ខន្ធអ្នកស្លាប់នៅកន្លែងកប់សពដែរ ។
ការផលិតស្រាពាង មិនលំបាកទេ បើតាមការអះអាងរបស់ជនជាតិព្នងកាលពីពេល ថ្មីៗកន្លងមក ប៉ុន្តែត្រូវការពេលវេលាយូរសម្រាប់ទុកឲ្យជាតិស្រាចេញមក ព្រោះបើបិតហើយភ្លាមយកផឹកមិនមានរសជាតិឆ្ងាញ់ទេ ។ រូបមន្តផលិតស្រាពាងត្រូវមានអង្ករ អង្កាម និងមេត្រប៉ែ ។ ពីដំបូងត្រូវយកអង្ករ និងអង្កាមត្រាំទឹកទុកចោល រយៈពេលប្រមាណ៣ទៅ៤ម៉ោង ។ លាងសម្អាតអង្ករ និងអង្កាមឲ្យស្អាត ។ ក្រោយមកទៀតយកអង្ករ និងអង្កាមលាយបញ្ចូលគ្នាដាក់ក្នុងឆ្នាំងចំហុយរយៈពេល២ទៅ៤ម៉ោងរហូតសង្កេតឃើញថា អង្ករ និងអង្កាមដែលដាក់ចំហុយនោះឆ្អិន ទើបយកវាចេញ ហើយទុកឲ្យត្រជាក់ ។ យកអង្ករ និងអង្កាមដែលចំហុយហើយនោះកូរឲ្យសព្វជាមួយមេត្រប៉ែដាក់ចូលទៅក្នុងពាង និងត្រូវរុំមាត់ពាងឲ្យជិតទុកផ្អាប់វាយ៉ាងហោចណាស់រយៈពេល១៥ថ្ងៃ ទើបអាចផឹកបាន ។
ប្រសិនបើទុកស្រាពាងកាន់តែយូររហូតដល់រាប់សិបឆ្នាំនោះ វាកាន់តែមានរសជាតិឈ្ងុយឆ្ងាញ់ ។
ជនជាតិព្នងបញ្ជាក់ថា ការផឹកស្រាពាងត្រូវយកទឹកឆៅក៏បាន ទឹកឆ្អិនក៏បានចាក់ចូលក្នុងពាងស្រា ហើយប្រើបំពង់ទុយោបឺតស្រាចេញពីពាង។ ត្រូវចាក់ទឹកចូលក្នុងពាងស្រាបន្ថែមទៀត ដោយប្រើវិធីនេះរហូតទាល់តែបឺតចេញមកលែងមានជាតិស្រា គឺវាប្រែជាសាបទើបឈប់ផឹក ។ សម្រាប់ការចាក់ទឹកចូលពាងស្រានេះ គឺមិនអាចចាក់ទឹកក្ដៅចូលបានទេ ប្រើបានតែទឹកត្រជាក់ប៉ុណ្ណោះ ។
ពាងស្រាដែលជនជាតិព្នងប្រើប្រាស់នោះ មានពាងខ្លះបន្សល់ទុកតាំងពីដូនតារាប់រយឆ្នាំមកហើយ រីឯពាងខ្លះទៀតទិញពីផ្សារ ដោយបច្ចុប្បន្នពួកគេពុំចេះផលិតពាងប្រភេទនោះទេ៕
ចែករំលែកព័តមាននេះ