ក្រុងកាប៊ុល ៖ ស្ត្រីអាហ្វហ្គានីស្ថានជាច្រើននាក់ បានចាប់ផ្តើមយុទ្ធនាការតាមប្រព័ន្ធអ៊ិនធើណេត ដើម្បីតវ៉ាប្រឆាំងនឹងការស្លៀកពាក់ ដ៏តឹងរឹងរបស់ក្រុមតាលីបង់ សម្រាប់និស្សិតស្រី ដោយប្រើពាក្យនៅលើបណ្តាញសង្គមដូចជា (កុំប៉ះសម្លៀកបំពាក់ខ្ញុំ) #DoNotTouchMyClothes និង(វប្បធម៌អាហ្វហ្គានីស្ថាន) #AfghanistanCulture មានមនុស្សជាច្រើនកំពុងចែករំលែករូបភាព នៃរ៉ូបប្រពៃណីចម្រុះពណ៌របស់ស្ត្រីអាហ្វហ្គានីស្ថាន យ៉ាងផុលផុស ។
វាយពាក្យ “សំលៀកបំពាក់ប្រពៃណីអាហ្វហ្គានីស្ថាន” ចូលទៅក្នុងហ្គូហ្គោល លោកអ្នកនឹងភ្ញាក់ផ្អើលនៅពេលឃើញ រ៉ូបវប្បធម៌ចម្រុះពណ៌ ម៉ូដនីមួយៗ មានលក្ខណៈប្លែកពីគ្នា ដោយប៉ាក់ធ្វើដោយដៃ និងរចនាយ៉ាងហ្មត់ចត់ មានកញ្ចក់តូចៗ ដាក់យ៉ាងប្រុងប្រយ័ត្ន នៅជុំវិញទ្រូង ដៃអាវវែង និងសំពត់ ដែលសមឥតខ្ចោះ សម្រាប់កំឡុងពេលរាំរបាំជាតិរបស់អាហ្វហ្គានីស្ថាន ។ ស្ត្រីខ្លះពាក់មួកប៉ាក់ ខ្លះពាក់បូ អាស្រ័យលើតំបន់អាហ្វហ្កានីស្ថានថា ពួកគេមកពីណា ។
រ៉ូប ដែលមានលក្ខណៈប្រហាក់ប្រហែលគ្នា ត្រូវបានពាក់ជារៀងរាល់ថ្ងៃ ដោយនិស្សិតស្រី ដែលទៅរៀននៅសាកលវិទ្យាល័យ ឬបុគ្គលិកស្រីទៅកន្លែងធ្វើការរបស់ពួកគេ ក្នុងរយៈពេល ២០ឆ្នាំចុងក្រោយនេះ ។ ពេលខ្លះខោ ត្រូវបានជំនួសដោយខោខូវប៊យ ហើយកន្សែងដែលរុំនៅលើក្បាលរបស់ពួកគេ ត្រូវបានពាក់ត្រឹមស្មា តែប៉ុណ្ណោះ ។
ប៉ុន្តែថ្មីៗនេះ នៅពេលពួកតាលីបង់ឡើងកាន់កាប់អំណាច រូបភាពរបស់ស្ត្រី ដែលមានស្បៃខ្មៅគ្របមុខនិងដៃ បានប្រមូលផ្តុំគ្នា នៅទីក្រុងកាប៊ុល កាលពីចុងសប្តាហ៍ ដើម្បីគាំទ្រ “បញ្ជារបស់តាលីបង់” ដែលមានភាពផ្ទុយគ្នាយ៉ាងខ្លាំងពីវប្បធម៌របស់អាហ្វហ្គានីស្ថាន ។
នៅក្នុងវីដេអូមួយ ស្ត្រីដែលធ្វើបាតុកម្ម គាំទ្រក្រុមតាលីបង់ នៅក្នុងរដ្ឋធានី បានលើកបដាថា ស្ត្រីអាហ្វហ្គានីស្ថាន ពាក់គ្រឿងសម្អាង និងសំលៀកបំពាក់ទំនើប “មិនតំណាងឲ្យស្ត្រីអាហ្វហ្គានីស្ថានមូស្លីមទេ” និង “យើងមិនចង់បានសិទ្ធិស្ត្រី ដែលជាជនបរទេស និងផ្ទុយពីច្បាប់សារីយ៉ា” សំដៅលើច្បាប់អ៊ីស្លាមតឹងរ៉ឹងដែលគាំទ្រដោយតាលីបង់ ។
អ្នកចូលរួមក្នុងយុទ្ធនាការប្រព័ន្ធផ្សព្វផ្សាយសង្គម ចាប់ផ្តើមដោយលោកស្រីវេជ្ជបណ្ឌិត Bahar Jalali អតីតសាស្ត្រាចារ្យប្រវត្តិសាស្ត្រនៅសាកលវិទ្យាល័យអាមេរិក ក្នុងប្រទេសអាហ្វហ្គានីស្ថាន លោកស្រីបានប្រើពាក្យ ដូចជា #DoNotTouchMyClothes និង #AfghanistanCulture ដើម្បីទាមទារយកសំលៀកបំពាក់ប្រពៃណីរបស់ពួកគេមកវិញ ។
លោកស្រី Jalali និយាយថា លោកស្រីបានចាប់ផ្តើមយុទ្ធនាការនេះពីព្រោះ “កង្វល់ដ៏ធំបំផុតមួយរបស់ខ្ញុំ គឺអត្តសញ្ញាណ និងអធិបតេយ្យភាពរបស់អាហ្វហ្គានីស្ថាន ស្ថិតនៅក្រោមការវាយប្រហារហើយ” ។
លោកស្រី បានបង្ហោះរូបភាពផ្ទាល់ខ្លួននៅលើបណ្តាញសង្គមធ្វីតទ័រ Twitter ក្នុងសម្លៀកបំពាក់អាហ្វហ្គានីស្ថាន មានពណ៌បៃតងនាងបានជំរុញឲ្យស្ត្រីអាហ្វហ្គានីស្ថានដទៃទៀត ចែករំលែករូបភាពរបស់ពួកគេ ដើម្បីបង្ហាញ “មុខមាត់ពិតរបស់អាហ្វហ្គានីស្ថាន” ។
លោកស្រីបាននិយាយបន្តថា “ខ្ញុំចង់ប្រាប់ពិភពលោក អំពីការស្លៀកពាក់ ដែលអ្នកបានឃើញនៅក្នុងព័ត៌មាន (សំដៅលើសម្លៀកបំពាក់ដែលស្ត្រី ពាក់នៅឯការជួបជុំ គាំទ្រតាលីបង់)នោះ មិនមែនជាវប្បធម៌របស់យើងទេ និងមិនមែនជាអត្តសញ្ញាណរបស់យើងដែរ” ។
តំបន់នីមួយៗ នៃប្រទេសអាហ្វហ្គានីស្ថាន មានសំលៀកបំពាក់ប្រពៃណីផ្ទាល់ខ្លួន ប៉ុន្តែទោះបីជាមានភាពចម្រុះក៏ដោយ ពួកគេទាំងអស់គ្នា មានប្រធានបទរួម គឺពណ៌ កញ្ចក់ និងប៉ាក់ ហើយស្ត្រីចែករំលែកគំនិតដូចគ្នា សម្លៀកបំពាក់របស់ពួកគេ គឺជាអត្តសញ្ញាណរបស់អាហ្វហ្គានីស្ថាន ។
ស្ត្រីម្នាក់ឈ្មោះ Spozhmay Maseed សកម្មជនសិទ្ធិមនុស្ស ដែលមានមូលដ្ឋាននៅរដ្ឋ Virginia សហរដ្ឋអាមេរិក នាងបាននិយាយថា “នេះគឺជាសំលៀកបំពាក់អាហ្វហ្កានីស្ថានពិតប្រាកដរបស់យើង” (មានដូចរូបភាពខាងក្រោម) ។
លោកស្រី Maseed មានប្រាប់ថា “អស់ជាច្រើនសតវត្សមកហើយ ដែលយើងជាប្រទេសអ៊ីស្លាម ហើយជីដូនរបស់យើង បានស្លៀកពាក់សុភាពរាបសា ដោយមិនស្លៀកពាក់ពណ៌ខៀវ Burqa (Chadari) និង burqa ពណ៌ខ្មៅរបស់អារ៉ាប់ទេ” ។
“សម្លៀកបំពាក់ប្រពៃណីរបស់យើង តំណាងឲ្យវប្បធម៌ និងប្រវត្តិសាស្ត្រដ៏សំបូរបែបរបស់យើង ដែលមានអាយុកាល ៥,០០០ឆ្នាំ ដែលធ្វើឲ្យជនជាតិអាហ្វហ្គានីស្ថានម្នាក់ៗ មានមោទនភាពចំពោះខ្លួនឯងថាជានរណា” ។
សូម្បីតែអ្នក ដែលរស់នៅក្នុងតំបន់អភិរក្សបំផុត នៃប្រទេសនិយាយថា ពួកគេមិនដែលឃើញស្ត្រីស្លៀកពាក់ niqab ដែលជាសម្លៀកបំពាក់ខ្មៅគ្របមុខ នោះទេ ។
លោកស្រីបានបង្ហោះរូបថតនោះ ព្រោះយើងជាស្ត្រីអាហ្វហ្គានីស្ថាន យើងពាក់វប្បធម៌របស់យើង ដោយមោទនភាព ហើយយើងគិតថាអត្តសញ្ញាណរបស់យើង មិនអាចត្រូវបានកំណត់ដោយក្រុមណាមួយឡើយ ។
នៅលើប្រព័ន្ធផ្សព្វផ្សាយសង្គម ស្ត្រីមួយរូបទៀតឈ្មោះ លីម៉ា ហាលីម៉ា អាម៉ាដ អាយុ៣៧ឆ្នាំ ជាអ្នកស្រាវជ្រាវ និងជាស្ថាបនិក នៃក្រុមហ៊ុនមួយ និយាយថា វប្បធម៌របស់យើង មិនងងឹតទេ មិនមែនសខ្មៅទេ វាមានពណ៌ស្រស់ស្អាត វាមានសិល្បៈ និងមានអត្តសញ្ញាណ ។
ថ្មីៗនេះ មានសម្ពាធកាន់តែខ្លាំងឡើង ទៅលើស្ត្រីអាហ្វហ្គានីស្ថាន ក្នុងការផ្លាស់ប្តូរការស្លៀកពាក់វប្បធម៌របស់ពួកគេ និងគ្របដណ្តប់បិទជុំជិតខ្លួនឯង ។
មន្ត្រីតាលីបង់ ក៏បាននិយាយដែរថា ស្ត្រីនឹងអាចសិក្សា និងធ្វើការ ដោយអនុលោមតាមច្បាប់សារីយ៉ា និងប្រពៃណីវប្បធម៌ក្នុងតំបន់ ប៉ុន្តែច្បាប់ស្លៀកពាក់ដ៏តឹងរឹងនឹងត្រូវអនុវត្ត ។
ស្ត្រីអាហ្វហ្គានីស្ថានខ្លះ បានចាប់ផ្តើមស្លៀកពាក់ឆាដារី រួចទៅហើយ “chadari” ដែលជាសម្លៀកបំពាក់ពណ៌ខៀវ ដែលមានសំណាញ់បាំងរាងចតុកោណកែង នៅពីមុខភ្នែក ដោយឃើញមានស្ត្រីកាន់តែច្រើនពាក់វា នៅទីក្រុងកាប៊ុល និងទីក្រុងដទៃទៀត ។
រដ្ឋមន្ត្រីក្រសួងអប់រំ លោក Abdul Baqi Haqqani បាននិយាយថា សាកលវិទ្យាល័យនឹងត្រូវដាក់វាំងនន ខណ្ឌដោយឡែកពីគ្នាសម្រាប់និស្សិតស្រីទាំងអស់ ប៉ុន្តែលោកមិនបានបញ្ជាក់ទេថា តើសម្លៀកបំពាក់ខ្មៅគ្របមុខជិត ជាកាតព្វកិច្ចនោះទេ ៕
ចែករំលែកព័តមាននេះ