- ភ្នំពេញ
ភ្នំពេញ៖ ដោយសារតែស្មារតីជាតិនិយម ហើយស្នាមប្រវត្តិសាស្ត្រពីអតីតកាលផង នាំឲ្យខ្មែរយើងដោយច្រើន បានបញ្ចេញប្រតិកម្មប្រឆាំងជំទាស់ ក្នុងករណីប៉ុន្មានថ្ងៃនេះ ដែលថា ថៃបានសាងសង់ប្រាសាទថ្ម នៅខេត្តបុរីរម្យ ប្រទេសថៃ…
ភ្នំពេញ៖ ដោយសារតែស្មារតីជាតិនិយម ហើយស្នាមប្រវត្តិសាស្ត្រពីអតីតកាលផង នាំឲ្យខ្មែរយើងដោយច្រើន បានបញ្ចេញប្រតិកម្មប្រឆាំងជំទាស់ ក្នុងករណីប៉ុន្មានថ្ងៃនេះ ដែលថា ថៃបានសាងសង់ប្រាសាទថ្ម នៅខេត្តបុរីរម្យ ប្រទេសថៃ…
ភ្នំពេញ៖ ដោយសារតែស្មារតីជាតិនិយម ហើយស្នាមប្រវត្តិសាស្ត្រពីអតីតកាលផង នាំឲ្យខ្មែរយើងដោយច្រើន បានបញ្ចេញប្រតិកម្មប្រឆាំងជំទាស់ ក្នុងករណីប៉ុន្មានថ្ងៃនេះ ដែលថា ថៃបានសាងសង់ប្រាសាទថ្ម នៅខេត្តបុរីរម្យ ប្រទេសថៃ ដោយចម្លងតាមប្រាសាទអង្គរវត្ត។ ប៉ុន្តែបន្ទាប់ពីការស្រាវជ្រាវ និងប្រមូលព័ត៌មាន ចុះដល់កន្លែង សាងសង់ប្រាសាទនោះរួចមក ក្រសួងវប្បធម៌ និងវិចិត្រសិល្បៈ ប្រកាសថា សំណង់ នៅក្នុងវត្តមួយ នៅប្រទេសថៃនោះ មិនបានលួចចម្លងប្លង់ ឬសាងសង់តាមរចនាបថស្ថាបត្យកម្ម ដូចគ្នាទៅនឹងប្រាសាទអង្គរវត្ត ឬក៏ប្រាសាទបុរាណណាមួយ នៅកម្ពុជាយើងនោះទេ។
ក្នុងសេចក្តីប្រកាសព័ត៌មាន ចុះថ្ងៃទី៧ ខែកក្កដា ឆ្នាំ២០២១ ស្តីពី ការសាងសង់ប្រាសាទថ្ម នៅខេត្តបុរីរម្យ នៃប្រទេសថៃ ត្រូវបានក្រសួងវប្បធម៌ និងវិចិត្រសិល្បៈ លើកឡើងថា តាមរយៈបណ្តាញសង្គម ជាពិសេសប្រព័ន្ធហ្វេសប៊ុក ពាក់ព័ន្ធនឹងការសាងសង់ប្រាសាទថ្មមួយ នៅខេត្តបុរីរម្យ ក្នុងប្រទេសថៃ នារយៈពេលប៉ុន្មានថ្ងៃកន្លងមកនេះ ក្រសួងវប្បធម៌ និងវិចិត្រសិល្បៈ បានទំនាក់ទំនង និងសហការយ៉ាងជិតស្និទ្ធជាមួយស្ថានឯកអគ្គរាជទូតកម្ពុជា ប្រចាំប្រទេសថៃ ដើម្បីស្រាវជ្រាវប្រមូលព័ត៌មានបន្ថែម។
ក្រសួងវប្បធម៌ និងវិចិត្រសិល្បៈ ប្រកាសថា ស្ថានឯកអគ្គរាជទូតកម្ពុជា បានចុះធ្វើការស្រាវជ្រាវយ៉ាងយកចិត្តទុកដាក់ និងប្រមូលបានព័ត៌មានជាបឋមមួយចំនួន ដូចខាងក្រោម៖
១. សំណង់ប្រាសាទនេះ ជាសំណង់មួយ ក្នុងចំណោមសំណង់ប្រាសាទថ្មដទៃៗទៀត មានភាពចម្រុះគ្នា ជាទីប្រតិស្ឋាននៃព្រះពុទ្ធរូបសម្រាប់បូជា ស្ថិតនៅក្នុងវត្តពុទ្ធបាទសិលាភូម៉ានហ្វា នៃភូមិណងបូឡាយ ឃុំបានស៊ិង ស្រុកណាងរ៉ង ខេត្តបុរីរម្យ នៃព្រះរាជាណាចក្រថៃ។ សំណង់នេះ ធ្វើពីថ្មភក់ នៅផ្នែកក្រៅ និងចាក់បេតុងបង្កប់ដែកពីខាងក្នុង។
២. តាមរយៈការបំភ្លឺ និងបង្ហាញឯកសារ ប្លង់ សំណង់នានា ព្រះចៅអធិការវត្ត បានបញ្ជាក់ថា ការសាងសង់ប្រាសាទនេះ មិនបានលួចចម្លងប្លង់ ឬសាងសង់តាមរចនាបថស្ថាបត្យកម្ម ដូចគ្នាទៅនឹងប្រាសាទអង្គរវត្ត ឬក៏ប្រាសាទបុរាណណាមួយ នៅកម្ពុជាឡើយ ពោលគឺសាងសង់តាមគំនូសប្លង់ដោយខ្លួនឯង និងរចនាទៅតាមស្ថាបត្យកម្មប្រាសាទមួយចំនួន ដែលមានក្នុងតំបន់នោះ។
៣. តំណាងអ្នកសម្របសម្រួលនៃគម្រោងស្ថាបនាប្រាសាទ ក៏ស្វាគមន៍ឱ្យមន្ត្រីជំនាញផ្នែកស្ថាបត្យកម្មកម្ពុជា ចុះពិនិត្យដោយផ្ទាល់បាន ក្នុងករណីមានការមន្ទិលសង្ស័យ។
ជាមួយនឹងការប្រកាសដូច្នេះ ក្រសួងវប្បធម៌ និងវិចិត្រសិល្បៈ ក៏បានប្រកាសថ្លែងអំណរគុណយ៉ាងជ្រាលជ្រៅចំពោះបងប្អូនជនរួមជាតិ ដែលតែងយកចិត្តទុកដាក់ ការពារ លើកតម្កើងកិត្យានុភាព អត្តសញ្ញាណជាតិ ព្រមទាំងសិល្បៈវប្បធម៌ដ៏ថ្លៃថ្លារបស់ជាតិ ប្រកបដោយសេចក្តីថ្លៃថ្នូរដ៏ខ្ពង់ខ្ពស់។ ក្រសួង ក៏បានបញ្ជាក់បន្ថែមថា នឹងធ្វើការ ហើយតាមដានការងារនេះ ដោយយកចិត្តទុកដាក់។
ករណីថ្មីចុងក្រោយនៃការសាងសង់ប្រាសាទថ្ម នៅខេត្តបុរីរម្យ ប្រទេសថៃនេះ ជាករណីសិក្សា ដកពិសោធន៍ថ្មីមួយទៀត សម្រាប់ខ្មែរយើង។ ទី១-បង្ហាញថា ស្មារតីជាតិនិយមរបស់ខ្មែរយើង នៅតែបន្តមាន និងមិនឲ្យនរណាម្នាក់ មកចម្លងស្នាដៃរបស់បុព្វបុរសខ្មែរយើង ដែលជាស្នាដៃគ្មានពីរលើលោកនោះឡើយ។ ទី២-ការឆ្លើយតបរបស់ក្រសួងវប្បធម៌ និងវិចិត្រសិល្បៈ ក៏ធ្វើបានលឿន និងសហការជាមួយស្ថានទូត ចុះដល់ទីតាំងផ្ទាល់ ដើម្បីបង្ហាញការពិតដល់ប្រជាពលរដ្ឋខ្មែរ។ ទី៣-ហេតុការណ៍នេះ ក៏បានបង្ហាញពីភាពចាស់ទុំរបស់ខ្មែរយើង ក្នុងសម័យទំនើប ដែលមិនបង្កជាបាតុកម្ម ឈានដល់កុបកម្ម ដោយហិង្សា ប្រឆាំងថៃ រហូតដល់វាយកម្ទេចស្ថានទូតថៃ ដូចព្រឹត្តិការណ៍កាលពីថ្ងៃទី២៩ ខែមករា ឆ្នាំ២០០៣ ដោយកាលណោះ ខ្មែរយើង ខឹងសម្បារនឹងស្ត្រីតួកុនថៃម្នាក់ ដែលបាននិយាយថា អង្គរវត្ត ជារបស់ថៃ។
កុបកម្មប្រឆាំងថៃ កាលពីឆ្នាំ២០០៣ នាំដល់ការវាយបំផ្លាញស្ថានទូតថៃ និងវាយកម្ទេចអគារពាណិជ្ជកម្មថៃមួយចំនួននៅភ្នំពេញ ដែលគិតជាទឹកប្រាក់ប្រមាណជាង ៥០លានដុល្លារអាមេរិក ដែលរាជរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជាយើង ត្រូវសងថៃ ក្រោយការរំជើបរំជួលនោះ។
ប្រវត្តិសាស្ត្រខ្មែរយើង និងប្រទេសជិតខាង មិនថាថៃ វៀតណាម ឬឡាវ គឺមានរឿងរ៉ាវច្រើន ដែលប្រទេសជាប់ព្រំដែនទាំងនេះ បង្កអរិយភាពនឹងកម្ពុជា ពិសេសលើបញ្ហាព្រំដែន និងប្រាសាទបុរាណនេះតែម្តង។ អតីតកាល ថៃ ឬសៀម ធ្លាប់ចូលឈ្លានពានទឹកដីកម្ពុជា ហើយសូម្បីតែទឹកដីរបស់ថៃសព្វថ្ងៃមួយផ្នែកធំ ក៏ជាដែនដីអាណាចក្រខ្មែរយើង កាលពីអតីតកាលដែរ។ ស្នាមប្រេះស្រាំ និងប្រវត្តិសាស្ត្រនេះ មិនអាចកែប្រែ ហើយខ្មែរយើង នៅតែយល់ថា ថៃបន្តចិញ្ចឹមមហិច្ឆតា ចង់បានប្រាសាទបុរាណខ្មែរយើង ដូចករណីនៅប្រាសាទព្រះវិហារ ជាឧទាហរណ៍ថ្មីៗ។
មុននឹងចុះបញ្ជីចូលក្នុងសម្បត្តិបេតិកភណ្ឌពិភពលោក នាថ្ងៃទី៧ ខែកក្កដា ឆ្នាំ២០០៨ គឺថៃតែងតែទំនាស់នឹងកម្ពុជា បើទោះបីជាតុលាការយុត្តិធម៌អន្តរជាតិទីក្រុងឡាអេ បានសម្រេចឲ្យកម្ពុជាឈ្នះក្តី ក្លាយជាម្ចាស់ស្របច្បាប់លើប្រាសាទដ៏ចំណាស់នេះ នៅក្នុងបូរណភាពដែនដីកម្ពុជា តាមរយៈសាលក្រម កាលពីថ្ងៃទី១៥ ខែមិថុនា ឆ្នាំ១៩៦២ ក៏ដោយ។
ក្រោយអង្គការយូណេស្កូ ដាក់បញ្ចូលប្រាសាទព្រះវិហារ ចូលជាសម្បត្តិបេតិកភណ្ឌពិភពលោក នាថ្ងៃទី៧ ខែកក្កដា ឆ្នាំ២០០៨ គឺមួយសប្តាហ៍ក្រោយមក ថៃបានលើកទ័ពចូលឈ្លានពានព្រំដែនប្រាសាទព្រះវិហារ ដោយអះអាងថា ទឹកដីជុំវិញប្រាសាទព្រះវិហារ ជាទឹកដីរបស់ខ្លួន។ វត្តមានរបស់កងទ័ពថៃ ចូលឈ្លានពានទឹកដីកម្ពុជា នៅព្រំដែនប្រាសាទព្រះវិហារ បានបង្កជាសង្គ្រាមរ៉ាំរ៉ៃរាប់ឆ្នាំ រហូតមានការផ្ទុះអាវុធ បណ្តាលឲ្យស្លាប់ និងរបួសកងទ័ព ព្រមទាំងប្រជាជនសង្ខាងជាច្រើននាក់។
យ៉ាងណាក៏ដោយ លើកនេះ មិនដូចមុនៗទេ។ ពលរដ្ឋខ្មែរយើង មានភាពចាស់ទុំ ថ្លឹងថ្លែង និងអត់ធ្មត់ច្រើនជាងមុន ហើយចេញប្រតិកម្ម ត្រឹមតែតាមហ្វេសប៊ុកប៉ុណ្ណោះ។ ណាមួយ ពេលនេះ ក៏ក្រសួងវប្បធម៌ និងវិចិត្រសិល្បៈ រួមទាំងស្ថានទូតកម្ពុជា ប្រចាំប្រទេសថៃ ស្រាយបំភ្លឺ និងស្វែងរកព័ត៌មានពិត មកបញ្ជាក់ជូនមហាជន បានទាន់ពេលវេលា។
ដូច្នេះបញ្ហាព្រំដែន និងសំណុំរឿងប្រាសាទបុរាណ រវាងកម្ពុជា និងបណ្តាប្រទេសជាប់ព្រំដែនទាំងបី មានថៃ វៀតណាម ឡាវ បាន និងកំពុង ហើយក៏នឹងបន្តជារឿងរសើប ក្រោមស្មារតីជាតិនិយមរបស់ខ្មែរយើង។ ប៉ុន្តែអ្វីក៏ដោយ មុននឹងវិនិច្ឆ័យ មុននឹងចេញប្រតិកម្ម គឺទាមទារឲ្យមានការថ្លឹងថ្លែង និងស្វែងរកព័ត៌មានពិត។ ដូចពាក្យចាស់លោកថា «ខឹងខុស ខឹងខាត» ឬក៏ «បើខឹង រឿងតូច នឹងក្លាយជារឿងធំ»៕
ចែករំលែកព័តមាននេះ