រាជធានីភ្នំពេញ ៖ ឆ្នាំក្រោយនេះ កម្ពុជានឹងដល់ខួប២៥ឆ្នាំ គិតចាប់តាំងពីករណីមេរោគអេដស៍ដំបូងបំផុតត្រូវបានរាយការណ៍ ហើយការឆ្លើយតបនឹងមេរោគអេដស៍/ជំងឺអេដស៍ជាតិរបស់ប្រទេសនេះ បានឈានចូល…
រាជធានីភ្នំពេញ ៖ ឆ្នាំក្រោយនេះ កម្ពុជានឹងដល់ខួប២៥ឆ្នាំ គិតចាប់តាំងពីករណីមេរោគអេដស៍ដំបូងបំផុតត្រូវបានរាយការណ៍ ហើយការឆ្លើយតបនឹងមេរោគអេដស៍/ជំងឺអេដស៍ជាតិរបស់ប្រទេសនេះ បានឈានចូលយ៉ាងលឿនជាសកម្មភាព ក្លាយជាប្រទេសដែលមានជោគជ័យបំផុតនៅក្នុងតំបន់ ក្នុងការឆ្លើយតបនឹងមេរោគអេដស៍/ជំងឺអេដស៍ ។ ចលនាដែលបានមកពីកិច្ចសហការរួមគ្នារវាងរាជរដ្ឋាភិបាល និងសង្គមស៊ីវិល ដើម្បីសម្រេចបានគោលដៅរួម បានសង្គ្រោះជីវិតមនុស្សរាប់ម៉ឺននាក់ ព្រមទាំងបានប្រែក្លាយមុខមាត់នៃមេរោគអេដស៍/ជំងឺអេដស៍ ពីការភ័យខ្លាច ការឈឺចាប់ និងភាពឯកោ ទៅជាការរស់នៅដោយវិជ្ជមាន ភាពជាអ្នកដឹកនាំ និងការចូលរួមរបស់សហគមន៍ ។
នៅក្នុងឱកាសទិវាប្រយុទ្ធនឹងជំងឺអេដស៍ពិភពលោកឆ្នាំ២០១៥នេះ យើងអាចចូលរួមអបអរសាទរវឌ្ឍនភាពរយៈពេលមួយឆ្នាំទៀត៖ ការរៀបចំផែនការយុទ្ធសាស្ត្រ ដោយផ្តល់អាទិភាពទៅលើសេវាកម្មដែលផ្តោតលើប្រជាជនគោលដៅសំខាន់ៗដែលប្រឈមមុខខ្ពស់ លើកទឹកចិត្តដល់ការធ្វើតេស្តឈាមរកមេរោគអេដស៍ និងការចុះឈ្មោះក្នុងការទទួលការព្យាបាលពាក់ព័ន្ធនឹងមេរោគអេដស៍ លើកកម្ពស់ចំណេះដឹង និងតម្រូវការសម្រាប់សេវាក្នុងចំណោម និងជាមួយសហគមន៍ សាកល្បងគំនិតថ្មីៗសម្រាប់ការបង្ការ រួមទាំងវិធីសាស្ត្រដែលមានលក្ខណៈរួមបញ្ចូល និងមានប្រសិទ្ធផលសម្រាប់ការថែទាំ និងគាំទ្រ កៀរគរធនធាន កែលម្អព័ត៌មានជាយុទ្ធសាស្ត្រ ព្រមទាំងលើកកម្ពស់សិទ្ធិមនុស្ស និងសមភាពយេនឌ័រ ។
អស់រយៈពេលជិតមួយឆ្នាំមកហើយ បន្ទាប់ពីការឆ្លងមេរោគអេដស៍ក្នុងចំនួនយ៉ាងច្រើន ត្រូវបានរាយការណ៍នៅក្នុងឃុំរកា ខេត្តបាត់ដំបង ៩០% នៃអ្នកដែលរស់នៅជាមួយមេរោគអេដស៍នៅក្នុងសហគមន៍នេះ បាននិងកំពុងទទួលការព្យាបាល និងកំពុងតែរៀនរស់នៅដោយវិជ្ជមានជាមួយមេរោគអេដស៍ ។ លទ្ធផលនេះអាចសម្រេចបាន ដោយសារតែកិច្ចខិតខំប្រឹងប្រែងរបស់រាជរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជានៅថ្នាក់ជាតិ ថ្នាក់ខេត្ត និងថ្នាក់មូលដ្ឋាន ក្នុងភាពជាដៃគូជាមួយអង្គការសង្គមស៊ីវិល រួមទាំងសហគមន៍ផងដែរ ដែលបានផ្តល់សេវាចាំបាច់នានា និងការគាំទ្រដល់សមាជិកសហគមន៍រកា ដែលបានរងផលប៉ះពាល់ពីមេរោគអេដស៍ ។ វាគឺជាការវិនិយោគរយៈពេលវែងមួយដើម្បីធានាថា អ្នករស់នៅជាមួយមេរោគអេដស៍ក្នុងឃុំរកា បន្តការព្យាបាលជារៀងរាល់ថ្ងៃ ការពារសមាជិកគ្រួសារជាទីស្រឡាញ់របស់ពួកគេ ព្រមទាំងធានាថាមេរោគអេដស៍មិនរារាំងដល់ទិដ្ឋភាពផ្សេងទៀតនៃជីវិតរបស់ពួកគេ ។ គួរឱ្យសោកស្តាយ ការមាក់ងាយ និងការរើសអើង នៅតែធ្វើឱ្យជីវិតរបស់អ្នករស់នៅជាមួយមេរោគអេដស៍ជួបការប្រឈម ។ ដោយមិនគិតថាពួកគេស្ថិតនៅទីណានោះទេនៅប្រទេសនេះ អ្នករស់នៅជាមួយមេរោគអេដស៍ និងអ្នកប្រឈមមុខខ្ពស់នឹងការឆ្លងមេរោគអេដស៍ សមនឹងទទួលបាននូវជីវិតពេញលេញមួយប្រកបដោយសេចក្តីថ្លៃថ្នូរ និងការរួមបញ្ចូល ព្រមទាំងទទួលបានសេវាសុខភាពរយៈពេលវែង ប្រកបដោយគុណភាព សំណាញ់សុវត្ថិភាពសង្គមគ្រប់គ្រាន់ មុខរបរ និងឱកាសការងារស្មើគ្នានៅក្នុងបរិយាកាសមួយដែលសិទ្ធិមនុស្សរបស់ពួកគេ ត្រូវបានគោរពយ៉ាងពេញលេញ ។ មកដល់ពេលនេះ ប្រជាជនកម្ពុជាខ្លះបាននិងកំពុងរស់នៅជាមួយមេរោគអេដស៍រយៈពេល២០ឆ្នាំមកហើយ ហើយទោះបីជាមេរោគអេដស៍បានធ្វើឱ្យជីវិតរបស់ពួកគេមានការផ្លាស់ប្តូរក្តី តាមរយៈភាពអត់ធន់ និងសេចក្តីក្លាហានរបស់ពួកគេ បានប្រែក្លាយបញ្ហាប្រឈមទៅជាឱកាសវិញ ។ បទពិសោធន៍របស់ពួកគេនៅក្នុងការកសាងជីវិតបច្ចុប្បន្ននិងអនាគតជាវិជ្ជមានមួយ ផ្តល់ព័ត៌មាន និងរួមចំណែកដល់ការឆ្លើយតបរបស់ប្រទេស តាមរយៈសេវាដែលដឹកនាំដោយសហគមន៍ ការគាំទ្រពីមិត្ត និងការកាត់បន្ថយការមាក់ងាយ និងការរើសអើងចំពោះអ្នកដែលទើបរងផលប៉ះពាល់ថ្មីៗ នៅតែជាបំណងប្រាថ្នាមួយ និងជាទ្រព្យសម្បត្តិមួយដែលត្រូវកោតសរសើរនៅក្នុងឱកាសទិវាប្រយុទ្ធនឹងជំងឺអេដស៍ពិភពលោកនេះ ។
វឌ្ឍនភាពក៏ត្រូវបានធ្វើឡើងផងដែរ នៅក្នុងការកំណត់ពីការត្រៀមរៀបចំឱ្យមាននិរន្តរភាពនៃការឆ្លើយតបនឹងជំងឺអេដស៍របស់ជាតិ៖ ការបង្កើនថវិកាជាតិ ការរៀបចំផែនការដើម្បីធានាធនធានមនុស្សផ្នែកសុខាភិបាលគ្រប់គ្រាន់ ឱសថនិងសម្ភារបរិក្ខារ ដែលមានតម្លៃសមរម្យ ប្រសិទ្ធផលតម្លៃ សមាហរណកម្ម និងការពង្រឹងភាពជាដៃគូឈ្នះ-ឈ្នះ-ឈ្នះ រវាងរាជរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា សង្គមស៊ីវិល និងសហគមន៍ដែលរងប៉ះពាល់ដោយមេរោគអេដស៍ ។ នៅឯកិច្ចសន្ទនានាពេលថ្មីៗមួយ ស្តីពីនិរន្តរភាពនៃការឆ្លើយតបនឹងជំងឺអេដស៍ថ្នាក់ជាតិ លោក អៀង ម៉ូលី ទេសរដ្ឋមន្ត្រីទទួលបន្ទុកបេសកកម្មពិសេស និងជាប្រធានអាជ្ញាធរជាតិប្រយុទ្ធនឹងជំងឺអេដស៍ បានអំពាវនាវឱ្យមាន «ការចូលរួមក្នុងក្បួនលើវិថីមួយឆ្ពោះទៅរកអនាគតដើម្បីប្រឆាំងនឹងពេលវេលា ក្នុងគោលបំណងកៀរគរធនធានទាំងអស់ (សម្ភារ បញ្ញាស្មារតី វប្បធម៌ ផ្លូវអារម្មណ៍ យុទ្ធសាស្ត្រ និងថែមទាំងធនធានសាសនាផងដែរ) ព្រមទាំងដាក់ពង្រាយធនធានទាំងនេះដើម្បីប្រែក្លាយវិបត្តិនៃការរីករាលដាលមេរោគអេដស៍/ជំងឺអេដស៍ ទៅជាឱកាស… យើងត្រូវតែចាត់ទុកវាជាបញ្ហារបស់យើង ហើយយើងត្រូវតែធ្វើជាម្ចាស់លើអនាគតរបស់យើង ដូចគ្នានឹងយើងធ្វើជាម្ចាស់ផ្ទះរបស់យើង ដីធ្លីរបស់យើង មរតករបស់យើង និងវប្បធម៌របស់យើងដែរ» ។
ជាការគួរឱ្យស្តាយ ការដង្ហែក្បួនប្រកបដោយក្តីសង្ឃឹមទៅក្នុងអនាគតមួយ ដែលការរីករាលដាលនៃជំងឺអេដស៍លែងជាការគំរាមកំហែងផ្នែកសុខភាពសាធារណៈមួយ នៅតែជាជំហានថយក្រោយ នៅពេលក្រុមប្រជាជនដែលងាយរងគ្រោះ រួមទាំងស្ត្រីធ្វើការក្នុងសេវាកម្សាន្ត មនុស្សបំលែងភេទ បុរសដែលរួមភេទជាមួយបុរស អ្នកប្រើគ្រឿងញៀន អ្នករស់នៅជាមួយមេរោគអេដស៍ និងក្រុមងាយរងគ្រោះដទៃទៀត ត្រូវបានចាប់ខ្លួនដោយមិនរើសមុខ និងឃុំខ្លួន ដែលធ្វើឱ្យប៉ះពាល់ដល់សិទ្ធិ និងសុខភាពរបស់ពួកគេ និងសុខភាពសាធារណៈ អ្នកដែលរស់នៅជាមួយមេរោគអេដស៍ខ្លះ ខកខានការព្យាបាលមេរោគអេដស៍ក្នុងការសង្គ្រោះជីវិត និងអាចនឹងមានការកើនឡើងនូវការប្រឈមដោយមនុស្សផ្សេងទៀត មិនបានចេញមកទទួលសេវាអប់រំបង្ការ ដោយសារការភ័យខ្លាច ក្នុងការក្លាយជាគោលដៅនៃការចាប់ប្រមូលនៅតាមដងផ្លូវ ។ បញ្ហានេះជាការខាតបង់សម្រាប់មនុស្សគ្រប់រូប និងកាត់បន្ថយប្រសិទ្ធភាពការវិនិយោគ និងផលចំណេញដែលបានមកដោយលំបាកនៅក្នុងការឆ្លើយតបនឹងមេរោគអេដស៍ ព្រមទាំងនៅក្នុងការរំដោះប្រជាជនចេញពីភាពក្រីក្រ ។ យើងអាច និងគួរតែធ្វើឱ្យបានប្រសើរជាងនេះ ដោយផ្តល់ដល់ប្រជាជនប្រឈមមុខនូវជម្រើសផ្សេងទៀតសម្រាប់ជីវិតមួយប្រកបដោយសេចក្តីថ្លៃថ្នូរ ក្តីសង្ឃឹម និងសិទ្ធិអំណាចដើម្បីសម្រេចបានសក្តានុពលពេញលេញរបស់ពួកគេ ក្នុងនាមជាមនុស្សជាតិ ។
នៅក្នុងខែកញ្ញា ប្រទេសកម្ពុជា គឺជាប្រទេសមួយក្នុងចំណោមប្រទេស១៩៣ ដែលជារដ្ឋសមាជិករបស់អង្គការសហប្រជាជាតិ ដែលបានអនុម័តគោលដៅអភិវឌ្ឍន៍ប្រកបដោយចីរភាព និងប្តេជ្ញាចិត្តបញ្ចប់ការរីករាលដាលជំងឺអេដស៍ ដែលជាការគំរាមកំហែងផ្នែកសុខភាពសាធារណៈមួយត្រឹមឆ្នាំ២០៣០ ។ ទោះបីជាគោលដៅនេះមានលក្ខណៈមហិច្ឆតាក្តី វាអាចសម្រេចបានតាមរយៈវិធីសាស្ត្ររហ័សមួយដោយពន្លឿនសកម្មភាព និងការវិនិយោគក្នុងរយៈពេលប្រាំឆ្នាំខាងមុខ ។ ការប្តេជ្ញាចិត្តរបស់កម្ពុជាកាន់តែមានលក្ខណៈខ្លាំងជាងពេលកន្លងមក ដោយមានគោលបំណងសម្រេចបានគោលដៅនេះ នៅមុនចំណុចដៅសាកល ។
នៅក្នុងរយៈពេលជាច្រើនឆ្នាំកន្លងមក ប្រទេសកម្ពុជាស្ថិតនៅលើផ្លូវត្រឹមត្រូវនៃប្រវត្តិជំងឺអេដស៍ ដឹកនាំជាគំរូ ក្លាយជាគំរូមួយសម្រាប់តំបន់ និងពិភពលោក ។ ទោះបីជាយ៉ាងនេះក្តី បញ្ហាជំងឺអេដស៍ និងការទទួលខុសត្រូវរបស់យើងមិនទាន់ចប់ទេ រហូតដល់ពេលមនុស្សគ្រប់រូបមានសុវត្ថិភាព ។ នេះគឺជាអ្វីដែលប្រព័ន្ធអង្គការសហប្រជាជាតិប្តេជ្ញាចិត្តសម្រេចឱ្យបាន ហើយ ទិវាប្រយុទ្ធនឹងជំងឺអេដស៍ពិភពលោក គឺជាឱកាសមួយដើម្បីថ្លែងអំណរគុណដល់មនុស្សគ្រប់រូប ដែលបានរួមចំណែកដល់វឌ្ឍនភាពដ៏រហ័សនេះ ។ សូមចូលរួមជាមួយយើង នៅក្នុងក្បួនដ៏អធិកអធម និងគ្រប់ជំហាននីមួយៗនៃវិថីនេះ ត្រូវជ្រើសរើសយកជីវិតនៃសេចក្តីថ្លៃថ្នូរ សម្រាប់មនុស្សគ្រប់រូប ។ នៅក្នុងយុគសម័យថ្មី គោលដៅអភិវឌ្ឍន៍ប្រកបដោយចីរភាព ក្រុមដែលងាយរងគ្រោះបំផុតជាក្រុមដែលត្រូវយកចិត្តទុកដាក់មុនគេ ។ នេះគឺជាវិធីតែមួយគត់សម្រាប់យើងទាំងអស់គ្នា ជាពិសេស មនុស្សជំនាន់ថ្មី ដើម្បីបញ្ចប់ការរីករាលដាលជំងឺអេដស៍ ដែលជាការគំរាមកំហែងសុខភាពសាធារណៈ ត្រឹមឆ្នាំ២០៣០ ៕
លោកស្រី ម៉ារី អូឌីល អេម៉ុនដ៏ ប្រធានក្រុមរួមគ្នានៃអង្គការសហប្រជាជាតិស្តីពីមេរោគអេដស៍/ជំងឺអេដស៍ និងជានាយិកាប្រចាំប្រទេសនៃអង្គការ UNAIDS
ចែករំលែកព័តមាននេះ