អន្ទង់ជាប្រភេទសត្វស៊ីចំណីស្រស់ ឬរស់ និងរុក្ខជាតិរលួយ ។ វារស់គ្រប់ទីកន្លែងក្នុងបឹង ត្រញំង ប្រទេសកម្ពុជា សាច់អន្ទង់មាន រសជាតិឆ្ងាញ់ និងមានតំលៃខ្ពស់នៅលើ ទីផ្សារ ។ ដូច្នេះដើម្បីជួយបងប្អូនកសិករអាចរកប្រាក់ចំណូលបន្ថែមលើការ ចិញ្ចឹមអន្ទង់ ខ្ញុំសូមលើកយកបទពិសោធន៍របស់កសិកររាជ ឆាន មកបង្ហាញជូនដូចខាងក្រោម ៖
អន្ទង់ជាប្រភេទសត្វស៊ីចំណីស្រស់ ឬរស់ និងរុក្ខជាតិរលួយ ។ វារស់គ្រប់ទីកន្លែងក្នុងបឹង ត្រញំង ប្រទេសកម្ពុជា សាច់អន្ទង់មាន រសជាតិឆ្ងាញ់ និងមានតំលៃខ្ពស់នៅលើ ទីផ្សារ ។ ដូច្នេះដើម្បីជួយបងប្អូនកសិករអាចរកប្រាក់ចំណូលបន្ថែមលើការចិញ្ចឹមអន្ទង់ ខ្ញុំសូមលើកយកបទពិសោធន៍របស់កសិកររាជ ឆាន មកបង្ហាញជូនដូចខាងក្រោម ៖
លោកអ៊ំរាជ ឆាន ជាកសិកររស់នៅភូមិ កណ្ដាល ឃុំចេក ស្រុកស្វាយជ្រុំ ខេត្ដស្វាយ រៀង គាត់មានបទពិសោធន៍ចិញ្ចឹមអន្ទង់ល្អ ប្រសើរ បទពិសោធន៍នេះគាត់ចេះមកពីកូន របស់គាត់រាជ សុភាព (បុគ្គលិកអង្គការ សេដាក) ។ នៅខែធ្នូ ឆ្នាំ២០០៥ គាត់ចាប់ ផ្ដើមចិញ្ចឹមដោយបានពូជមកពីបងប្អូនជិត ខាងបានឱ្យខ្លះ និងទិញគេខ្លះ (កូនអន្ទង់តូច ធំជាងចង្កឹះ) ។ គាត់បានរៀបចំចិញ្ចឹមដូច ខាងក្រោម ៖
ក-សង់អាងស៊ីម៉ង់ត៍សំរាប់ចិញ្ចឹម
-សង់អាងនៅកន្លែងស្រលះ ។ អាងមាន ទំហំ២ម៉ែត្រ បួនជ្រុង ជំរៅ៨តឹក
-បាតអាងរាងទេរមកកន្លែងបង្ហូរទឹក ចេញ
-បាត និងជញ្ជាំងអាងខាងក្នុងធ្វើយ៉ាង ណាឱ្យរលោង ។
ខ-រៀបចំសំអាតក្នុងអាង
កាប់ដើមចេកត្រាំក្នុងអាង១អាទិត្យ ដើម្បីកាត់បន្ថយក្លិនស៊ីម៉ង់ត៍ រួចលាងសំអាត ឱ្យបាត់ក្លិន បន្ទាប់មកដាក់ហាលកំដៅថ្ងៃរយៈ ពេល១ថ្ងៃ ។
គ-រៀបចំជំរកក្នុងអាង
ដើម្បីដាក់អន្ទង់ចិញ្ចឹមឱ្យបានល្អ យើង ត្រូវអនុវត្ដន៍ដូចតទៅ ៖
រៀបចំជំរកក្នុងអាងទៅតាមស្រទាប់ពី ស្រទាប់បាតដល់ស្រទាប់លើបង្អស់ ៖
-ដាក់ដីដំបូកទ្រាប់បាតកំរាស់១តឹក (ដី ដំបូករែងយកដីម៉ដ្ឋ)
-ដាក់លាមកជ្រូកស្ងួត៥០ភាគរយ និង លាមកមាន់ស្ងួត៥០ភាគរយ លាយចូលគ្នា កំរាស់១តឹក
-យកដើមចេកទៅហាន់ រួចដាក់សំដិល ឱ្យស្ងួត៥០ភាគរយ និងចំបើងផុយ៥០ភាគ រយ លាយចូលគ្នាកំរាស់១តឹក
-ដាក់ដីដំបូកនៅស្រទាប់លើបង្អស់ (ដាក់រាងទេរ គឺម្ខាងខ្ពស់ និងម្ខាងទៀត ទាប)
-ចាក់ទឹកចូលអាងឱ្យលិចផ្នែកម្ខាងខាង ទាប (ជំរៅទឹក២តឹក) ហើយម្ខាងទៀត គោក
-ដាក់កំបោ្លកដាំពីលើផ្ទៃទឹក ។
ឃ-ចំនួនកូនអន្ទង់ដាក់ចិញ្ចឹម
កូនអន្ទង់ដែលដាក់ចិញ្ចឹមមានទំហំប៉ុន ចង្កឹះ ។ គាត់ដាក់អន្ទង់ចំនួន៤០ក្បាល ក្នុង១ ម៉ែត្រការ៉េ (ពូជអន្ទង់ប្រផេះ) ។
ង-ប្រភេទចំណី និងការផ្ដល់ចំណី
ប្រភេទចំណីដែលដាក់ឱ្យអន្ទង់ស៊ីមាន បបរ កន្ទក់ ត្រកួន ស្លឹកដំឡូងជ្វា បន្លែ ចុង អង្ករ ស្លឹកកន្ធំថេត លាយបញ្ចូលគ្នា ។ ក្រៅ ពីនេះ គាត់ឱ្យស៊ីដូចជា កំពឹក ត្រីចង្វា ខ្យង ខ្ចៅ និងកូនត្រីល្អិតៗ (ចំណីនេះមិនទៀង ទាត់) ។
គាត់ផ្ដល់ចំណីឱ្យអន្ទង់ស៊ីយ៉ាងទៀងទាត់គឺ១ថ្ងៃម្ដង នៅពេលព្រលប់សំរាប់អន្ទង់៤០ ក្បាល ។ បរិមាណចំណី៣ខែដំបូងឱ្យស៊ី២-៣ ខាំ លើសពី៣ខែឡើងទៅ៥ខាំ-១គីឡូ
ក្រាម ។
ច-ការថែទាំ
-ចិញ្ចឹមបានរយៈពេល១ខែដំបូង គាត់ ចាប់ប្ដូរទឹកចេញ ដោយប្ដូររយៈពេល២ អាទិត្យម្ដង (ប្ដូរទឹកដែលអណ្ដែត លើភក់ ចំនួន៣ប៉ោត)
-ចិញ្ចឹមបានរយៈពេល២ខែឡើងទៅ ប្ដូរ ទឹក១អាទ្យិម្ដង (ម្ដង១ប៉ោត)
-ក្រោយពីស៊ីចំណីរួច វាសំងំស្ងាត់ស្ងៀម ហើយបង្ហើបក្បាលផុតពីភក់
-បើផ្ដល់ចំណីមិនគ្រប់គ្រាន់ គាត់សង្កេត ឃើញថា អន្ទង់ធំវាយខាំអន្ទង់តូច ដូច្នេះគាត់ ត្រូវដាក់ចំណីបន្ថែមទៀត
-នៅពេលភក់មានក្លិនស្អុយ គាត់បារភក់ ផ្នែកខាងលើ ដូរចេញដោយលៃយ៉ាងណាកុំឱ្យ មានជាប់ពង និងកូនអន្ទង់ ។
ឆ-ការប្រមូលផល
ក្រោយពីចិញ្ចឹមបានរយៈពេល៩ខែមក គាត់បានកាយភក់ ចាប់អន្ទង់ប្រមាណ២០ ក្បាលមកថ្លឹង ។ ជាមធ្យមអន្ទង់មូលមាន ទំងន់ពី៣ខាំទៅ៦ខាំក្នុង១ក្បាល ។ ហើយ មានសល់ទាំងអន្ទង់ធំ និងកូនអន្ទង់តូចជា ច្រើនទៀត (មិនបានចាប់រាប់ព្រោះវាលូន លឿនពេក) នៅក្នុងភក់ ។ នៅខែធ្នូ ឆ្នាំ ២០០៦ គាត់ចាប់លក់ ហើយនៅសល់កូនតូច ទុកធ្វើពូជបន្ដទៀត ។ គាត់លក់បានប្រាក់ ១០០.០០០រៀល ក្នុងអន្ទង់២០ក្បាល ។
ជ-ចំណាប់អារម្មណ៍របស់កសិករ
តាមរយៈបទពិសោធន៍នេះ លោកអ៊ំមាន ចំណាប់អារម្មណ៍ថា អន្ទង់ងាយស្រួលចិញ្ចឹម ព្រោះមិនចំណាយដើមទុន និងពេលវេលា ច្រើនប៉ុន្មានទេ ហើយពូជអន្ទង់ងាយរក និង ពងកូនតាមធម្មជាតិ ។ ម្យ៉ាងវិញទៀត នៅ លើទីផ្សារក៏មានតំលៃថ្លៃ ទៅថ្ងៃមុខ គាត់ នឹងពង្រីកការចិញ្ចឹមអន្ទង់ថែមទៀត នៅរដូវ ប្រាំងខាងមុខនេះ ដើម្បីយកកូនបន្ដពូជ
ទៀត ។ ប៉ុន្ដែបញ្ហាដែលគួរឱ្យកត់សំគាល់ក្នុង ការចិញ្ចឹមអន្ទង់គឺ នៅម៉ោង៩យប់មានបក្សី ចាប់អន្ទង់ធំ ពេលវាអើតក្បាលផុតពីភក់ ។
ឈ-យោបល់បន្ថែមរបស់អ្នកបច្ចេក ទេសអង្គការសេដាក
ដើម្បីចិញ្ចឹមអន្ទង់ឱ្យបានល្អ អ្នកបច្ចេក ទេសសូមណែនាំចំណុចមួយចំនួនដូចខាង ក្រោម ៖
-បំបែកអន្ទង់តូចទៅដាក់ចិញ្ចឹមកន្លែង ផ្សេងៗ ប្រការកុំឱ្យអន្ទង់ធំស៊ីអន្ទង់តូច
-គួរពង្រីកអាងឱ្យបានធំទូលាយ ដើម្បី ដាក់ជន្លេនចិញ្ចឹមជាមួយអន្ទង់ក្នុងអាង
-គួរធ្វើគំរបគ្របពីលើអាង (ប្រើព្រួល ឫស្សី) ការពារពពួកបក្សី ពស់ ឆ្មា កណ្ដុរ ចូលស៊ីអន្ទង់
-គួររកពូជអន្ទង់ពណ៌លឿង មកដាក់ ចិញ្ចឹម ពីព្រោះវាធំលឿនជាងអន្ទង់ពណ៌ ប្រផេះ
-ពេលប្ដូរទឹក និងយកកំបោ្លកចេញត្រូវ ត្រួតពិនិត្យក្រែងមានដោយកូនអន្ទង់ទៅជាមួយ ៕ (ដកស្រង់ចេញពីទស្សនាវដ្ដីអង្គការ ជឌែៅជ ឆ្នាំទី៩ លេខ៩៧ មករា ២០០៧)
ចែករំលែកព័តមាននេះ