រាជធានីភ្នំពេញ ៖ អតីតជាអ្នកដើរបរបាញ់សត្វក្នុងដែនជម្រកសត្វព្រៃ នាខេត្តមណ្ឌលគិរីដើម្បីយកទៅលក់ឲ្យឈ្នួញធំៗ បានក្លាយជាមន្ទ្រីឧទ្យានុរក្សបានអំពាវនាវដល់អ្នកដើរបាញ់សត្វទាំងអស់ ងាកមកចូលរួមអភិរក្សសត្វវិញ ។
ក្នុងដៃកំពុងកាន់វិញ្ញាបណ្ណបត្រសរសើចេញពីក្រសួងបរិស្ថាន និងអង្គការ WWF លោក មិន ធឿន ជាមន្ត្រីអភិរក្សសត្វព្រៃក្នុងដែនជម្រកស្រែពក និងភ្នំព្រេក ដែលទើបទទួលបាន លិខិតសរសើពីក្រសួងបរិស្ថាន កាលពីពេលថ្មីៗនេះ បានរៀបរាប់ថា កាលពីមុនលោកជា អតីតទាហានខ្មែរក្រហមបានប្រកបរបដើរបរបាញ់ និងទាក់សត្វព្រៃលក់ ដើម្បីចិញ្ចឹមក្រពះ ។ លោកបានអំពាវនាវដល់អ្នកប្រកបរបបបាញ់សត្វទាំងអស់បញ្ឈប់សកម្មភាពបាញ់ទៅ ដើម្បីរក្សសត្វព្រៃបានច្រើនឲ្យកូនចៅជំនាន់ក្រោមបានស្គាល់ និងដើម្បីប្រទេសផងដែរ ។
លោក មិន ធឿន បានលើកឡើងថា មូលហេតុដែលលោកដើរបាញ់សត្វដោយមិនដឹងធ្វើអ្វីនោះទេ ទើបលោកសម្រេចដើរបាញ់សត្វ ពេលនោះលោកបាញ់សត្វដែលមានទំហំធំៗ ដូចរមាំង ទម្រោង ដំរីជាដើម ដើម្បីយកស្នែងលក់ ។ លោកបញ្ជាក់ថា ៖«ខ្ញុំបរបាញ់បានអស់សត្វច្រើន គឺតាំងពីចេញពីសម័យខ្មែរក្រហម គឺប្រហែល១០ឆ្នាំ ខ្ញុំនឹកឃើញថា ការបរបាញ់សត្វនេះមិនក្លាយជាអ្នកមានទេទើបខ្ញុំឈប់ ។ ចង់និយាយ បើយើងបាញ់សត្វរយៈពេល២ឬ៣ខែអស់សត្វ អីចឹងបានអីធ្វើទៀត ដូច្នេះសម្រេចឈប់តែម្តង» ។ សម្រាប់ការងារចូលបំរើការងារជាមន្ត្រីការពារសត្វព្រៃលោក មិន ធឿន បាននិយាយមានមិត្តភក្តិខ្លួនបានហៅចូលធ្វើការជាមួយ ប៉ុន្តែទទួលបានប្រាក់តិច ដោយដើរល្បាត ក្នុងព្រៃដោយស្មើរជើងហើយពេលនោះខ្ញុំមិនធ្វើទេ ដោយសារប្រាក់ខែតិចពេក ។
ផ្ទុយទៅវិញ ដោយការបបួលជាច្រើនលើកធ្វើឲ្យលោកសម្រេចចូលបំរើការងារផ្នែកអភិរក្សសត្វព្រៃតែម្តង ។ លោកគូសបញ្ជាក់ថា «វាហៅខ្ញុំ១ដង២ដងទៅ៣ដងខ្ញុំមិនចូលទេដោយសារប្រាក់ខែតិចពេករហូតវាហៅដល់ជិត១០ដង ទើបខ្ញុំសម្រេចចូលធ្វើការ ។ ការចូលធ្វើការនេះ ខ្ញុំនឹកឃើញថា បើនៅដើរបរបាញ់សត្វទៀត គឺជីវភាពនៅដដែលស្មើសូន្យ(អត់មានបាន) ហើយខ្ញុំនឹកឃើញថា អត់មានអីធ្វើទេ ហើយបាញ់សត្វបំផ្លាញចោលដដែល ។ អីញ្ចឹងបានសុំណូមពរដល់បងប្អូនដែលបរបាញ់សត្វទាំងអស់ឈប់ទៅ» ។
លោក មិន ធឿន បានលើកឡើងថា នៅពេលចុះល្បាតចាប់ជនល្មើសដែលបាញ់សត្វលោកតែងតែស្រមៃសកម្មភាពដើរបាញ់សត្វខ្លួន កាលពីមុនព្រោះថា ដើរបាញ់ទរទេគ្មានប្រយោជន៍អ្វីនោះទេ គឺបាញ់អស់តែសត្វព្រៃមិនបានលុយទេ ។ លោកបានគូសបញ្ជាក់ពីការបរបាញ់សត្វព្រៃពេលនេះព្រៀបទៅនឹងសម័យលោកដើរបាញ់យ៉ាងដូច្នេះថា ៖«គេដើរបរបាញ់ពេលនេះមិនដូចខ្ញុំពីមុនទេ គឺខ្ញុំបាញ់តែសត្វធំៗតូចមិនបាញ់ទេ សត្វមេក៏មិនបានដែរ ពីព្រោះតម្រូវការឈ្នួញគេយកភ្លក់ ឬស្នែងពី៩តឹក ឬមួយម៉ែត្រឡើងទៅ ពេលនោះលក់ទៅឈ្នួញជនជាតិវៀតណាម» ។
អតីតអ្នកបរបាញ់សត្វរូបនេះក៏បានលើកឡើងថាចាប់តាំងពីលោកឈប់បរបាញ់មកគឺចំនួនសត្វនៅក្នុងដែនជម្រកការពារដែនជម្រកស្រែពក និងភ្នំព្រេច មានចំនួន ធ្លាក់ថយចុះប្រមាណ៣០ភាគរយ ហើយសព្វថ្ងៃនេះស ត្វព្រៃកំពុងតែប្រឈមខ្លាំងគឺការ ដាក់អន្ទាក់របស់ជនល្មើស និងការរាយលួសសម្រាប់ឆក់ ។ លោកថាអ្នកដែលលួចចូលក្នុងដៃនជម្រកអភិរក្សដើម្បីចាប់សត្វជាប្រជនជនខ្មែរចម្រុះ ខ្លះក៏មកពីបណ្តាលខេត្តផ្សេងៗ ដូចជាមកពីខេត្តក្រចេះ កំពង់ឆ្នាំ ស្ទឹងត្រែងជាដើម ។ លោកបញ្ជាក់ថា៖«ខ្ញុំសូមពរអ្នកបរបាញ់ទាំងអស់ឈប់បានឈប់ទៅ ព្រោះគ្មានប្រយោជន៍អ្វីទេ ផ្ទុយទៅវិញបំផ្លាញ់ប្រទេសខ្លួនដដែលទេ ។ ខ្ញុំនេះហើយអ្នកបរបាញ់ សត្វលក់ ហើយខ្ញុំដើរបាញ់តែឯងទៀត !អីញ្ចឹងទេខ្ញុំសូមអង្វរឈប់ទៅ! គ្រាន់តែហូបខ្ញុំមិនថាទេ តែធ្វើជាអាជីវកម្មកុំអី អាលូវគេធ្វើស្រែចម្ការមានបានជាងការបរបាញ់សត្វ»។
ចំណែកលោកហៀត ធល ជាមន្ត្រីសត្តរក្សក្នុងដែនជម្រកស្រែកពក បានឲ្យដឹងថា លោក ធ្វើសត្តរក្សនេះ ដោយសារលោកស្រឡាញ់ព្រៃឈើ ព្រោះថា នៅពេលមានព្រៃឈើនោះ សត្វ ព្រៃក៏សំបូរដែរ ។ លោកក៏បានអំពាវនាវដល់ឲ្យមានការចូលរួមរក្សាព្រៃឈើដើម្បីទុកឲ្យក្មេងជំនាន់ក្រោយបានឃើញ និងដែលជម្រករបស់សត្វព្រៃគ្រប់ប្រភេទ កុំឲ្យសត្វព្រៃរត់ទៅប្រទេសគេ ។
ជាងនេះ សុំឲ្យអ្នកប្រកបរបកាប់ព្រៃឈប់ទៅព្រោះនៅពេលណាអស់ព្រៃនិងធ្វើឲ្យប៉ះពាល់ដល់ជម្រកសត្វ ក៏ដូចជាប្រទេសយើងផងដែរ។ ពាក់ព័ន្ធនឹងការឆាប់ដោះលែងជនល្មើសដែលចាប់បានពីបទល្មើសក្នុងព្រៃ មន្ត្រីជាន់ខ្ពស់ក្រសួងបរិស្ថានបានលើកឡើងថាចំណុចនេះមិនមែនជាដែនសមត្ថកិច្ចរបស់ក្រសួងបរិស្ថានោះទេ គឺជាបញ្ហារបស់សមត្ថកិច្ចតុលាការ និងសមត្ថកិច្ចពាក់ព័ន្ធ ។ ព្រោះថា ការដោះលែងជនល្មើសត្រូវគិតពីអង្គហេតុដែលសមត្ថិបានរៀបចំជាមួយភស្តុតាងនោះមានភាពរឹងមាំឬទេ ។ មន្ត្រីបញ្ជាក់ថា៖«កិច្ចការរបស់យើងក៏ជាការពង្រឹងបន្ថែមទៅលើការអនុវត្តច្បាប់របស់មន្ត្រីឧស្សាននុរក្សរបស់យើងក្នុងការចេញបញ្ជូនសំណុំរឿងទៅកាន់តុលាការមានភាពរឹងមាំលើកអនុវត្តផ្លូវច្បាប់ថាត្រូវឈរលើមូលដ្ឋានអ្វីខ្លះ»។ ប្រភពបានអះអាងថាការអនុវត្តច្បាប់ត្រូវផ្តោតទៅលើវត្ថុតាង មានអង្គហេតុ និងអង្គ ច្បាប់មុននឹងចេញការចោទប្រកាន់អ្វីមួយ។
ដូច្នេះមន្ត្រីត្រូវមានសមត្ថកិច្ចក្នុងកសាងសំណុំរឿងដែលពាក់ព័ន្ធបទល្មើសនេះ ។ ជាមួយគ្នានោះដែរមន្ត្រីជាន់ខ្ពស់ក្រសួងបរិស្ថានក៏បានមន្ត្រីឧស្សាននុរក្សសត្វព្រៃក្នុងដែនជីវៈចម្រុះសុទ្ធតែបានធ្វើការបណ្តុះបណ្តាលពាក់ព័ន្ធការងារមួយចំនួនពាក់ព័ន្ធការចុះល្បាត ការបង្ក្រាប បទល្មើសផ្សេងៗ ការដោះអន្ទាក់ ការហាត់សមកាយសម្បទាជាដើម ៕
ចែករំលែកព័តមាននេះ