គួរពិចារណា ៖ ប្រជាជនកម្ពុជាមួយចំនួនបានយល់ថា ភាពក្រីក្រដែលពួកគេកំពុងតែប្រឈមមុខគឺជាវាសនា ឬក៏ជាបាបកម្ម ដែលពួកគេបានសាងពីជាតិមុនមក។ តើភាពក្រីក្រជាវាសនាកំណត់មក ឬក៏យ៉ាងណា? ការគិតបែប នេះត្រឹមត្រូវឬទេ? មនុស្សយើងមិនអាចជ្រើសរើសកើតមកជាអ្នកមាន ឬក៏អ្នកក្របានឡើយ។ បើពុំនោះគេ ពួកគេនឹងជ្រើសរើសកើតជាកូនអ្នកមានគ្រប់គ្នា។ នេះជាវាសនាដែលយើងបានចាប់ជាតិ។ ប៉ុន្តែកាលបើ យើងរស់នៅរហូតដល់ចាស់ហើយនៅតែក្រីក្រទៀតនោះ វាមិនមែនមកពីវាសនាទេ។
នោះគឺជាលទ្ធផល នៃការខ្វះកិច្ចប្រឹងប្រែងរបស់មនុស្សម្នាក់ៗក្នុងការរៀនសូត្រ ធ្វើការងារ និងប្រកបមុខរបរ។ ឧទាហរណ៍ យ៉ាងជាក់ស្តែង នៅប្រទេសកម្ពុជាមហាសេដ្ឋីជាច្រើនបានកើតចេញមកពីភាពក្រីក្រ តួយ៉ាងដូចជាអ្នកឧកញ៉ា ម៉ុង ឫទ្ធីជាដើម។ ចំណែកនៅក្នុងពិភពលោក វាក៏មានឧទាហរណ៍យ៉ាងច្បាស់លាស់ដែរ។ កំពូលមហាសេដ្ឋីចិនលោក ជែកម៉ា គឺមានដើមកំណើតចេញពីភាពក្រីក្រធ្លាប់សម្ភាសន៍ ធ្វើការងារជាច្រើនកន្លែង មិនជាប់ហើយធ្លាប់ ធ្វើត្រឹមជាគ្រូបង្រៀនប៉ុណ្ណោះ។ ប៉ុន្តែលោកបានក្លាយជាកំពូលមហាសេដ្ឋីពិភពលោក ក៏ព្រោះតែលោកប្រឹង ប្រែង និងចាប់យកឱកាសដែលផ្តល់ដោយបច្ចេកវិទ្យា និងអ៊ីនធើណិត។
លោក ប៊ីល ហ្កេត កំពូលមហាសេដ្ឋីពិភពលោក ដ៏ល្បីល្បាញបាននិយាយថា «បើសិនជាអ្នកកើតមកក្រ នោះមិនមែនជាកំហុសរបស់អ្នកទេ ប៉ុន្តែបើសិនជាអ្នកស្លាប់ទៅវិញក្រ នោះគឺជាកំហុសរបស់អ្នក»។ តើសម្តីដ៏មានន័យនេះចង់មានន័យថាដូចម្តេច? វាមានន័យថា យើងក្រ ព្រោះយើងមិនប្រឹងប្រែងឲ្យអស់សមត្ថភាព ហើយមិនក្លាហានគ្រប់គ្រាន់ពុះពារគ្រប់ឧបសគ្គ និងហ៊ានប្រថុយក្នុងការងារ និងមុខរបរ។ ការគិតថាភាពក្រីក្រជាវាសនា ពីជាតិមុននឹងធ្វើឲ្យយើងកាន់តែ បាក់ទឹកចិត្ត ហើយមិនប្រឹងប្រែងឲ្យអស់សមត្ថភាព ដើម្បីកសាងជីវិតមួយកាន់តែមានមានបាន និងមានសុភមង្គល។
ជាលទ្ធផលយើងនឹងនៅតែផុងខ្លួននៅក្នុងជ្រោះនៃភាពក្រីក្រ។ ដូច្នេះ បើងចង់ចាកចេញ ពីភាពក្រីក្រ ចូរនាំគ្នាបោះបង់ចោលការគិតថាក្រជាវាសនា។ យើងនាំគ្នាក្រោកឡើង ហើយប្រឆាំងនឹងភាពក្រីក្រ តាមរយៈការប្រឹងប្រែងរៀនសូត្រ ប្រឹងធ្វើការងារ និងប្រឹងក្នុងមុខជំនាញផ្សេងៗ។ ចំណេះដឹង កិច្ចខិតខំប្រឹងប្រែង មិនចេះនឿយហត់ ការកសាងបណ្តាញមនុស្សក្នុង សង្គមយ៉ាងទូលំទូលាយ គួបផ្សំនឹងភាពស្មោះត្រង់ និងការទទួលខុសត្រូវនឹងធ្វើឲ្យមនុស្សម្នាក់លែងស្គាល់ពាក្រថា «ក្រ»៕ ដោយ ៖ ប្រេវីន
ចែករំលែកព័តមាននេះ