នៅប្រទេសកម្ពុជា យើងបានលឺមនុស្សនិយាយពីមាត់មួយទៅមាត់មួយអំពីផលប៉ះពាល់សេដ្ឋកិច្ចដែលបណ្តាលមកពីកូវីដ១៩។
អ្នកខ្លះបាត់បង់ការងារ អ្នកខ្លះរកស៊ីលែងបាន អ្នកខ្លះបារម្ភពីការរកលុយបង់ធនាគារជាដើម។
រោគរាតត្បាតកូវីដ១៩ Covid-19 ក្រៅពីបានសម្លាប់មនុស្សជាង បួនសែន នាក់ និងចម្លងមនុស្សជិត៨លាននាក់ មកដល់ពេលនេះ វាជាការបំផ្លិច បំផ្លាញយ៉ាងខ្លាំងសម្រាប់សេដ្ឋកិច្ចពិភពលោក ដោយរួមទាំងកម្ពុជាយើងផង ប៉ុន្តែផលប៉ះពាល់របស់វាទៅលើប្រទេសក្រីក្រ និងប្រទេសកំពុងអភិវឌ្ឍន៍ទំនងជាអាក្រក់ជាងនេះ។
បើយោងតាមការសិក្សាថ្មីរបស់ធនាគារពិភពលោកបានឱ្យដឹងថា កូវីដ១៩ នឹងធ្វើឱ្យសេដ្ឋកិច្ចនៃប្រទេសកំពុងអភិវឌ្ឍន៍ និងប្រទេសក្រីក្រធ្លាក់ចុះជារួមជាលើកដំបូងក្នុងរយៈពេល៦០ឆ្នាំ។ ចំណែកមនុស្ស ១០០ លាននាក់ ធ្លាក់ចូលក្នុងភាពក្រីក្រខ្លាំង។
កូវីដ១៩ ក៏បញ្ចប់ការរីកចម្រើនសេដ្ឋកិច្ចដ៏ខ្លាំងក្លារបស់កម្ពុជា ដែលមានប្រមាណជា៧ភាគរយក្នុងរយៈពេលពីរទសវត្សរ៍កន្លងមក។ នៅឆ្នាំ២០២០នេះ សេដ្ឋកិច្ចកម្ពុជា ត្រូវរំពឹងថា មានកំណើនអវិជ្ជមាន ប្រមាណតែ ១,៩ ភាគរយប៉ុណ្ណោះ មុនពេលដែលសេដ្ឋ កិច្ចចាប់ផ្តើមហក់ឡើងវិញដោយមានកំណើន៣,៥ភាគរយនៅឆ្នាំ២០២១។
នេះគឺជាដំណើរថយក្រោយមួយមិនធ្លាប់មានសម្រាប់កម្ពុជា ហើយជាសោកនាដកម្មដ៏ធំមួយរបស់ពិភពលោក។ កូវីដ១៩ ក៏បានបញ្ចប់ជោគជ័យនៃការកាត់បន្ថយភាពក្រីក្រខ្លាំង ដែលបច្ចុប្បន្នត្រូវបានគេកំណត់ថា ជាប្រាក់ចំណូលតិចជាង ១,៩០ ដុល្លារក្នុងមួយថ្ងៃ។
នៅចន្លោះឆ្នាំ ១៩៨០ និងឆ្នាំ ២០១៥ ភាពក្រីក្រខ្លាំង ក្នុងពិភពលោកត្រូវកាត់បន្ថយពី ពី ៤៣ ភាគរយមកត្រឹម ១០ ភាគរយប៉ុណ្ណោះ។
អ្វីដែលអាក្រក់ សម្រាប់ប្រទេសកំពុងអភិវឌ្ឍន៍ និងក្រីក្រ សេដ្ឋកិច្ចរបស់ពួកគេអាច នឹងស្ថិតក្នុងសភាពទ្រុឌទ្រោមរយៈពេលមួយដែលពិបាកនឹងទស្សន៍ទាយ។
មូលនិធិរូបិយវត្ថុអន្តរជាតិបានប៉ាន់ប្រមាណថា ប្រទេសក្រីក្រត្រូវការថវិកាសរុបចំនួន ២ ៥០០ ០០០ លានដុល្លារដើម្បីស្តារឡើងវិញ។
សេដ្ឋកិច្ចកម្ពុជាក៏ដូចជាសេដ្ឋកិច្ចនៃប្រទេសកកំពុងអភិវឌ្ឍន៍ជាច្រើនទទួលរងព្យុះដែលធ្វើឱ្យប៉ះពាល់ដល់តម្រូវការសកល ( global demand) តម្លៃទំនិញ ទេសចរណ៍ និងការផ្ញើប្រាក់ពីពលករ នៅក្រៅប្រទេស។ ការវិនិយោគបរទេសក៏ជួបប្រទះបញ្ហា។
នៅចំពោះមុខបែននេះ ប្រទេសកម្ពុជា និងប្រទេសកំពុងអភិវឌ្ឍន៍ និងក្រីក្រប្រឈមមុខនឹងអនាគតមួយដែលអាប់អួរជាជាងភាពភ្លឺស្វាង។ ស្ថានភាពទាមទារអោយមានការយកចិត្តទុកដាក់ជាសាកលដល់ភាពក្រីក្រ និងការជួយជ្រោមជ្រែងពីប្រទេសអ្នកមានចំពោះប្រទេសកំពុងអភិវឌ្ឍន៍និងក្រីក្រ។
យើងបានឃើញអ្វីដែលបានកើតឡើងក្នុងប៉ុន្មានទសវត្សថ្មីៗនេះនៅក្នុងបណ្តាប្រទេសកំពុងអភិវឌ្ឍន៍ដែលមានប្រជាជនវ័យក្មេងអត់ជំនាញ និងគ្មានការងារធ្វើ ។ នោះគឺការកើនឡើងនូវ ឧក្រិដ្ឋកម្ម អស្ថិរភាព នយោបាយនិងសង្គម និងភេរវកម្មពិភពលោក។
នៅក្នុងពិភពលោកដែលមានទំនាក់ទំនងយ៉ាងខ្លាំង បញ្ហានៅកន្លែងមួយ អាចរីករាលដាលយ៉ាងឆាប់រហ័ស ទៅកន្លែងផ្សេងក្នុងពិភពលោក។
ប្រទេសអ្នកមានត្រូវតែជួយប្រទេសទាំងនោះ បើមិនដូច្នេះទេ វិបតិ្តនឹង រីកករាលដាលពេញពិភពលោក ដូចឃ្លាមួយដែលថា «ភ្លើងឆេះផ្ទះអ្នក ដទៃអាលរាលដាលដល់ផ្ទះជិតខាង» ៕
ចែករំលែកព័តមាននេះ