ជនជាតិខ្មែរ បានឱ្យតម្លៃចំពោះលក្ខណៈត្រចៀកថា ជាចំណុចមួយពិសេសរបស់មនុស្ស។ តាមសៀវភៅ «កម្រងវប្បធម៌ខ្មែរ» របស់អ្នកស្រី កែវ ណារុំ លើកទ្បើងថា ជំនឿចំពោះលក្ខណៈត្រចៀក បានដក់ជាប់រហូតមកដល់បច្ចុប្បន្នចំពោះមនុស្ស ចាស់ៗ ដែលលោកតែងតែពោលឱ្យ ក្មេងៗស្តាប់ ដើម្បីឱ្យពួកគេចេះគយគន់សង្កេតចំពោះទម្រង់ត្រចៀក ។
ជនជាតិខ្មែរ បានឱ្យតម្លៃចំពោះលក្ខណៈត្រចៀកថា ជាចំណុចមួយពិសេសរបស់មនុស្ស។ តាមសៀវភៅ «កម្រងវប្បធម៌ខ្មែរ» របស់អ្នកស្រី កែវ ណារុំ លើកទ្បើងថា ជំនឿចំពោះលក្ខណៈត្រចៀក បានដក់ជាប់រហូតមកដល់បច្ចុប្បន្នចំពោះមនុស្ស ចាស់ៗ ដែលលោកតែងតែពោលឱ្យ ក្មេងៗស្តាប់ ដើម្បីឱ្យពួកគេចេះគយគន់សង្កេតចំពោះទម្រង់ត្រចៀក ។
តាមជំនឿខ្មែរថា ទម្រង់ត្រចៀកនោះវាជាការសម្គាល់វាសនាចំពោះព្រហ្មលិខិតកំណត់មកផង ។ ដូចជាអ្នកមានត្រចៀកតូចកំប៉ិតយល់ថា ទោះជាមនុស្សមានបុណ្យស័ក្តិ ឬប្រាក់កាក់កម្រិតណាក៏ដោយ ក៏មិនសូវជាមានអ្នកណាកោតខ្លាចញញើតដែរ ។ អ្នកមានត្រចៀកបែបនេះ មិនខុសពីសត្វកណ្តុរគ្មានឫទិ្ធ ជាសត្វទន់ទាប ហើយបើមានធ្មេញល្អិតទៀតនោះ រឹតតែទន់ទាបទៅទៀត សមដូចពាក្យលោកថា «ជើងទេញ ធ្មេញល្អិត ស្លឹកត្រចៀកកំប៉ិត…» ។
ប្រសិនបើអ្នកណាមានស្លឹកត្រចៀកធំបះទៅលើដូចសត្វទន្សាយ ជំនឿ ចាស់ៗថា ស្លឹកត្រចៀកបាំងខ្យល់ ស្តាប់ឮវៃណាស់ អ្នកនោះជាមនុស្សមានប្រាជ្ញ ។ ចំពោះអ្នកដែលមានទងត្រចៀកវែង ធ្លាក់ហើយដាច់ចេញ ចាស់ៗលោកជឿថា អ្នកនោះវាសនាខ្ពស់ មានគេគោរពកោតខ្លាច ហើយមានអាយុវែង ហើយលោកប្រដូចត្រចៀកអ្នកនោះទៅនឹងព្រះកាណ៌របស់ព្រះពុទ្ធបរមគ្រូ ។ ព្រះសមណគោត្តមជាបរមគ្រូ ហើយមានលក្ខណៈពិសេសគឺទ្រង់ជាមហាបុរិសលក្ខណៈ៣២ប្រការ បានសេចក្តីថាជាបុរសដែលមានលក្ខណៈសម្បត្តិខុសប្លែកពីបុរសទូទៅចំនួន៣២ប្រការ ។
លក្ខណៈពិសេសនោះជាអាទិ៍ គឺព្រះជីវ្ហា (អណ្តាត)វែង អាចលិទ្ធទៅលើដល់ព្រះនលាដ (ថ្ងាស) លិទ្ធចុះមកក្រោមដល់ព្រះឱរា(ដើមទ្រូង) លិទ្ធទៅឆ្វេងទៅស្តាំបានដល់ព្រះកាណ៌(ត្រចៀក) ។ មានព្រះទន្ត(ធេ្មញ) រហូតដល់៤០ គឺខុសពីមនុស្សយើងទូទៅដែលគ្រប់វ័យមានត្រឹមតែ៣២ ដោយរាប់ពីថ្គាមទាល់ ។ ព្រះពុទ្ធមានព្រះកាណ៌វែង អាចទាញដល់ព្រះឱស្ឋ(មាត់) ឯព្រះហស្តនិងព្រះបាទមានម្រាមវែងត្រឹមស្មើគ្នាទាំង៥។ លក្ខណៈសំខាន់ខុសពីបុរសទូទៅនោះ គឺព្រះលិង្គ(អង្គជាតិ) មានលក្ខណៈដូចជាសត្វដំរី គឺក្នុងសកម្មភាពធម្មតាលឹបមិនបញ្ចេញជាក់ស្តែងដូចជាបុរសទូទៅទ្បើយ ។
នៅសម័យអង្គរបុព្វបុរសខ្មែរតែងពាក់គ្រឿងអលង្ការឬត្រសាល ធំៗនៅលើទងត្រចៀក ដែលអាចបណ្តាលឱ្យត្រចៀកវែងយារ ប្រហែលជាយោងលើជំនឿនោះដែរ ។ បច្ចុប្បន្នការនិយមនេះ មាននៅសេសសល់តែចំពោះជនជាតិខ្មែរលើដែលមិនទាន់ទទួលបានឥទ្ធិពលពីខាងក្រៅ ។ បើកូនចៅភ្លេចការចងចាំច្រើន ចាស់ៗមិនបន្ទោសខួរក្បាលទេ គឺលោកពោលចំពោះត្រចៀកវិញ ព្រោះភាពជាក់ស្តែង គឺត្រចៀកជាអ្នកទទួលភារកិច្ចស្តាប់ លោកតែងបន្ទោសថា«ត្រចៀកហ្នឹង មិនចេះស្តាប់សោះ» ។ នៅសម័យដើមសិស្សដែលរៀនមិនចាំ គ្រូច្រើនធ្វើទណ្ឌកម្មដោយក្តិចស្លឹកត្រចៀក ។ គ្រូច្រើនសួរសិស្សថា ទឹកទ្បើង ឬទឹកស្រក ? បានសេចក្តីថា បើសិស្សឆ្លើយថា ទឹកទ្បើង គ្រូនិងក្តិចញ៉ឹងត្រចៀកទ្បើងលើ បើសិស្សនិយាយថា ទឹកស្រក គ្រូក្តិចទាញស្លឹកត្រចៀកចុះក្រោម ។ មានសិស្សខ្លះចេះឆ្លើយផ្ទុយពីសំនួររបស់គ្រូ គឺយកទឹកនឹងវិញ គ្រូក៏លេងស្នៀតក្តិចទាញទៅចំហៀងវិញដែរ គឺធ្វើម៉េចឱ្យតែមានការឈឺចាប់ខ្លះ ។
ចាស់ៗលោកតែងតែប្រដៅកូនចៅកុំឱ្យទម្លាប់និយាយច្រើនឥតបានការ ព្រោះការនិយាយច្រើនបានទោស គឺលោកទម្លាប់ឱ្យចេះស្តាប់ដើម្បីយកមកគិតពិចារណា ។ ហេតុនេះហើយបានជាលោកមានពាក្យស្លោកថា «អឹមជាងអៀន ស្ងៀមជាងស្រដី អណ្តាតជាអាទិ៍កន្លងបានសុខទុក្ខផងពីព្រោះតែអណ្តាត ជញ្ជាំងមានត្រចៀក» ។ អាស្រ័យដោយជំនឿនេះហើយ បានជាយើងសង្កេតឃើញនៅតាមចំលាក់នៃប្រាសាទនានា ដែលបានសាងទ្បើងដោយបុព្វបុរសខ្មែរ បានឆ្លាក់ចំពោះតួអង្គដែលជាជាតិសាសន៍ខ្មែរទាំងអស់ សុទ្ធតែមានត្រចៀកវែង ឯសាសន៍ដទៃទៀតក៏បានឆ្លាក់ដែរដូចជាជនជាតិចិន សៀម ចាមជាដើម នោះសុទ្ធតែមានត្រចៀក កំប៉ិតៗ ជាក់ស្តែងរូបទាំងនោះមាននៅប្រាសាទអង្គរវត្ត ថែវជាន់ទី១ ផ្នែកខាងត្បូង មានឆ្លាក់កងទ័ពសៀមមួយក្រុម ។ នៅប្រាសាទបាយ័នថែវជាន់ទី១ ផ្នែកខាងកើត មានឆ្លាក់កងទ័ពចាម និងចិន ។ ឯផ្នែកខាងត្បូងក៏មានឆ្លាក់ពីជីវភាពរស់នៅរបស់ជនជាតិចិន ដែលរស់នៅជាមួយនឹងជនជាតិខ្មែរផងដែរ អ្នកទាំងអស់នោះសុទ្ធតែមានស្លឹកត្រចៀកខ្លីកំប៉ិតទាំងអស់ ៕
ចែករំលែកព័តមាននេះ