ខេត្តសៀមរាប ៖ ព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជាជាប្រទេសមហាអំណាចខាងវប្បធម៌ និងមានអរិយធម៌ខ្ពង់ខ្ពស់តាមរយៈប្រាង្គប្រាសាទដ៏សម្បូរបែបបន្សល់ពីដូនតាខ្មែរ ប៉ុន្តែប្រាសាទដែលល្អស្អាតដាច់គេ និងឆ្លុះបញ្ចាំងពីចម្លាក់សិល្បៈខ្មែរដ៏កំពូលនោះ គឺប្រាសាទអង្គរវត្ត ។
ខេត្តសៀមរាប ៖ ព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជាជាប្រទេសមហាអំណាចខាងវប្បធម៌ និងមានអរិយធម៌ខ្ពង់ខ្ពស់តាមរយៈប្រាង្គប្រាសាទដ៏សម្បូរបែបបន្សល់ពីដូនតាខ្មែរ ប៉ុន្តែប្រាសាទដែលល្អស្អាតដាច់គេ និងឆ្លុះបញ្ចាំងពីចម្លាក់សិល្បៈខ្មែរដ៏កំពូលនោះ គឺប្រាសាទអង្គរវត្ត ។
ប្រាសាទថ្មបុរាណទាំងឡាយនៅពាសពេញផ្ទៃប្រទេសស្ទើរទាំងអស់សង់បែរមុខទៅទិសខាងកើតដែលជាទិសព្រះអាទិត្យរះ ក៏ប៉ុន្តែមានតែប្រាសាទអង្គរវត្តមួយគត់សាងឡើងបែរមុខទៅទិសបស្ចិម និងមានផ្លូវចូលពីទិសខាងលិចដែលជាទិសព្រះអាទិត្យអស្តង្គត ។ តើហេតុអ្វីបានជាដូនតាខ្មែរយើងសាងសង់ប្រាសាទដ៏ស្កឹមស្កៃអស្ចារ្យមួយនេះបែរមុខទៅទិសខាងលិច0x017d7 ចម្ងល់នេះមិនមានចម្លើយកត់ត្រានៅក្នុងសិលាចារិកឱ្យបានប្រាកដប្រជាទេ ក្រៅពីការបកស្រាយតាមការសន្និដ្ឋានរបស់ក្រុមអ្នកប្រវត្តិសាស្ត្រមួយចំនួនប៉ុណ្ណោះ។
យោងតាមសៀវភៅមគ្គុទ្ទេសក៍ទេសចរណ៍របស់លោកអាចារ្យប៉ាង ខាត់ ទំព័រទី២បានសរសេរបរិយាយថា ប្រាសាទនគរវត្ត(អង្គតូច) ស្ថិតនៅខាងត្បូងប្រាសាទនគរធំចម្ងាយ១.៥០០ម៉ែត្រ បែរមុខទៅទិសបស្ចិម មានផ្លូវចូលពីខាងលិចខុសពីច្បាប់កសាងប្រាសាទទាំងពួង ។ តាមលោកជា ម៉ារសាល បានសរសេរទុកក្នុងសៀវភៅរបស់លោក គឺផ្តោតទៅលើហេតុផលពីរយ៉ាង ទី១មានស្ទឹងនៅខាងកើត ទី២ប្រាសាទនេះស្ថិតនៅចំផ្លូវទៅកាន់នគរធំ ។ ទំនងជាចង់និយាយពីភាពងាយស្រួលចេញចូល ។
លោកអាចារ្យប៉ាង ខាត់ បានសរសេរនៅក្នុងសៀវភៅដដែលត្រង់វគ្គទី៣ ទំព័រទី១ ថា នគរវត្ត ជាប្រាសាទមួយល្អជាងគេក្នុងចំណោមបណ្តាប្រាសាទទាំងឡាយនៅនគរ គេកសាងក្នុងសម័យនៃវិទ្យាសាស្ត្រកំពុងចម្រើនបរិបូណ៍ ព្រោះមានទ្រង់ទ្រាយល្អ និងស័ក្តិសម នៃភាពរាងលេចស្រស់ឡើង ក្នុងកាលគេចូលទៅជិត ។ ប្រាសាទនគរវត្តនេះត្រូវបានសាងសង់ឡើងដោយព្រះបាទសូរ្យវរ័ន្មទី២ ដើម្បីឧទ្ទិសថ្វាយព្រះវិស្ណុលោក ។
យោងតាមការសរសេរនៅក្នុងគេហទំព័រឈ្មោះវីគីភីឌា ដែលបានចងក្រងរឿងរ៉ាវនៃប្រវត្តិប្រាសាទអង្គរវត្តដូចគ្នាដែរបានបរិយាយថា មិនដូចប្រាសាទខ្មែរភាគច្រើនទេ អង្គរវត្តគឺបែរមុខទៅទិសខាងលិចផ្ទុយពីប្រាសាទផ្សេងបែរទៅទិសខាងកើត។ នេះបាននាំមកនូវហេតុជាច្រើន រួមមានលោកហ្គ្លេសហ្សឹ និងលោកហ្សក សឺដេសសន្និដ្ឋានថា ព្រះបាទសូរ្យវរ្ម័នទី២បានបម្រុងទុកប្រាសាទអង្គរវត្តសម្រាប់ជាប្រាសាទបញ្ចុះព្រះសពរបស់ទ្រង់ ។ ភស្តុតាងបន្ថែមទៀតចំពោះការមើលឃើញដូចនេះត្រូវបានផ្ដល់ដោយចម្លាក់លៀន ស្រាលៗដែលបានធ្វើតាមក្បួនក្នុងទិសដៅប្រឆាំងនឹងទក្ខិណាវដ្ដ-ប្រសវ្យៈជាយត្តសព្ទវិជ្ជាហិណ្ឌូ ដូចនេះគឺជាការបញ្ច្រាសនៃរបៀបធម្មតា ។
ជាមួយគ្នាដែរបុរាណវិទូ ឆាលអឹស-ហាយអ៊ែម ក៏បានពិពណ៌នានូវអ្វីនៅខាងក្នុងដែលប្រហែលជាក្រឡបញ្ចុះសពដែលត្រូវបានគេយកមកពីប្រាង្គប៉មកណ្ដាល ។ វាត្រូវបានគេហៅដោយអ្នកខ្លះថាជាការចំណាយកម្លាំងច្រើនបំផុតលើសាកសពមួយដែលគេបោះបង់ចោល ។ចំណែកបុរាណវិទូ ហ្វ្រ៊ីម៉ឹន និងចាខ បានកត់សម្គាល់ថា ការបង្វែរទិសរបស់អង្គរវត្តគឺដោយសារតែការឧទ្ទិសរបស់ប្រាសាទដល់ព្រះវិស្ណុ ដែលព្រះអង្គរាប់អាននឹងទិសខាងលិច ។
យ៉ាងណាក៏ដោយការបកស្រាយបន្ថែមអំពីអង្គរវត្តត្រូវបានស្នើឡើងដោយអិលឡឹណឺរ-មែនិកា។ជុំវិញការទាញយកការបង្វែរទិស និងទំហំខ្នាតរបស់ប្រាសាទនេះ និងនៅលើភាគខាងក្នុង និងការរៀបចំនៃចម្លាក់លៀន ស្រាលៗគាត់លើកឡើងថារនាសម្ព័ន្ធសំណង់បង្ហាញនូវសករាជថ្មីនៃសន្តិភាពដែលបានប្រកាសក្រោមរាជព្រះបាទសូរ្យវរ្ម័នទី២ ជារង្វាស់នៃវដ្តកាលសុរិយគតិនិងចន្ទគតិត្រូវបានសាងជាលំហពិសិដ្ឋនៃអង្គរវត្តអាណត្តិទេពនេះដើម្បីដឹកនាំត្រូវបានពឹងទៅលើមន្ទីរនិងសាលស័ក្តិសិទ្ធិដែលក្នុងន័យចងចាំនូវអំណាចរបស់ព្រះរាជា និងដើម្បីគោរពដល់ និងធ្វើឲ្យស្ងប់ព្រះទ័យពួកទេវៈដែលគង់នៅស្ថានលើ។
ប្រាសាទអង្គរមានចំនួន៣ជាន់ និងកម្ពស់៦៥ម៉ែត្រ មានក្រឡាផ្ទៃប្រហែល ២០០ហិកតា រាងចតុកោណ ដែលកំណត់ដោយកំពែង
ព័ទ្ធជុំវិញ និងគូទឹក ដែលមានទទឹង២០០ម៉ែត្រ ។ បរិវេណនៃកំពែងគឺមានប្រវែងប្រហែល៥,៥គីឡូម៉ែត្រ ។ ផ្លូវចូលធ្វើអំពីថ្មភក់មានប្រវែងបណ្តោយ២៥០ម៉ែត្រ និងទទឹង១២ម៉ែត្រ ។ ដោយសារតែទំហំដ៏ធំ និងស្ថាបត្យកម្មដ៏អស្ចារ្យនេះ មានមនុស្សមួយចំនួនគិតថា ប្រាសាទអង្គរវត្តមិនមែនជាស្នាដៃរបស់មនុស្សទេ គឺជាស្នាដៃរបស់អាទិទេព។
នៅខាងមុខផ្លូវចូលមានតោថ្ម ធំៗឈរយាមនៅអមសងខាងផ្លូវ។ នៅខាងចុងនៃផ្លូវចូលនោះ មានគោបុរៈប្រាង្គបីដែលមានកម្ពស់ខុសគ្នា ហើយប្រាង្គផ្នែកខាងលើបានដួលរលំហើយ។ នៅគោបុរៈនោះមានថែវដែលមានកំពូលជាវូត។ បន្ទាប់ពីគោបុរៈមក គឺមានផ្លូវមួយដែលមានប្រវែងបណ្តោយ ៣៥០ម៉ែត្រ និង ទទឹង ៩ម៉ែត្រ ធ្វើពីថ្មភក់ និង បង្កាន់ដៃនាគនៅអមសងខាង ៕
ចែករំលែកព័តមាននេះ